పుట:రాజవాహనవిజయము (కాకమాని మూర్తి).pdf/188

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట అచ్చుదిద్దబడ్డది

చతుర్థాశ్వాసము

173


పడిన వడువునఁ గ్రొమ్ముడి విడి కుడియెడమలకుం
బొరల నెరుల గుంపు చిందరవందరయై చెదర భిదుర
దసదృశదశావివశాంగియై శుకీతురంగీకు కెంగేలి
సంపంగి పిరంగిచేఁ దాల్మి దొరంగి తరంగితచింతం గరంగి
చొరం గిఱుదైనం గని కురంగీదృశలు శిశిరకృత్యంబు
లు సేయ నూహించి గృహరామావనికి రామామణిం
దోడ్కొని చని చలువచప్పురంబున నప్పురంధ్రు
లుప్పరంబైన కప్పుకంపుఁదిప్ప నప్పుడొప్పుల కుప్ప
నుంచి.

26

26. ముక్కెరకట్టాణి = అడ్డబాసముత్యము. సుధా...ఫలకంబులన్ = చంద్రకాంతమణులయొక్క రమ్యంబు లయిన పలకలయందు కాపుర మగు = ఉన్నట్టి. ఇది పుట్టమునకు విశేషణము. బాహులేయహరి = కుమారస్వామియొక్క గుఱ్ఱమైన నెమిలు. విరివిచ్చి = విస్తరించి, జోకన్; తెల్లమిన్, మొల్లమిన్, పెల్లడిన్, పగిదిన్, వడువునన్ ఇవి ఉత్ప్రేక్షావాచక శబ్దములు, పల్లవభల్లుండు = మన్మథుఁడు, హల్లకబంధుని = చంద్రునియొక్క, అల్లుండు = మేనల్లుడైన మన్మథుఁడు, జల్లివిడిన్ = జల్లున, తెగనిఁడన్ = నారియంతయు, అనఁగా ఆకర్ణాంతముగా, తిగిచి = లాగి, అల్ల = నారియైన తుమ్మెదబారు, భిదురత్ = వజ్రాయుధమై యాచరించుచున్న, దశా = అవస్థచేత, శుకీతురంగీకు = మన్మధునియొక్క, కిఱుదు = హీనము. మహిజాని సుధాంశు = రాజచంద్రునియొక్క.

ఉ.

బంగరుకమ్మి వంటి మనబాల తనూలత వెండితీగెతో
సంగతి సల్పెనమ్మ కరశాఖలకుం దఱులిచ్చు గాజులున్