ఛాన్దోగ్యోపనిషత్ - అధ్యాయము 2

←ముందరి అధ్యాయము

ఛాన్దోగ్యోపనిషత్ (ఛాన్దోగ్యోపనిషత్ - అధ్యాయము 2)

తరువాతి అధ్యాయము→

ప్రథమః ఖండః

సమస్తస్య ఖలు సామ్న ఉపాసనసాధు యత్ఖలు సాధు
తత్సామేత్యాచక్శతే యదసాధు తదసామేతి||2.1.1||

తదుతాప్యాహుః సామ్నైనముపాగాదితి సాధునైనముపాగాదిత్యేవ
తదాహురసామ్నైనముపాగాదిత్యసాధునైనముపగాదిత్యేవ
తదాహుః||2.1.2||

అథోతాప్యాహుః సామ నో బతేతి యత్సాధు భవతి సాధు బతేత్యేవ
తదాహురసామ నో బతేతి యదసాధు భవత్యసాధు బతేత్యేవ
తదాహుః||2.1.3||

స య ఏతదేవం విద్వానసాధు సామేత్యుపాస్తేऽభ్యాశో హ యదేన
సాధవో ధర్మా ఆ చ గచ్ఛేయురుప చ నమేయుః||2.1.4||

||ఇతి ప్రథమః ఖండః||

ద్వితీయః ఖండః

లోకేషు పఞ్చవిధసామోపాసీత పృథివీ హింకారః |
అగ్నిః ప్రస్తావోऽన్తరిక్శముద్గీథ ఆదిత్యః ప్రతిహారో
ద్యౌర్నిధనమిత్యూర్ధ్వేషు ||2.2.1||

అథావృత్తేషు ద్యౌర్హింకార ఆదిత్యః
ప్రస్తావోऽన్తరిక్శముద్గీథోऽగ్నిః ప్రతిహారః పృథివీ
నిధనమ్ ||2.2.2||

కల్పన్తే హాస్మై లోకా ఊర్ధ్వాశ్చావృత్తాశ్చ య ఏతదేవం
విద్వాపఞ్చవిధం సామోపాస్తే||2.2.3||

||ఇతి ద్వితీయః ఖండః||

తృతీయః ఖండః

వృష్టౌ పఞ్చవిధసామోపాసీత పురోవాతో హింకారో
మేఘో జాయతే స ప్రస్తావో వర్షతి స ఉద్గీథో విద్యోతతే
స్తనయతి స ప్రతిహార ఉద్గృహ్ణాతి తన్నిధనమ్||2.3.1||

వర్షతి హాస్మై వర్షయతి హ య ఏతదేవం విద్వాన్వృష్టౌ
పఞ్చవిధ||2.3.2||

||ఇతి తృతీయః ఖండః||

చతుర్థః ఖండః

సర్వాస్వప్సు పఞ్చవిధమేఘో యత్సంప్లవతే
స హింకారో యద్వర్షతి స ప్రస్తావో యాః ప్రాచ్యః స్యన్దన్తే
స ఉద్గీథో యాః ప్రతీచ్యః స ప్రతిహారః
సముద్రో నిధనమ్||2.4.1||

న హాప్సు ప్రైత్యప్సుమాన్భవతి య ఏతదేవం విద్వాన్సర్వాస్వప్సు
పఞ్చవిధ||2.4.2||

||ఇతి చతుర్థః ఖండః||

పఞ్చమః ఖండః

ఋతుషు పఞ్చవిధసామోపాసీత వసన్తో హింకారః
గ్రీష్మః ప్రస్తావో వర్షా ఉద్గీథః శరత్ప్రతిహారో
హేమన్తో నిధనమ్||2.5.1||

కల్పన్తే హాస్మా ఋతవ ఋతుమాన్భవతి య ఏతదేవం
విద్వానృతుషు పఞ్చవిధసామోపాస్తే||2.5.2||

||ఇతి పఞ్చమః ఖండః||

షష్ఠః ఖండః

పశుషు పఞ్చవిధసామోపాసీతాజా హింకారోऽవయః
ప్రస్తావో గావ ఉద్గీథోऽశ్వాః ప్రతిహారః
పురుషో నిధనమ్ ||2.6.1||

