పిశాచ వానర వాయస గార్దభ కూర్మసత్త్వముల లక్షణములు
| శ్లో. |
మానోజ్భితా౽తిబహుభుక్ప్రకటోష్ణగాత్రీ
భుంక్తే చ మద్యవలలాది పిశాచసత్త్వా।
దృష్టిం ముహుర్భ్రమయతి ప్రబలాశనార్తి
రుద్వేగమేతి విపులం కిల కాకసత్త్వా॥
|
|
| శ్లో. |
ఉద్భ్రాన్తదృక్కరజదన్తరణప్రసక్తా
స్సాద్వానరప్రకృతిరస్థిరచిత్తవృత్తిః।
యా దృష్టవిప్రియవచోరచనా చ నారీ
రక్తా విటప్రహరణే ఖరసాత్త్వికా సా॥
|
|
| శ్లో. |
జాతిరవస్థా ప్రకృతిః సత్త్వం యాన్యుక్లాని జ్ఞేయమమీషు।
ప్రాధాన్యం ప్రకృతేః కించైనాం సంక్షేపేణ నిబోధ గిరం సః॥
|
|
| మానిని. |
మానవిహీనము నుష్ణశరీరము మద్యపలానుభవప్రియమున్
మానినికొప్పు పిశాచసత్త్వకు మానుగవాయససత్త్వకుఁ దో
డైన పలాశయము న్జలదృష్టియు నాత్మభవంబగు చంచలతన్
వానరసత్త్వకు దంతనఖక్షతవాదనదృక్చలనాదికమున్.
|
|
| తా. |
అభిమానములేమియు, ఉష్ణమగుదేహమును, మద్యమాంసములయందు
ప్రీతియు గలస్త్రీ పిశాచసత్త్వయనియు; మాంసభక్షణమును, చంచలపుచూపును,
చపలహృదయమును గలస్త్రీ వాయససత్త్వయనియు; దంతక్షతములును, నఖక్షతము
లును, వాదనయు, చపలదృష్టియు గలస్త్రీ వానరసత్త్వయనియు తెలియందగినది.
|
|
| కవిరాజ. |
విటు గదియించుట విప్రియభాషల వేగమ గార్దభసత్త్వకు నౌ
కటికచయుగ్మము దీర్ఘశరీరము క్రౌర్యపుదృష్టి యుదగ్రపులం
పటమును గూర్మపుసత్త్వకుఁ జొప్పడు ప్రాజ్ఞు లెఱుంగుఁడుజాతియుఁ బ
ర్యటనము సత్త్వము ప్రాకృతభావము యార్యమతం బిది చిత్తములన్.
|
|
