శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 47

వికీసోర్స్ నుండి
వ్యాస మహాభారతము (శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 47)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [జనమేజయ]
శరతల్పే శయానస తు భరతానాం పితామహః
కదమ ఉత్సృష్టవాన థేహం కం చ యొగమ అధారయత
2 [వైషమ్పాయన]
శృణుష్వావహితొ రాజఞ శుచిర భూత్వా సమాహితః
భీష్మస్య కురుశార్థూల థేహొత్సర్గం మహాత్మనః
3 నివృత్తమాత్రే తవ అయన ఉత్తరే వై థివాకరే
సమావేశయథ ఆత్మానమ ఆత్మన్య ఏవ సమాహితః
4 వికీర్ణాంశుర ఇవాథిత్యొ భీష్మః శరశతైశ చితః
శిశ్యే పరమయా లక్ష్మ్యా వృతొ బరాహ్మణసత్తమైః
5 వయాసేన వేథ శరవసా నారథేన సురర్షిణా
థేవస్దానేన వాత్స్యేన తదాశ్మక సుమన్తునా
6 ఏతైశ చాన్యైర మునిగణైర మహాభాగైర మహాత్మభిః
శరథ్ధా థమపురస్కారైర వృతశ చన్థ్ర ఇవ గరహైః
7 భీష్మస తు పురుషవ్యాఘ్రః కర్మణా మనసా గిరా
శరతల్పగతః కృష్ణం పరథధ్యౌ పరాఞ్జలిః సదితః
8 సవరేణ పుష్టనాథేన తుష్టావ మధుసూథనమ
యొగేశ్వరం పథ్మనాభం విష్ణుం జిష్ణుం జగత్పతిమ
9 కృతాఞ్జలిః శుచిర భూత్వా వాగ విథాం పరవరః పరభుమ
భీష్మః పరమధర్మాత్మా వాసుథేవమ అదాస్తువత
10 ఆరిరాధయిషుః కృష్ణం వాచం జిగమిషామి యామ
తయా వయాస సమాసిన్యా పరీయతాం పురుషొత్తమః
11 శుచిః శుచి షథం హంసం తత్పరః పరమేష్ఠినమ
యుక్త్వా సర్వాత్మనాత్మానం తం పరపథ్యే పరజాపతిమ
12 యస్మిన విశ్వాని భూతాని తిష్ఠన్తి చ విశన్తి చ
గుణభూతాని భూతేశే సూత్రే మణిగణా ఇవ
13 యస్మిన నిత్యే తతే తన్తౌ థృఢే సరగ ఇవ తిష్ఠతి
సథసథ గరదితం విశ్వం విశ్వాఙ్గే విశ్వకర్మణి
14 హరిం సహస్రశిరసం సహస్రచరణేక్షణమ
పరాహుర నారాయణం థేవం యం విశ్వస్య పరాయణమ
15 అణీయసామ అణీయాంసం సదవిష్ఠం చ సదవీయసామ
గరీయసాం గరిష్ఠం చ శరేష్ఠం చ శరేయసామ అపి
16 యం వాకేష్వ అనువాకేషు నిషత్సూపనిషత్సు చ
గృణన్తి సత్యకర్మాణం సత్యం సత్యేషు సామసు
17 చతుర్భిశ చతురాత్మానం సత్త్వస్దం సాత్వతాం పతిమ
యం థివ్యైర థేవమ అర్చన్తి గుహ్యైః పరమనామభిః
18 యం థేవం థేవకీ థేవీ వసుథేవాథ అజీజనత
భౌమస్య బరహ్మణొ గుప్త్యై థీప్తమ అగ్నిమ ఇవారణిః
19 యమ అనన్యొ వయపేతాశీర ఆత్మానం వీతకల్మషమ
ఇష్ట్వానన్త్యాయ గొవిన్థం పశ్యత్య ఆత్మన్య అవస్దితమ
20 పురాణే పురుషః పరొక్తొ బరహ్మా పరొక్తొ యుగాథిషు
కషయే సంకర్షణః పరొక్తస తమ ఉపాస్యమ ఉపాస్మహే
21 అతి వాయ్విన్థ్ర కర్మాణమ అతి సూర్యాగ్నితేజసమ
అతి బుథ్ధీన్థ్రియాత్మానం తం పరపథ్యే పరజాపతిమ
22 యం వై విశ్వస్య కర్తారం జగతస తస్దుషాం పతిమ
వథన్తి జగతొ ఽధయక్షమ అక్షరం పరమం పథమ
23 హిరణ్యవర్ణం యం గర్భమ అథితిర థైత్య నాశనమ
