పుట:నిర్వచనోత్తరరామాయణము.pdf/15

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట అచ్చుదిద్దబడ్డది


పారెడుపల్కులం బడయ నప్పలుకు ల్సరి గ్రుచ్చునట్లుగాఁ
జేరుప నేరఁగా వలయుఁ జేసెద నేఁ గృతి యన్నవారికిన్.

5


చ.

పలుకులపొందు లేక రసభంగము సేయుచుఁ బ్రాఁతవడ్డమా
టలఁ దమనేర్పు చూపి యొకటన్ హృదయం బలరింపలేక యే
పొలమును గానియట్టిక్రముముం దమమెచ్చుగ లోక మెల్ల న
వ్వులఁ బొరయం జరించుకుకవుల్ ధర దుర్విటులట్ల చూడఁగాన్.

6


క.

తెలుఁగుకవిత్వము చెప్పం, దలఁచినకవి యర్థమునకుఁ దగియుండెడుమా
టలు గొని వళులుం బ్రాసం, బులు నిలుపక యొగిని బులిమి పుచ్చుట చదురే.

7


క.

అలవడ సంస్కృతశబ్దము, తెలుఁగుబడి విశేషణంబు తేటపడంగాఁ
బలుకునెడ లింగవచనం, బులు భేదింపమికి మెచ్చు బుధజనము కృతిన్.

8


తే.

ఎట్టికవికైనఁ దనకృతి యింపుఁ బెంపఁ, జాలుఁగావునఁ గావ్యంబు సరసులైన
కవులచెవులకు నెక్కినఁ గాని నమ్మఁ, డెందుఁ బరిణతి గలుగుకవీశ్వరుండు.

9


క.

అని సత్కవీంద్రమార్గము, మనమున నెలకొల్పి సరసమధురవచోగుం
భనసుప్రసాదసంబో, ధనగోచరబహువిధార్థతాత్పర్యముగాన్.

10


క.

ఎత్తఱి నైనను ధీరో, దాత్తనృపోత్తముఁడు రామధరణీపతి స
ద్వృత్తము సంభావ్య మగుట, నుత్తరరామాయణోక్తి యుక్తుఁడ నైతిన్.

11


తే.

సారకవితాభిరాము గుంటూరివిభుని, మంత్రిభాస్కరు మత్పితామహునిఁ దలఁచి
యైన మన్నన మెయి లోక మాదరించు, వేఱ నాకృతిగుణములు వేయునేలఁ.

12


మ.

అమలోదాత్తమనీష నే నుభయకావ్యప్రౌఢిఁ బాటించుశి
ల్పమునం బారగుఁడం గళావిదుఁడ నాపస్తంబసూత్రుండ గౌ
తమగోత్రుండ మహేశ్వరాంఘ్రికమలధ్యానైకశీలుండ న
న్నమకుం గొమ్మనమంత్రికిన్ సుతుఁడఁ దిక్కాంకుండ సన్మాన్యుఁడన్.

13


ఉ.

జాత్యము గామి నొ ప్పయిన సంస్కృత మెయ్యెడఁ జొన్ప వాక్యసాం
గత్యము సేయుచో నయిన గద్యము తోడుగఁ జెప్పి పెట్ట దౌ
ర్గత్యము దోఁపఁ బ్రాసము ప్రకారము వే ఱగునక్షరంబులన్
శ్రుత్యనురూప మంచు నిడ సూరుల కివ్విధ మింపుఁ బెంపదే.

14


క.

వచనము లేకయు వర్ణన, రచియింపఁగఁ గొంత వచ్చుఁ బ్రౌఢులకుఁ గథా
ప్రచయముఁ బద్యములను పొం, దుచితంబుగఁ జెప్పు టార్యు లొప్పిద మనరే.

15


క.

లలితపదహృద్యపద్యం, బులన కథార్థంబు ఘటితపూర్వాపర మై
యలఁతియలంతితునియలుగ, హల సంధించినవిధంబు నమరఁగ వలయున్.

16

కృతినాయకవంశావతారము

క.

ఈకృతికిఁ దొడవుగా నమ, రాకృతి యగుమనుమనరవరాగ్రేసరుస
త్యాక్పతివంశము గాఢ, స్వీకృతి దగఁ గీర్తనంబు సేయుదు నెలమిన్.

17