భవన్తి హాస్య పశవః పశుమాన్భవతి య ఏతదేవం
విద్వాన్పశుషు పఞ్చవిధసామోపాస్తే ||2.6.2||

||ఇతి షష్ఠః ఖండః||

సప్తమః ఖండః

ప్రాణేషు పఞ్చవిధం పరోవరీయః సామోపాసీత ప్రాణో
హింకారో వాక్ప్రస్తావశ్చక్శురుద్గీథః శ్రోత్రం ప్రతిహారో
మనో నిధనం పరోవరీయావా ఏతాని||2.7.1||

పరోవరీయో హాస్య భవతి పరోవరీయసో హ లోకాఞ్జయతి
య ఏతదేవం విద్వాన్ప్రాణేషు పఞ్చవిధం పరోవరీయః
సామోపాస్త ఇతి తు పఞ్చవిధస్య||2.7.2||

||ఇతి సప్తమః ఖండః||

అష్టమః ఖండః

అథ సప్తవిధస్య వాచి సప్తవిధ్సామోపాసీత
యత్కించ వాచో హుమితి స హింకారో యత్ప్రేతి స ప్రస్తావో
యదేతి స ఆదిః ||2.8.1||

యదుదితి స ఉద్గీథో యత్ప్రతీతి స ప్రతిహారో
యదుపేతి స ఉపద్రవో యన్నీతి తన్నిధనమ్||2.8.2||

దుగ్ధేऽస్మై వాగ్దోహం యో వాచో దోహోऽన్నవానన్నాదో భవతి
య ఏతదేవం విద్వాన్వాచి సప్తవిధసామోపాస్తే ||2.8.3||

||ఇతి అష్టమః ఖండః||

నవమః ఖండః

అథ ఖల్వముమాదిత్యసామోపాసీత సర్వదా
సమస్తేన సామ మాం ప్రతి మాం ప్రతీతి సర్వేణ
సమస్తేన సామ ||2.9.1||

తస్మిన్నిమాని సర్వాణి భూతాన్యన్వాయత్తానీతి
విద్యాత్తస్య యత్పురోదయాత్స హింకారస్తదస్య
పశవోऽన్వాయత్తాస్తస్మాత్తే హిం కుర్వన్తి
హింకారభాజినో హ్యేతస్య సామ్నః ||2.9.2||

అథ యత్ప్రథమోదితే స ప్రస్తావస్తదస్య మనుష్యా
అన్వాయత్తాస్తస్మాత్తే ప్రస్తుతికామాః ప్రశ
ప్రస్తావభాజినో హ్యేతస్య సామ్నః ||2.9.3||

అథ యత్సంగవవేలాయాస ఆదిస్తదస్య వయా
తస్మాత్తాన్యన్తరిక్శేऽనారమ్బణాన్యాదాయాత్మానం
పరిపతన్త్యాదిభాజీని హ్యేతస్య సామ్నః ||2.9.4||

అథ యత్సంప్రతిమధ్యందినే స ఉద్గీథస్తదస్య
దేవా అన్వాయత్తాస్తస్మాత్తే సత్తమాః
ప్రాజాపత్యానాముద్గీథభాజినో హ్యేతస్య సామ్నః ||2.9.5||

అథ యదూర్ధ్వం మధ్యందినాత్ప్రాగపరాహ్ణాత్స
ప్రతిహారస్తదస్య గర్భా అన్వాయత్తాస్తస్మాత్తే
ప్రతిహృతానావపద్యన్తే ప్రతిహారభాజినో
హ్యేతస్య సామ్నః ||2.9.6||

అథ యదూర్ధ్వమపరాహ్ణాత్ప్రాగస్తమయాత్స
ఉపద్రవస్తదస్యారణ్యా అన్వాయత్తాస్తస్మాత్తే పురుషం
దృష్ట్వా కక్శ
హ్యేతస్య సామ్నః ||2.9.7||

అథ యత్ప్రథమాస్తమితే తన్నిధనం తదస్య
పితరోऽన్వాయత్తాస్తస్మాత్తాన్నిదధతి నిధనభాజినో
హ్యేతస్య సామ్న ఏవం ఖల్వముమాదిత్యసప్తవిధ
సామోపాస్తే ||2.9.8||

||ఇతి నవమః ఖండః||

దశమః ఖండః

అథ ఖల్వాత్మసంమితమతిమృత్యు సప్తవిధ
సామోపాసీత హింకార ఇతి త్ర్యక్శరం ప్రస్తావ
ఇతి త్ర్యక్శరం తత్సమమ్ ||2.10.1||