ఏకం థవాథశధా జజ్ఞే తస్మై సూర్యాత్మనే నమః
24 శుక్లే థేవాన పితౄన కృష్ణే తర్పయత్య అమృతేన యః
యశ చ రాజా థవిజాతీనాం తస్మై సొమాత్మనే నమః
25 మహతస తమసః పారే పురుషం జవలనథ్యుతిమ
యం జఞాత్వా మృత్యుమ అత్యేతి తస్మై జఞేయాత్మనే నమః
26 యం బృహన్తం బృహత్య ఉక్దే యమ అగ్నౌ యం మహాధ్వరే
యం విప్రసంఘా గాయన్తి తస్మై వేథాత్మనే నమః
27 ఋగ యజుః సామ ధామానం థశార్ధ హవిర ఆకృతిమ
యం సప్త తన్తుం తన్వన్తి తస్మై యజ్ఞాత్మనే నమః
28 యః సుపర్ణొ యజుర నామ ఛన్థొ గాత్రస తరివృచ ఛిరాః
రదంతర బృహత్య అక్షస తస్మై సతొత్రాత్మనే నమః
29 యః సహస్రసవే సత్రే జజ్ఞే విశ్వసృజామ ఋషిః
హిరణ్యవర్ణః శకునిస తస్మై హంసాత్మనే నమః
30 పథాఙ్గం సంధిపర్వాణం సవరవ్యఞ్జన లక్షణమ
యమ ఆహుర అక్షరం నిత్యం తస్మై వాగ ఆత్మనే నమః
31 యశ చినొతి సతాం సేతుమ ఋతేనామృత యొనినా
ధర్మార్దవ్యవహారాఙ్గైస తస్మై సత్యాత్మనే నమః
32 యం పృదగ ధర్మచరణాః పృదగ ధర్మఫలైషిణః
పృదగ ధర్మైః సమర్చన్తి తస్మై ధర్మాత్మనే నమః
33 యం తం వయక్తస్దమ అవ్యక్తం విచిన్వన్తి మహర్షయః
కషేత్రే కషేత్రజ్ఞమ ఆసీనం తస్మై కషేత్రాత్మనే నమః
34 యం థృగ ఆత్మానమ ఆత్మస్దం వృతం షొడశభిర గుణైః
పరాహుః సప్త థశం సాంఖ్యాస తస్మై సాంఖ్యాత్మనే నమః
35 యం వినిథ్రా జితశ్వాసాః సత్త్వస్దాః సంయతేన్థ్రియాః
జయొతిః పశ్యన్తి యుఞ్జానాస తస్మై యొగాత్మనే నమః
36 అపుణ్య పుణ్యొపరమే యం పునర భవ నిర్భయాః
శాన్తాః సంన్యాసినొ యాన్తి తస్మై మొక్షాత్మనే నమః
37 యొ ఽసౌ యుగసహస్రాన్తే పరథీప్తార్చిర విభావసు
సంభక్షయతి భూతాని తస్మై ఘొరాత్మనే నమః
38 సంభక్ష్య సర్వభూతాని కృత్వా చైకార్ణవం జగత
బాలః సవపితి యశ చైకస తస్మై మాయాత్మనే నమః
39 సహస్రశిరసే తస్మై పురుషాయామితాత్మనే
చతుఃసముథ్రపర్యాయ యొగనిథ్రాత్మనే నమః
40 అజస్య నాభావ అధ్యేకం యస్మిన విశ్వం పరతిష్ఠితమ
పుష్కరం పుష్కరాక్షస్య తస్మై పథ్మాత్మనే నమః
41 యస్య కేశేషు జీమూతా నథ్యః సర్వాఙ్గసంధిషు
కుక్షౌ సముథ్రాశ చత్వారస తస్మై తొయాత్మనే నమః
42 యుగేష్వ ఆవర్తతే యొ ఽంశైర థినర్త్వ అనయ హాయనైః
సర్గ పరలయయొః కర్తా తస్మై కాలాత్మనే నమః
43 బరహ్మ వక్త్రం భుజౌ కషత్రం కృత్స్నమ ఊరూథరం విశః
పాథౌ యస్యాశ్రితాః శూథ్రాస తస్మై వర్ణాత్మనే నమః
44 యస్యాగ్నిర ఆస్యం థయౌర మూర్ధా ఖం నాభిశ చరణౌ కషితిః
సూర్యశ చక్షుర థిశః శరొత్రే తస్మై లొకాత్మనే నమః
45 విషయే వర్తమానానాం యం తం వైశేషికైర గుణైః
పరాహుర విషయగొప్తారం తస్మై గొప్త్ర ఆత్మనే నమః
46 అన్నపానేన్ధన మయొ రసప్రాణవివర్ధనః
యొ ధారయతి భూతాని తస్మై పరాణాత్మనే నమః
47 పరః కాలాత పరొ యజ్ఞాత పరః సథ అసతొశ చ యః
