పుట:Sukavi-Manoranjanamu.pdf/205

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట అచ్చుదిద్దబడ్డది

8. చక్కటి యతి

లక్షణము
కాకునూరి అప్పకవిగారి ఆంధ్రశబ్దచింతామణి (3-72)
క.

హెచ్చరికన పు ఫు బు భు లకు
నచ్చపు మా కొమ్ములే మహాకవు లాదిన్
మెచ్చులుగ నిలిపి రచ్చట
నచ్చట చక్కటి విరామ మనుచును గృతులన్.

228
అచ్చపు ము కారములనగా, వనము, ధనము, నిక్కము— ఈ మొదలుగా నంతమున (విభక్తి రూపముగ లేని) మునర్జము లనుట. ఇవి (చెల్లిన) పోలికయతులు. పదాదిమధ్యములందు మువర్ణముగల మురువు, మూలము మొదలు— ఈ మొదలైన విన్ని, చమురు, నిమురుట, సమున్నత, సముజ్జ్వల — ఈ మొదలైన విన్ని చక్కటియతులు. పోలికయతికి, చక్కటియతికి భేదము తెలియదు. స్పష్టముగా నెవరును చెప్పలేదు. కొందలు 'చక్కటియతి మంచిదిగాదు, కవిత్రయము వారి ప్రయోగము లేదు' అంటారు. కవిత్రయము వారి ప్రయోగములేని తద్భవవ్యాజయతిని పావులూరి మల్లన ప్రయోగము నెటువలె నంగీకరించిరో తెలియదు. భారతప్రయోగముతో తుల్యమైన శ్రీనాథుడు గారి ప్రయోగముంటే కవిత్రయము వారి ప్రయోగమెందుకు! 229
శ్రీనాథుని నైషథము (2-66)
సీ.

అతఁడు పాణిగ్రహణార్హుండు విను నీకు
             నతనిఁ గూర్పగ నేర్తు నతివ యేను
పిన్నపాపవు నీవు పితృపరాధీనవు
             కార్యనిర్ణయశక్తి గలదె నీకు
నావల నిషధరా జఖిలలోకేశ్వరుఁ
             డీవల పరమేష్ఠిహితుఁడ నేను
సందేహడోలాధిశాయియైన ప్రసంగ
             మిప్పట్టునందు నే నెట్టు లోర్తు