ఆదిరితి ద్వ్యక్శరం ప్రతిహార ఇతి చతురక్శరం
తత ఇహైకం తత్సమమ్ ||2.10.2||

ఉద్గీథ ఇతి త్ర్యక్శరముపద్రవ ఇతి చతురక్శరం
త్రిభిస్త్రిభిః సమం భవత్యక్శరమతిశిష్యతే
త్ర్యక్శరం తత్సమమ్||2.10.3||

నిధనమితి త్ర్యక్శరం తత్సమమేవ భవతి
తాని హ వా ఏతాని ద్వావి||2.10.4||

ఏకవివా
ఇతోऽసావాదిత్యో ద్వావిపరమాదిత్యాజ్జయతి
తన్నాకం తద్విశోకమ్ ||2.10.5||

ఆప్నోతీ హాదిత్యస్య జయం పరో హాస్యాదిత్యజయాజ్జయో
భవతి య ఏతదేవం విద్వానాత్మసంమితమతిమృత్యు
సప్తవిధసామోపాస్తే సామోపాస్తే||2.10.6||

||ఇతి దశమః ఖండః||

ఏకాదశః ఖండః

మనో హింకారో వాక్ప్రస్తావశ్చక్శురుద్గీథః శ్రోత్రం ప్రతిహారః
ప్రాణో నిధనమేతద్గాయత్రం ప్రాణేషు ప్రోతమ్||2.11.1||

స ఏవమేతద్గాయత్రం ప్రాణేషు ప్రోతం వేద ప్రాణీ భవతి
సర్వమాయురేతి జ్యోగ్జీవతి మహాన్ప్రజయా పశుభిర్భవతి
మహాన్కీర్త్యా మహామనాః స్యాత్తద్వ్రతమ్||2.11.2||

||ఇతి ఏకదశః ఖండః||

ద్వాదశః ఖండః

అభిమన్థతి స హింకారో ధూమో జాయతే స ప్రస్తావో
జ్వలతి స ఉద్గీథోऽఙ్గారా భవన్తి స ప్రతిహార
ఉపశామ్యతి తన్నిధనస
తన్నిధనమేతద్రథంతరమగ్నౌ ప్రోతమ్||2.12.1||

స య ఏవమేతద్రథంతరమగ్నౌ ప్రోతం వేద బ్రహ్మవర్చస్యన్నాదో
భవతి సర్వమాయురేతి జ్యోగ్జీవతి మహాన్ప్రజయా
పశుభిర్భవతి మహాన్కీర్త్యా న ప్రత్యఙ్ఙగ్నిమాచామేన్న
నిష్ఠీవేత్తద్వ్రతమ్||2.12.2||

||ఇతి ద్వాదశః ఖండః||

త్రయోదశః ఖండః

ఉపమన్త్రయతే స హింకారో జ్ఞపయతే స ప్రస్తావః
స్త్రియా సహ శేతే స ఉద్గీథః ప్రతి స్త్రీం సహ శేతే
స ప్రతిహారః కాలం గచ్ఛతి తన్నిధనం పారం గచ్ఛతి
తన్నిధనమేతద్వామదేవ్యం మిథునే ప్రోతమ్ ||2.13.1||

స య ఏవమేతద్వామదేవ్యం మిథునే ప్రోతం వేద
మిథునీ భవతి మిథునాన్మిథునాత్ప్రజాయతే
సర్వమాయురేతి జ్యోగ్జీవతి మహాన్ప్రజయా పశుభిర్భవతి
మహాన్కీర్త్యా న కాంచన పరిహరేత్తద్వ్రతమ్||2.13.2||

||ఇతి త్రయోదశః ఖండః||

చతుర్దశః ఖండః

ఉద్యన్హింకార ఉదితః ప్రస్తావో మధ్యందిన ఉద్గీథోऽపరాహ్ణః
ప్రతిహారోऽస్తం యన్నిధనమేతద్బృహదాదిత్యే ప్రోతమ్||2.14.1||

స య ఏవమేతద్బృహదాదిత్యే ప్రోతం వేద తేజస్వ్యన్నాదో
భవతి సర్వమాయురేతి జ్యోగ్జీవతి మహాన్ప్రజయా
పశుభిర్భవతి మహాన్కీర్త్యా తపన్తం న నిన్దేత్తద్వ్రతమ్ ||2.14.2||

||ఇతి చతుర్దశః ఖండః||

పఞ్చదశః ఖండః

అభ్రాణి సంప్లవన్తే స హింకారో మేఘో జాయతే
స ప్రస్తావో వర్షతి స ఉద్గీథో విద్యోతతే స్తనయతి
స ప్రతిహార ఉద్గృహ్ణాతి తన్నిధనమేతద్వైరూపం పర్జన్యే ప్రోతమ్
||2.15.1||

