202
చాటుపద్యమణిమంజరి
చేఁతగునట్టిచెయ్దమును జేసితి వింతియకాక యింకనా
వ్రాఁ తొకయింత మార్పఁ గలవా గ్రహచారమ! దుర్విచారమా!
ఉ. కా దనిపించుకోఁదగదు కానిగుణంబు వహించి లోభిచే
లే దనిపించుకోఁదగదు లేనిదురాశకుఁ బోయి యిందురా
రా దనిపించుకోఁదగదు రట్టడియై కరినెక్కిదిడ్డిదూ
ఱే దదియెంత? తుంపెరపురీహనుమంత! నితాంతవైభవా!
చ. ఎనయఁగ హీనుదంట జలమింతయ నిల్వని పాడుగుంట నీ
చునకుఁ బదార్థముంట తనుఁ జూచి సహింపనియూర నుంట లే
దనియెడు చేనిపంట వెసనాఁకటికందనివంట మంటకా?
జనకసుతాభిరామ! బుధసన్నుత! శ్రీపెనుమళ్ళరాఘవా!
చ. కరిగమనల్ దురాత్ములనెకాని రమింపరు హీనజాతికా
పురుషులఁగీని భూభుజులు ప్రోవరు కానలఁగాని మేఘముల్
కురియవు సత్యశౌతములకుం బెడఁబాసినవానిఁగాని యిం
దిర వరియింప దుర్వి యవినీతులఁగాని భరింప దెంతయున్.
చ. పిలువనికూటికిన్ వెతలఁ బెట్టుధారవరుఁ డేలువీటికిన్
జలములు లేనియేటికిని సారెకు బందుగు లున్నచోటికిన్
బలువురతోటిపోటికి నృపాలురసాటికిఁ బోవరాదయా
బలవదరీ! దరీకుహరభాస్వదరీ! యదరీదరీహరీ!
ఉ. తంత్రులులేనివీణయును దానము రాగము లేనిగీతమున్
మంత్రము లేనిసంధ్యయును మౌనములేనితపంబు వేదవి
ట్తంత్రములేనియాగముఁ బదజ్ఞతలేనికవిత్వతత్త్వమున్
మంత్రులులేనిరాజ్యము సమానము లియ్యవి దుష్ప్రయుక్తముల్
ఉ. గందపుఁజెట్టుక్రింద నురగంబు పయోనిధి బాడబాగ్ని మా
కందఫలంబుక్రింద నోకకందురుదుంప జగద్విలోకనా
నందము మేఘునందుఁ బవి నాఁచినమాడ్కి నకారణంబుగా
నుందురు దాతసన్నిధి నయోగ్యులు కొందఱు మల్లికార్జునా!