అమ్మనుడి/సంపుటి 5/ఫిబ్రవరి 2020/ఉద్యమాలతోనే అమ్మనుడుల సాధికారిత
సంపుటి: 5 సంచిక: 12 అమ్మనుడి ఫిబ్రవరి 2020
ఉద్యమాలతోనే అమ్మనుడుల సాధికారిత
మళ్లీ అంతర్జాతీయ మాతృభాషా దినోత్సవం (ఎల్లనాడుల అమ్మనుడుల పండుగదినం) వచ్చేస్తున్నది. 1952లో తూర్పు పాకిస్తాన్‌లోని బెంగాలీ భాషీయులు తమపై పెత్తనాన్ని చెలాయిస్తున్న పశ్చిమ పాకిస్తాన్‌ పాలకులను 'మా భాషలోనే మా బ్రతుకులు వికసించాలనీ, పరాయి భాషీయులు తమ మతస్తులైనా వారి పాలనను నహించబోమనీ' ప్రకటించి, వీధులలోకి వచ్చి నినదించిన ఫలితంగా కాల్పులకు గురై ప్రాణాలను కోల్పోయిన రోజు అది. తర్వాత 20 ఏళ్ళకు ఆ ఉద్యమం పరాకాష్టకు చేరుకొని స్వతంత్ర ప్రకటనకు దారితీసి స్వతంత్ర దేశంగా “బాంగ్లాదేశ్‌ ఏర్పడింది. ఇప్పుడా దేశంలో కూడా మతతత్వం ప్రబలి, ఇతర మతాల పౌరులకు భద్రతలేని స్థితి ఏర్పడుతున్న సంగతిని అలా ఉంచండి. అది వేరే విషయం. తమ మాతృభాషను మాత్రం నాటికీ నేటికీ వారు విస్మరించలేదు. మతానికీ, భాషకూ సంబంధం లేదని, బంగ్లాదేశ్‌ ఆచరణలో చూపించింది. ఇది అత్యంత సహజమైన విషయం. ప్రపంచంలోని ఎన్నో దేశాల, జాతుల, భాషల పరిణామాల్ని గమనిస్తే, చేతివేళ్లపై లెక్కించదగినన్ని మతాలను, రెండు వందలకు మించని దేశాలను, ఏడు వేలకు పైగా ఉన్న భాషలను లెక్కలోకి తీసుకోవాలి - ఇంతటి వైవిధ్యాన్ని మనం గుర్తించాలి. కనుక ఎక్కడ ఎటువంటి ఆధిపత్య భావజాల విస్తరణ, అణచివేత ప్రయత్నం జరిగినా సంఘర్షణ తప్పదు. కనుకనే భాషలకు - మతాలకు, మతాలకు - దేశాలకు, దేశాలకు - భాషలకు ఏర్పడే సంఘర్నణలేవైనా జాతుల పోరాటాలుగా విస్తరిస్తాయి. ఈ సంఘర్షణలను, పోరాటాలను నివారించడం కోసం అన్ని భాషల సమానత్వాన్ని మనం గుర్తించాలి. ఎక్కడా ఏ రూపంలోనూ ఎటువంటి ఆధిక్యతాభావమూ చోటు చేసుకోకూడదు. చిన్నచిన్న సంఘటనలైనా సమాజ శాంతిని, ప్రగతిని దెబ్బతీస్తాయి.
దేశంలోని వారందరూ ఒకటే జాతివారమని అంటూనే కులాల, మతాల, భాషల ఆధిపత్య భావజాల ప్రదర్శన నిరంతరం జరుగుతూనే ఉంది. జాతి, మతం అనే మాటలు ఎక్కువగా దుర్వినియోగమవుతున్నాయి. సహజంగా జాతి అంటే ఒక భాషాజుతి అని అర్థం. ఒకే ప్రాంతంలో విభిన్న భాషల వారు కలిసిమెలిసి బ్రతుకుతున్నప్పుడు వారంతా ఫలానా దేశీయులమనే ఐక్యతా భావాన్ని కలిగి వుంటారు. ఈ సందర్భంలో కూడా జాతి అనే మాట వినియోగంలో ఉండవచ్చు. భారతజాతి అనే మాటనే తీసుకొందాం. ఒక భౌగోళిక జాతిగా, అనంతమైన చరిత్ర కలిగి వున్న ఈ దేశంలో చరిత్రగతిలో ఎన్ని మానవ స్రవంతులు వచ్చి చేరినా, విస్తృతంగా ఈ ప్రజలందరినీ కలిపి భారతజాతి అని అనడం వాడుకలో ఉంది. అంతేకాదు, ఉత్తరభారతంలోనూ, తమిళనాడు వంటి చోటుల్లోనూ 'జాతి' కులాన్ని సూచించేమాట! జాతి అనే మాట ఇంత వైవిధ్యంతో వాడుకలో ఉన్నప్పుడు మనం దీన్ని వినియోగించేటప్పుడూ, విమర్శించేటప్పుడూ కొంచెం జాగరూకతతో వ్యవహరించాల్సి ఉంటుంది. తెలుగుజాతి అనే పదానికి స్ఫష్టమైన అర్ధం 'తెలుగు భాషాజాతి' అని. ఇది భారతదేశంలో అంతర్భాగం. తెలుగుభాష పుట్టుక, వికసించడం - అంతా ఇక్కడి జనవాహినిలోనే. అలాగే ఇతర దేశీయ భాషలూనూ.