స య ఏవమేతద్వైరూపం పర్జన్యే ప్రోతం వేద
విరూపాసురూపపశూనవరున్ధే
సర్వమాయురేతి జ్యోగ్జీవతి మహాన్ప్రజయా పశుభిర్భవతి
మహాన్కీర్త్యా వర్షన్తం న నిన్దేత్తద్వ్రతమ్||2.15.2||

||ఇతి పఞ్చదశః ఖండః||

షోడశః ఖండః

వసన్తో హింకారో గ్రీష్మః ప్రస్తావో వర్షా ఉద్గీథః
శరత్ప్రతిహారో హేమన్తో నిధనమేతద్వైరాజమృతుషు ప్రోతమ్ ||2.16.1||

స య ఏవమేతద్వైరాజమృతుషు ప్రోతం వేద విరాజతి
ప్రజయా పశుభిర్బ్రహ్మవర్చసేన సర్వమాయురేతి
జ్యోగ్జీవతి మహాన్ప్రజయా పశుభిర్భవతి
మహాన్కీర్త్యర్తూన్న నిన్దేత్తద్వ్రతమ్||2.16.2||

||ఇతి షోడశః ఖండః||

సప్తదశః ఖండః

పృథివీ హింకారోऽన్తరిక్శం ప్రస్తావో ద్యౌరుద్గీథో
దిశః ప్రతిహారః సముద్రో నిధనమేతాః శక్వర్యో
లోకేషు ప్రోతాః ||2.17.1||

స య ఏవమేతాః శక్వర్యో లోకేషు ప్రోతా వేద లోకీ భవతి
సర్వమాయురేతి జ్యోగ్జీవతి మహాన్ప్రజయా పశుభిర్భవతి
మహాన్కీర్త్యా లోకాన్న నిన్దేత్తద్వ్రతమ్||2.17.2||

||ఇతి సప్తదశః ఖండః||

అష్టాదశః ఖండః

అజా హింకారోऽవయః ప్రస్తావో గావ ఉద్గీథోऽశ్వాః ప్రతిహారః
పురుషో నిధనమేతా రేవత్యః పశుషు ప్రోతాః||2.18.1||

స య ఏవమేతా రేవత్యః పశుషు ప్రోతా వేద
పశుమాన్భవతి సర్వమాయురేతి జ్యోగ్జీవతి
మహాన్ప్రజయా పశుభిర్భవతి మహాన్కీర్త్యా
పశూన్న నిన్దేత్తద్వ్రతమ్ ||2.18.2||

||ఇతి అష్టాదశః ఖండః||

ఏకోనవింశః ఖండః

లోమ హింకారస్త్వక్ప్రస్తావో మా
ప్రతిహారో మజ్జా నిధనమేతద్యజ్ఞాయజ్ఞీయమఙ్గేషు
ప్రోతమ్||2.19.1||

స య ఏవమేతద్యజ్ఞాయజ్ఞీయమఙ్గేషు ప్రోతం వేదాఙ్గీ భవతి
నాఙ్గేన విహూర్ఛతి సర్వమాయురేతి జ్యోగ్జీవతి
మహాన్ప్రజయా పశుభిర్భవతి మహాన్కీర్త్యా సంవత్సరం
మజ్జ్ఞో నాశ్నీయాత్తద్వ్రతం మజ్జ్ఞో
నాశ్నీయాదితి వా ||2.19.2||

||ఇతి ఏకోనవింశః ఖండః||

వింశః ఖండః

అగ్నిర్హింకారో వాయుః ప్రస్తావ ఆదిత్య ఉద్గీథో
నక్శత్రాణి ప్రతిహారశ్చన్ద్రమా నిధనమేతద్రాజనం
దేవతాసు ప్రోతమ్||2.20.1||

