సభా పర్వము - అధ్యాయము - 38

వికీసోర్స్ నుండి
వ్యాస మహాభారతము (సభా పర్వము - అధ్యాయము - 38)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 శిశుపాల ఉవాచ
విభీషికాభిర బహ్వీభిర భీషయన సర్వపార్దివాన
న వయపత్రపసే కస్మాథ వృథ్ధః సన కులపాంసనః
2 యుక్తమ ఏతత తృతీయాయాం పరకృతౌ వర్తతా తవయా
వక్తుం ధర్మాథ అపేతార్దం తవం హి సర్వకురూత్తమః
3 నావి నౌర ఇవ సంబథ్ధా యదాన్ధొ వాన్ధమ అన్వియాత
తదాభూతా హి కౌరవ్యా భీష్మ యేషాం తవమ అగ్రణీః
4 పూతనాఘాతపూర్వాణి కర్మాణ్య అస్య విశేషతః
తవయా కీర్తయతాస్మాకం భూయః పరచ్యావితం మనః
5 అవలిప్తస్య మూర్ఖస్య కేశవం సతొతుమ ఇచ్ఛతః
కదం భీష్మ న తే జిహ్వా శతధేయం విథీర్యతే
6 యత్ర కుత్సా పరయొక్తవ్యా భీష్మ బాలతరైర నరైః
తమ ఇమం జఞానవృథ్ధః సన గొపం సంస్తొతుమ ఇచ్ఛసి
7 యథ్య అనేన హతా బాల్యే శకునిశ చిత్రమ అత్ర కిమ
తౌ వాశ్వవృషభౌ భీష్మ యౌ న యుథ్ధవిశారథౌ
8 చేతనారహితం కాష్ఠం యథ్య అనేన నిపాతితమ
పాథేన శకటం భీష్మ తత్ర కిం కృతమ అథ్భుతమ
9 వల్మీకమాత్రః సప్తాహం యథ్య అనేన ధృతొ ఽచలః
తథా గొవర్ధనొ భీష్మ న తచ చిత్రం మతం మమ
10 భుక్తమ ఏతేన బహ్వ అన్నం కరీడతా నగమూర్ధని
ఇతి తే భీష్మ శృణ్వానాః పరం విస్మయమ ఆగతాః
11 యస్య చానేన ధర్మజ్ఞ భుక్తమ అన్నం బలీయసః
స చానేన హతః కంస ఇత్య ఏతన న మహాథ్భుతమ
12 న తే శరుతమ ఇథం భీష్మ నూనం కదయతాం సతామ
యథ వక్ష్యే తవామ అధర్మజ్ఞ వాక్యం కురుకులాధమ
13 సత్రీషు గొషు న శస్త్రాణి పాతయేథ బరాహ్మణేషు చ
యస్య చాన్నాని భుఞ్జీత యశ చ సయాచ ఛరణాగతః
14 ఇతి సన్తొ ఽనుశాసన్తి సజ్జనా ధర్మిణః సథా
భీష్మ లొకే హి తత సర్వం వితదం తవయి థృశ్యతే
15 జఞానవృథ్ధం చ వృథ్ధం చ భూయాంసం కేశవం మమ
అజానత ఇవాఖ్యాసి సంస్తువన కురుసత్తమ
గొఘ్నః సత్రీఘ్నశ చ సన భీష్మ కదం సంస్తవమ అర్హతి
16 అసౌ మతిమతాం శరేష్ఠొ య ఏష జగతః పరభుః
సంభావయతి యథ్య ఏవం తవథ్వాక్యాచ చ జనార్థనః
ఏవమ ఏతత సర్వమ ఇతి సర్వం తథ వితదం ధరువమ
17 న గాదా గాదినం శాస్తి బహు చేథ అపి గాయతి
పరకృతిం యాన్తి భూతాని భూలిఙ్గశకునిర యదా
18 నూనం పరకృతిర ఏషా తే జఘన్యా నాత్ర సంశయః
అతః పాపీయసీ చైషాం పాణ్డవానామ అపీష్యతే
19 యేషామ అర్చ్యతమః కృష్ణస తవం చ యేషాం పరథర్శకః
ధర్మవాక తవమ అధర్మజ్ఞః సతాం మార్గాథ అవప్లుతః