ప్రపంచంలోని జనభాషలన్నిటిలో ఎక్కువ భాషలున్నది మనదేశంలోనే. వీటిని మాట్లాదేవారి జన సంఖ్యను బట్టి కొన్ని పెద్దవీ, అనేకం చిన్న చిన్నవీ ఉండవచ్చు. 22 భాషల్ని మన రాజ్యాంగం అధికారభాషలుగా గుర్తించింది. ఇంకా కొన్ని భాషలు గుర్తింపుకోసం పోరాడుతున్నాయి. రాజ్యాంగంలో గుర్తించబడిన భాషలన్నిటినీ జాతీయ భాషలుగా గుర్తించాలనే కోరిక బలంగా ఉంది. అయితే వీటి అభివృద్ధికి కేంద్రం ఎంత సహాయపడినా, ఆ భాషా జాతీయులు, రాష్ట్రాల ప్రభుత్వాలు తమ భాషలను ఆధునిక అవసరాలకు తగ్గట్లుగా అభివృద్ధి పరచుకోవడం, వినియోగించడంపైనే వాటి వికాసం ఆధారపడి ఉంటుంది. అంతేగాదు, ఆధునిక సాంకేతికతను పూర్తిగా వినియోగించుకొనే భాషలు మాత్రమే భాషల పోటీలో ముందడుగు వేయగలుగుతాయి.
. . .
అమ్మనుడుల వికాసంతోనే ఆయా భాషజాతుల వికాసం ఉంటుంది. వికాసం అంతా వినియోగంపైనే ఆధారపడి వుంటుందని పదేపదే చెప్పుకోనక్కర లేదు. ఈ సత్యాన్ని గుర్తించక, తమ భాషను అన్ని విధాలా వినియోగించుకోవడం మాని, బానిసత్వ భావజాలంతో, ఆత్మ విస్మృతితో వ్యవహరిస్తున్న ప్రభుత్వాలు తమకున్న ప్రత్యేక రాజకీయ లక్ష్యాలకోసం, ప్రజల్ని మోసం చేయడానికి పూనుకొంటున్నాయి. ఇటువంటి ధోరణిలో ఉన్న ప్రభుత్వాల్లో మన తెలుగు రాష్ట్రాల ప్రభుత్వాలు మొదటి స్థానంలో ఉన్నాయి. వాటిలోనూ ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఇంకా పట్టుదలగా ముందుకు సాగుతున్నదనడంలో సందేహమే లేదు. ఈ సంగతి ఇప్పుడిప్పుడే ప్రజలకు కూడా అర్ధమవుతున్నది. ఈ విషయంలో జాతి ఉనికికీ, అభివృద్ధికీ, భవితకూ గొయ్యి తవ్వుతున్న మన రాష్ట్ర పాలకుల్లో గత ప్రభుత్వ నేతలు వెన్నుపోటు పొడిస్తే, నేటి పాలకులు ఎదురుపోటు పొడుస్తున్నారు. శాసనసభ చర్చల్లోనే మాజీ ముఖ్యమంత్రి, నేటి ముఖ్యమంత్రి చేసిన ప్రసంగాలను, పరస్పర ఆరోపణలను గమనిస్తే ఆంగ్ల సేవలో వారెంత పోటాపోటీగా పుణీతులగుతున్నదీ అర్ధం చేసుకోవచ్చు. పాఠశాలల్లో తెలుగు మాధ్యమాన్ని రద్దుచేసి, పూర్తిగా ఆంగ్ల మాధ్యమాన్ని ప్రవేశపెట్టడంపై ప్రజాహిత వ్యాజ్యాల విచారణ సందర్భంగా న్యాయమూర్తుల వ్యాఖ్యలను పరిశీలిస్తే మనకు పరిస్థితి తీవ్రత అర్ధమవుతుంది.