స య ఏవమేతద్రాజనం దేవతాసు ప్రోతం వేదైతాసామేవ
దేవతానాగచ్ఛతి
సర్వమాయురేతి జ్యోగ్జీవతి మహాన్ప్రజయా పశుభిర్భవతి
మహాన్కీర్త్యా బ్రాహ్మణాన్న నిన్దేత్తద్వ్రతమ్||2.20.2||

||ఇతి వింశః ఖండః||

ఏకవింశః ఖండః

త్రయీ విద్యా హింకారస్త్రయ ఇమే లోకాః స
ప్రస్తావోऽగ్నిర్వాయురాదిత్యః స ఉద్గీథో నక్శత్రాణి
వయామరీచయః స ప్రతిహారః సర్పా గన్ధర్వాః
పితరస్తన్నిధనమేతత్సామ సర్వస్మిన్ప్రోతమ్||2.21.1||

స య ఏవమేతత్సామ సర్వస్మిన్ప్రోతం వేద సర్వహ
భవతి||2.21.2||

తదేష శ్లోకో యాని పఞ్చధా త్రీణీ త్రీణి
తేభ్యో న జ్యాయః పరమన్యదస్తి||2.21.3||

యస్తద్వేద స వేద సర్వసర్వా దిశో బలిమస్మై హరన్తి
సర్వమస్మీత్యుపాసిత తద్వ్రతం తద్వ్రతమ్||2.21.4||

||ఇతి ఏకవింశః ఖండః||

ద్వావింశః ఖండః

వినర్ది సామ్నో వృణే పశవ్యమిత్యగ్నేరుద్గీథోऽనిరుక్తః
ప్రజాపతేర్నిరుక్తః సోమస్య మృదు శ్లక్శ్ణం వాయోః
శ్లక్శ్ణం బలవదిన్ద్రస్య క్రౌఞ్చం బృహస్పతేరపధ్వాన్తం
వరుణస్య తాన్సర్వానేవోపసేవేత వారుణం త్వేవ వర్జయేత్||2.22.1||

అమృతత్వం దేవేభ్య ఆగాయానీత్యాగాయేత్స్వధాం
పితృభ్య ఆశాం మనుష్యేభ్యస్తృణోదకం పశుభ్యః
స్వర్గం లోకం యజమానాయాన్నమాత్మన ఆగాయానీత్యేతాని
మనసా ధ్యాయన్నప్రమత్తః స్తువీత ||2.22.2||

సర్వే స్వరా ఇన్ద్రస్యాత్మానః సర్వ ఊష్మాణః
ప్రజాపతేరాత్మానః సర్వే స్పర్శా మృత్యోరాత్మానస్తం
యది స్వరేషూపాలభేతేన్ద్రప్రపన్నోऽభూవం
స త్వా ప్రతి వక్శ్యతీత్యేనం బ్రూయాత్||2.22.3||

అథ యద్యేనమూష్మసూపాలభేత ప్రజాపతి
ప్రపన్నోऽభూవం స త్వా ప్రతి పేక్శ్యతీత్యేనం
బ్రూయాదథ యద్యేనస్పర్శేషూపాలభేత మృత్యుశరణం
ప్రపన్నోऽభూవం స త్వా ప్రతి ధక్శ్యతీత్యేనం బ్రూయాత్ ||2.22.4||

సర్వే స్వరా ఘోషవన్తో బలవన్తో వక్తవ్యా ఇన్ద్రే బలం
దదానీతి సర్వ ఊష్మాణోऽగ్రస్తా అనిరస్తా వివృతా
వక్తవ్యాః ప్రజాపతేరాత్మానం పరిదదానీతి సర్వే స్పర్శా
లేశేనానభినిహితా వక్తవ్యా మృత్యోరాత్మానం
పరిహరాణీతి ||2.22.5||

||ఇతి ద్వావింశః ఖండః||

త్రయోవింశః ఖండః

త్రయో ధర్మస్కన్ధా యజ్ఞోऽధ్యయనం దానమితి ప్రథమస్తప
ఏవ ద్వితీయో బ్రహ్మచార్యాచార్యకులవాసీ
తృతీయోऽత్యన్తమాత్మానమాచార్యకులేऽవసాదయన్సర్వ
ఏతే పుణ్యలోకా భవన్తి బ్రహ్మస||2.23.1||

ప్రజాపతిర్లోకానభ్యతపత్తేభ్యోऽభితప్తేభ్యస్త్రయీ విద్యా
సంప్రాస్రవత్తామభ్యతపత్తస్యా అభితప్తాయా ఏతాన్యక్శరాణి
సంప్రాస్ర్వన్త భూర్భువః స్వరితి ||2.23.2||