20 కొ హి ధర్మిణమ ఆత్మానం జానఞ జఞానవతాం వరః
కుర్యాథ యదా తవయా భీష్మ కృతం ధర్మమ అవేక్షతా
21 అన్యకామా హి ధర్మజ్ఞ కన్యకా పరాజ్ఞమానినా
అమ్బా నామేతి భథ్రం తే కదం సాపహృతా తవయా
22 యాం తవయాపహృతాం భీష్మ కన్యాం నైషితవాన నృపః
భరాతా విచిత్రవీర్యస తే సతాం వృత్తమ అనుష్ఠితః
23 థారయొర యస్య చాన్యేన మిషతః పరాజ్ఞమానినః
తవ జాతాన్య అపత్యాని సజ్జనాచరితే పది
24 న హి ధర్మొ ఽసతి తే భీష్మ బరహ్మచర్యమ ఇథం వృదా
యథ ధారయసి మొహాథ వా కలీబత్వాథ వా న సంశయః
25 న తవ అహం తవ ధర్మజ్ఞ పశ్యామ్య ఉపచయం కవ చిత
న హి తే సేవితా వృథ్ధా య ఏవం ధర్మమ అబ్రువన
26 ఇష్టం థత్తమ అధీతం చ యజ్ఞాశ చ బహుథక్షిణాః
సర్వమ ఏతథ అపత్యస్య కలాం నార్హతి షొడశీమ
27 వరతొపవాసైర బహుభిః కృతం భవతి భీష్మ యత
సర్వం తథ అనపత్యస్య మొఘం భవతి నిశ్చయాత
28 సొ ఽనపత్యశ చ వృథ్ధశ చ మిద్యాధర్మానుశాసనాత
హంసవత తవమ అపీథానీం జఞాతిభ్యః పరాప్నుయా వధమ
29 ఏవం హి కదయన్త్య అన్యే నరా జఞానవిథః పురా
భీష్మ యత తథ అహం సమ్యగ వక్ష్యామి తవ శృణ్వతః
30 వృథ్ధః కిల సముథ్రాన్తే కశ చిథ ధంసొ ఽభవత పురా
ధర్మవాగ అన్యదావృత్తః పక్షిణః సొ ఽనుశాస్తి హ
31 ధర్మం చరత మాధర్మమ ఇతి తస్య వచః కిల
పక్షిణః శుశ్రువుర భీష్మ సతతం ధర్మవాథినః
32 అదాస్య భక్ష్యమ ఆజహ్రుః సముథ్రజలచారిణః
అణ్డజా భీష్మ తస్యాన్యే ధర్మార్దమ ఇతి శుశ్రుమ
33 తస్య చైవ సమభ్యాశే నిక్షిప్యాణ్డాని సర్వశః
సముథ్రామ్భస్య అమొథన్త చరన్తొ భీష్మ పక్షిణః
34 తేషామ అణ్డాని సర్వేషాం భక్షయామ ఆస పాపకృత
స హంసః సంప్రమత్తానామ అప్రమత్తః సవకర్మణి
35 తతః పరక్షీయమాణేషు తేష్వ అణ్డేష్వ అణ్డజొ ఽపరః
అశఙ్కత మహాప్రాజ్ఞస తం కథా చిథ థథర్శ హ
36 తతః స కదయామ ఆస థృష్ట్వా హంసస్య కిల్బిషమ
తేషాం పరమథుఃఖార్తః స పక్షీ సర్వపక్షిణామ
37 తతః పరత్యక్షతొ థృష్ట్వా పక్షిణస తే సమాగతాః
నిజఘ్నుస తం తథా హంసం మిద్యావృత్తం కురూథ్వహ
38 తే తవాం హంససధర్మాణమ అపీమే వసుధాధిపాః
నిహన్యుర భీష్మ సంక్రుథ్ధాః పక్షిణస తమ ఇవాణ్డజమ
39 గాదామ అప్య అత్ర గాయన్తి యే పురాణవిథొ జనాః
భీష్మ యాం తాం చ తే సమ్యక కదయిష్యామి భారత
40 అన్తరాత్మని వినిహితే; రౌషి పత్రరద వితదమ
అణ్డభక్షణమ అశుచి తే; కర్మ వాచమ అతిశయతే