కోర్టు తీర్పు ఫిబ్రవరి నెలలో - బహుశా అమ్మనుడుల పండుగకు లోపే వెలువడవచ్చునని అనుకొందాం. ఆ తీర్పు ఎలా వచ్చినా, మన రాజకీయ నేతలు బుద్ధి తెచ్చుకొని ప్రజా శ్రేయస్సును, జాతి శ్రేయస్సునూ తలపెడతారని మనం ఆశలు పెట్టుకోనక్కరలేదు. మనం గతంలోనే ప్రస్తావించుకొన్నట్లు - అమ్మ నుడులలో విద్యా బోధన, ప్రజలభాషల్లో పరిపాలన అనే అంశాలపై జాతీయ విధానాన్ని రూపొందించి అమలుకు తెచ్చే విధంగా అన్ని రాష్ట్రాల్లోనూ ఉద్యమాలు చేయాలి. ఈ చైతన్యాన్ని ప్రజల్లో నిర్మించేందుకు సమాలోచనలు సాగాలి. అప్పుడే - ముఖ్యంగా మధ్య తరగతి, వెనుకబడిన వర్గాల ఆలోచనల్లో మార్పు వస్తుంది. ఎక్కువ తక్కువ భావనలకు తావిచ్చే విద్యకు స్వస్తి చెప్పి అందరికీ సమానమైన విద్యను అందించాలి. పాఠశాల విద్య అంతా - ఉచితంగా అందరికీ అందించేందుకు నిర్ణయాలు జరగాలి. ఉద్యోగ, ఉపాధి కల్పనల్లో కూడా మాతృభాషల్లో చదువుల అవసరం పూర్తిగా ఉండాలి. భాషల్ని సమకాలీన అవసరాలకు తగ్గట్లు అభివృద్ధి చేసేందుకు కూడా చురుగ్గా పనిసాగాలి. సామాన్య ప్రజలు ప్రభుత్వాలను, వాటి నేతలను సమర్ధంగా ఎదుర్కోవడానికి మాతృభాషల సాధికారిత తప్పనిసరి.
. . .
ఈసారి రానున్న 'ఎల్లనాడుల (అంతర్జాతీయ) అమ్మనుడుల పండుగ (మాతృభాషా దినోత్సవం) మన ముందు కొత్త సవాళ్లను, ఆశలను ఉంచుతున్నది. దేశంలోని ప్రజాభాషలన్నిటి ముందు ఈ పరిస్థితి ఉంది. అయితే - ప్రత్యేకించి తెలుగు భాషా జాతీయులందరి ముందు ఇది అత్యవసరంగా ఉంది. ఇదే పరిస్థితి కొనసాగితే - భాషా రాష్ట్రాల మనుగడను, ప్రజాభాషల అవసరాన్ని మన బిడ్డలే ప్రశ్నించే పరిస్థితి వస్తుంది. 'సరళీకరణ, ప్రయివేటీకరణ, అంతర్జాతీయకరణ' సిద్ధాంతాన్ని ఎదుర్కొని - స్థానిక, దేశీయ శ్రేయస్సు తర్వాతే ప్రపంచ శ్రేయస్సు అనీ, ప్రజల భాషల గౌరవంతోనే ప్రభుత్వాల అస్తిత్వం అనీ, మానవుణ్ణి గుర్తించడంతోనే సమాజ ప్రగతి, దేశ ప్రగతి, ప్రపంచ శాంతి నెలకొంటాయని అందరికీ తెలియాలి. ముఖ్యంగా పాలక వర్గాలకు అర్ధం కావాలి.
అమ్మనుడుల భద్రతకూ, వికాసానికి ఉద్యమాలే ఆధారం. ప్రజల భాషలను గుర్తించడం, గౌరవించడం అంటే మనిషిని గుర్తించడం. సొంత భాషతోనే కదా మానవ వికాసం! 'నన్ను నాకు యజమానిగా నిలబెట్టేదే నా భాష' అని కవి నినదిస్తున్నదందుకే.
తేదీ : 30-1-2020