- * *
హేమకుసుమా! ఆనాటి దివ్యస్వప్నంలోనుంచి ఈ 1941 ఫిబ్రవరి నెలలోనికి వచ్చినాము. మహాయుద్దము లోకాన్ని భయంకర రాక్షసిలా కబళిస్తూ ఉన్నది. వేలకొలది గ్రీసువాళ్ళు, ఇటలీవాళ్ళూ, ఫ్రెంచివారూ, ఇంగ్లీషువారూ, జర్మనులూ అనుదినమూ ఈ రాక్షసికి ఆహుతులై పోతున్నారు. జగత్సంహారమైన ఘోరయుద్దం వల్ల గాని మనుష్యులు తమతమ కాంక్షలకు తృప్తి ఇవ్వలేరా? ప్రేమ అనేది వట్టి హుళక్కేనా ? మానవుని జీవితమంతా రక్తం పీల్చుటకేనా? ప్రేమ అనే పల్చనిపొర లోకాన్ని మాయ చేసేందుకే కప్పుకొని ఉంటాడా మనుష్యుడు? సౌందర్యోపాసి అని మనుష్యుణ్ణి పిలవడం ఒక భయంకరమైన అసత్యమా? నా చిన్నతనంలో జరిగిన మహాయుద్దంకన్న ఈ యుద్ధం ఇంత భయంకరమై పొయిందేమి? మహాత్ముని పవిత్ర వ్రతము ఏనాటికయినా సఫలత పొందగలదా?
హేమకుసుమ తనతో యుద్ధంమాటే తీసుకురావద్దంటుంది. ఆడవాండ్లను సాసనసభికులుగా ఏర్పాటు చేస్తే, ఏ దేశమూ యుద్దాలతో దిగదని వాదిస్తూంటుంది. వాళ్ళు శాంత వ్రతులట. ఆనంద జీవికలట. రసపిపాసలట. అట్టివాళ్ళు లోకాన్ని సౌందర్యంతో నింపుతారట. వాళ్ళ మాతృ హృదయము యుద్ద పిశాచాన్ని లోకంలో లేకుండా తరిమివేస్తుందట.
తీర్థ : హేమా! ఆడవాళ్ళు కాళికాస్వరూపిణిలు కూడా కదా!
హేమ : అది మీకు కవులై వ్రాసిన వ్రాతగానీ, ఎంత నీచ స్త్రీ అయినా నోటి యుద్దముతో సరిపెడుతుందిగాని కత్తిగట్టి యుద్ధం చేసే స్త్రీ ఎవతయ్యా త్యాగతీ!
తీర్థమిత్రుడు : మొన్న ఉమెన్ అనే ఇంగ్లీషు ఫిల్ము వచ్చింది గదా! అందులో ఆడవాళ్ళు జుట్టూ జుట్టూ పట్టుకొని దెబ్బలాడలేదు టయ్యా!
నేను :అది కథ. మనం కల్పించుకున్నది. ఆడమళయాళం స్త్రీలు యుద్ధం చేశారనీ, అమెజాను స్త్రీలు యుద్ధం చేశారనీ పురాణాల్లో చెప్పుకునాము. అంతేగాని యుద్ధం అంటే ప్రీతిపొందే స్త్రీ ఉంటుందని హేమతోపాటు నేనూ నమ్మను.
వినాయకరావుగారు: నిజమేనయ్యా త్యాగతీ! మనుష్యులలో ఉండే సంహారశక్తిని కాళికాస్వరూపిణి క్రింద వర్ణించాముకానీ, రక్తం కళ్ళ చూచేందుకు వెరవనిది మగవాడే! అంత కష్టం వస్తే స్త్రీ తన నాశనమే కోరుతుంది. కాని ఎదుటివాణ్ణి తన్ను అవమానపరచే పురుషుణ్ణయినా, స్త్రీ నాశనం కోరలేదు. ఎంతో అవసరం వచ్చినాగాని స్త్రీ కత్తికట్టలేదు. పూరాణాల్లోని సత్యభామ, ప్రమీల, కైక క్షణమాత్రం విక్రమం చూపించారు. వాళ్ళు పూజ్య చరిత్రలు. చరిత్రలో ఉండే ఝాన్సీలక్ష్మీబాయి, రుద్రమదేవి యుద్ధంకన్న శాంతమే యెక్కువ ఆశించారు.
కల్పమూర్తి : అవునండీ మామగారూ, అహల్యాబాయి యుద్దం లేకుండా ఎంత ప్రేమతో రాజ్యం పాలించింది?
