పుట:Kokkookamu.pdf/170

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట అచ్చుదిద్దబడ్డది


వ.

కావున నన్యోన్యస్నేహమోహంబులం బొందినఁగాని పరస్త్రీసంగమ
దోషంబు పొరయకుండదని చెప్పెదరు. అన్యోన్యస్నేహవ్యామోహంబు లత్యంతసుఖ
కారణంబులని కామశాస్త్రజ్ఞులు చెప్పెదరు. అట్లగుటకు ముందు ప్రేరణరూపం
బున బుద్ధిని జలింపఁజేయు నవస్థాదశకంబు నెఱింగించెద.

దశావస్థల లక్షణము

శ్లో.

నయనప్రీతిః ప్రథమం చిత్తాసంగస్తతోథ సంకల్పః।
నిద్రాచ్ఛేదస్తనుతా విషయనివృత్తిస్త్రపానాశః॥


శ్లో.

ఉన్మాదో మూర్ఛా మృతిరిత్యేతాః స్మరదశా దశైవ స్యుః।
తా స్వారోహతిమదనే యాయాత్పరయోషితం స్యరక్షాయైః॥


క.

చూచుట తలఁచుట కోరుట
కాచుట కృశ మౌట రుచులు గానమి సిగ్గున్
ద్రోచుట వెఱ్ఱియు మూర్ఛా
ప్రాచుర్యము మరణ మనఁగఁ బదియు నవస్థల్.


తా.

చూచుట, తలంచుట, కోరుట, కాచుట, చిక్కి పోవుట, అరుచి
పుట్టుట, సిగ్గు విడుచుట, చిత్తవిభ్రమము, మూర్ఛనొందుట, ప్రాణము పోవుట, ఈ
పదియు దశావస్థలని తెలియందగినది.


సీ.

ఒంటిమోహమునఁ గన్గొంటిఁ జక్షుఃప్రీతి
                 పలుమాఱు నది తలఁపంగఁ జింత
యుడుగనికోర్కెతో నుండుట సంకల్ప
                 మొగి గుణస్థితి నిద్ర యుడిగియుంట
విరహతాపంబుచే వేఁగి డస్సియునుంట
                 యరుచి యేమిటిమీఁద నాశలేమి
యెన్ని యాడెడివారి నెఱుఁగమి నిర్లజ్జ
                 యున్మాదమున నింటి నొల్లకుంట


గీ.

వలపు దలకెక్కి మది తన వశము గాక
పరవశత్వముచే డీలపడుట మూర్ఛ
పొందు లేకున్నఁ బ్రాణంబు పోవుననుట
మృతియు నయ్యె దశావస్థ లెఱుఁగఁజొప్పు.