తాన్యభ్యతపత్తేభ్యోऽభితప్తేభ్య ఓంకారః
సంప్రాస్రవత్తద్యథా శఙ్కునా సర్వాణి పర్ణాని
సంతృణ్ణాన్యేవమోంకారేణ సర్వా వాక్సంతృణ్ణోంకార ఏవేద
సర్వమోంకార ఏవేదసర్వమ్||2.23.3||

||ఇతి త్రయోవింశః ఖండః||

చతుర్వింశః ఖండః

బ్రహ్మవాదినో వదన్తి యద్వసూనాం ప్రాతః సవనరుద్రాణాం
మాధ్యందినసవనమాదిత్యానాం చ విశ్వేషాం చ
దేవానాం తృతీయసవనమ్||2.24.1||

క్వ తర్హి యజమానస్య లోక ఇతి స యస్తం న విద్యాత్కథం
కుర్యాదథ విద్వాన్కుర్యాత్||2.24.2||

పురా ప్రాతరనువాకస్యోపాకరణాజ్జఘనేన
గార్హపత్యస్యోదాఙ్ముఖ ఉపవిశ్య స వాసవ
సామాభిగాయతి||2.24.3||

లో కద్వారమపావా ర్ణూ పశ్యేమ త్వా వయ
రా హు మ్ ఆ జ్యా యో ఆ ఇతి||2.24.4||

అథ జుహోతి నమోऽగ్నయే పృథివీక్శితే లోకక్శితే
లోకం మే యజమానాయ విన్దైష వై యజమానస్య లోక
ఏతాస్మి ||2.24.5||

అత్ర యజమానః పరస్తాదాయుషః స్వాహాపజహి
పరిఘమిత్యుక్త్వోత్తిష్ఠతి తస్మై వసవః ప్రాతఃసవన
సంప్రయచ్ఛన్తి ||2.24.6||

పురా మాధ్యందినస్య
సవనస్యోపాకరణాజ్జఘనేనాగ్నీధ్రీయస్యోదఙ్ముఖ
ఉపవిశ్య స రౌద్రసామాభిగాయతి||2.24.7||

లో కద్వారమపావా ర్ణూ పశ్యేమ త్వా వయం
వైరా హు మ్ ఆ జ్యా యో ఆ ఇతి ||2.24.8||

అథ జుహోతి నమో వాయవేऽన్తరిక్శక్శితే లోకక్శితే
లోకం మే యజమానాయ విన్దైష వై యజమానస్య లోక
ఏతాస్మి ||2.24.9||

అత్ర యజమానః పరస్తాదాయుషః స్వాహాపజహి
పరిఘమిత్యుక్త్వోత్తిష్ఠతి తస్మై రుద్రా
మాధ్యందిన||2.24.10||

పురా తృతీయసవనస్యోపాకరణాజ్జఘనేనాహవనీయస్యోదఙ్ముఖ
ఉపవిశ్య స ఆదిత్యవైశ్వదేవసామాభిగాయతి ||2.24.11||

లో3కద్వారమపావా ర్ణూ పశ్యేమ త్వా వయస్వారా
హు మ్ ఆ జ్యా యో ఆ ఇతి ||2.24.12||

ఆదిత్యమథ వైశ్వదేవం లో3కద్వారమపావా3ర్ణూ33 పశ్యేమ
త్వా వయహు మ్ ఆ జ్యా యో ఆ ఇతి||2.24.13||

అథ జుహోతి నమ ఆదిత్యేభ్యశ్చ విశ్వేభ్యశ్చ దేవేభ్యో
దివిక్శిద్భ్యో లోకక్శిద్భ్యో లోకం మే యజమానాయ విన్దత ||2.24.14||

ఏష వై యజమానస్య లోక ఏతాస్మ్యత్ర యజమానః
పరస్తాదాయుషః స్వాహాపహత పరిఘమిత్యుక్త్వోత్తిష్ఠతి ||2.24.15||

తస్మా ఆదిత్యాశ్చ విశ్వే చ దేవాస్తృతీయసవన
సంప్రయచ్ఛన్త్యేష హ వై యజ్ఞస్య మాత్రాం వేద య ఏవం వేద
య ఏవం వేద ||2.24.16||

||ఇతి చతుర్వింశః ఖండః||

ఇతి ద్వితీయోऽధ్యాయః

←ముందరి అధ్యాయము

ఛాన్దోగ్యోపనిషత్

తరువాతి అధ్యాయము→