|
ధ్రరమణి విభునకు వీర్యముఁ
బురికొల్పును దదనుయోనిపుటములవలనన్.
|
|
తా. |
కొద్దిగొప్పనెఱుంగనియాచారమును, శ్రేష్ఠమగు రతుల గోరుటయు,
మెత్తనిదేహమును, ద్రవముగల యోనిముఖముచేత పురుషునిదండమును బిగించి శక్తి
కలుగజేయునది ఆంధ్రదేశస్త్రీగా నెఱుంగునది.
|
|
కోసలదేశస్త్రీలక్షణము
శ్లో. |
విమృద్యమానాః కృతకధ్వజేన ద్రవన్తిహృష్యన్తి ధృఢప్రహారైః।
స్త్రీరాజ్యజాః కోసలజాశ్నార్యః ప్రచండకండూతిభగా భవన్తి॥
|
|
ఆ. |
దూలఁ గలిగియుండుఁ జాలగ మరునింటఁ
గాష్టలోహదండఘాత నైన
ద్రవము పుట్ట నురముఁ దాటింపవలెఁ జాల
కోసలాదిదేశకొమ్మలకును.
|
|
తా. |
భగమందు మిక్కిలిదురదయు, కాష్ఠతుల్యశిశ్నముయొక్క తాడనము
వల్లగాని ద్రవము పుట్టకయుండుటయు, ఱొమ్మునందు బలమగు తాడనమువల్లగాని
సంతసింపనివారు కోసలదేశస్త్రీలనుగా దెలియఁదగినది.
|
|
మహారాష్ట్ర పాటలిపుత్రదేశములస్త్రీల లక్షణములు
శ్లో. |
సాక్షేపసగ్రామ్యగిరో విలజ్జా రతే చతుఃషష్టికాళనురక్తాః।
నార్యో మహారాష్ట్రభవాస్తధైవ రహఃస్థితాః పాటలిపుత్రికాః స్యుః॥
|
|
క. |
రతులఁ జతుష్షష్టికళా
న్విత లయ్యును సిగ్గు విడిచి విటులను గ్రామ్య
ప్రతికూలభాష లాడెడి
యతివలు పాటలికభూ మహారాష్ట్రభవల్.
|
|
తా. |
రతులయందు జతుష్షష్టికళాదులం దెలిసినవారయ్యును లజ్జ విడిచి
విటులను నపభ్రమచే శుద్ధగ్రామ్యంబుగా హెచ్చరించువారు పాటలిపుత్ర మహా
రాష్ట్రదేశముల స్త్రీలనుగా తెలియందగినది.
|
|
చతుష్షష్టికళలు
చ. |
తలకొని యోపరిష్టమును దంతనఖక్షతసంప్రవేశనం
బులును గళస్వనంబులును బూరుషలీలయుఁ జుంబనంబు గౌఁ
|
|