అనాథిర ఆథిర విశ్వస్య తస్మై విశ్వాత్మనే నమః
48 యొ మొహయతి భూతాని సనేహరాగానుబన్ధనైః
సర్గస్య రక్షణార్దాయ తస్మై మొహాత్మనే నమః
49 ఆత్మజ్ఞానమ ఇథం జఞానం జఞాత్వా పఞ్చస్వ అవస్దితమ
యం జఞానినొ ఽధిగచ్ఛన్తి తస్మై జఞానాత్మనే నమః
50 అప్రమేయశరీరాయ సర్వతొ ఽనన్త చక్షుషే
అపారపరిమేయాయ తస్మై చిన్త్యాత్మనే నమః
51 జటినే థడినే నిత్యం లమ్బొథర శరీరిణే
కమణ్డలునిషఙ్గాయ తస్మై బరహ్మాత్మనే నమః
52 శూలినే తరిథశేశాయ తర్యమ్బకాయ మహాత్మనే
భస్మ థిగ్ధొర్ధ్వ లిఙ్గాయ తస్మై రుథ్రాత్మనే నమః
53 పఞ్చ భూతాత్మభూతాయ భూతాథి నిధనాత్మనే
అక్రొధ థరొహ మొహాయ తస్మై శాన్తాత్మనే నమః
54 యస్మిన సర్వం యతః సర్వం యః సర్వం సర్వతశ చ యః
యశ చ సర్వమయొ నిత్యం తస్మై సర్వాత్మనే నమః
55 విశ్వకర్మన నమస తే ఽసతు విశ్వాత్మన విశ్వసంభవ
అపవర్గొ ఽసి భూతానాం పఞ్చానాం పరతః సదితః
56 నమస తే తరిషు లొకేషు నమస తే పరతస్త్రిషు
నమస తే థిక్షు సర్వాసు తవం హి సర్వపరాయణమ
57 నమస తే భగవన విష్ణొ లొకానాం పరభవాప్యయ
తవం హి కర్తా హృషీకేశ సంహర్తా చాపరాజితః
58 తేన పశ్యామి తే థివ్యాన భావాన హి తరిషు వర్త్మసు
తచ చ పశ్యామి తత్త్వేన యత తే రూపం సనాతనమ
59 థివం తే శిరసా వయాప్తం పథ్భ్యాం థేవీ వసుంధరా
విక్రమేణ తరయొ లొకాః పురుషొ ఽసి సనాతనః
60 అతసీ పుష్పసంకాశం పీతవాససమ అచ్యుతమ
యే నమస్యన్తి గొవిన్థం న తేషాం విథ్యతే భయమ
61 యదా విష్ణుమయం సత్యం యదా విష్ణుమయం హవిః
యదా విష్ణుమయం సర్వం పాప్మా మే నశ్యతాం తదా
62 తవాం పరపన్నాయ భక్తాయ గతిమ ఇష్టాం జిగీషవే
యచ ఛరేయః పుణ్డరీకాక్ష తథ ధయాయస్వ సురొత్తమ
63 ఇతి విథ్యా తపొ యొనిర అయొనిర విష్ణుర ఈడితః
వాగ యజ్ఞేనార్చితొ థేవః పరీయతాం మేజనార్థనః
64 ఏతావథ ఉక్త్వా వచనం భీష్మస్తథ గతమానసః
నమ ఇత్య ఏవ కృష్ణాయ పరణామమ అకరొత తథా
65 అభిగమ్య తు యొగేన భక్తిం భీష్మస్య మాధవః
తరైకాల్య థర్శనం జఞానం థివ్యం థాతుం యయౌ హరిః
66 తస్మిన్న ఉపరతే శబ్థే తతస తే బరహ్మవాథినః
భీష్మం వాగ్భిర బాష్పకణ్ఠాస తమ ఆనర్చుర మహామతిమ
67 తే సతువన్తశ చ విప్రాగ్ర్యాః కేశవం పురుషొత్తమమ
భీష్మం చ శనకైః సర్వే పరశశంసుః పునః పునః
68 విథిత్వా భక్తియొగం తు భీష్మస్య పురుషొత్తమః
సహసొత్దాయ సంహృష్టొ యానమ ఏవాన్వపథ్యత
69 కేశవః సాత్యకిశ చైవ రదేనైకేన జగ్మతుః
అపరేణ మహాత్మానౌ యుధిష్ఠిర ధనంజయౌ
70 భీమసేనొ యమౌ చొభౌ రదమ ఏకం సమాస్దితౌ
కృపొ యుయుత్సుః సూతశ చ సంజయశ చాపరం రదమ
71 తే రదైర నగరాకారైః పరయాతాః పురుషర్షభాః
నేమిఘొషేణ మహతా కమ్పయన్తొ వసుంధరామ
72 తతొ గిరః పురుషవరస తవాన్వితా; థవిజేరితాః పది సుమనాః స శుశ్రువే
కృతాఞ్జలిం పరణతమ అదాపరం జనం; స కేశి హా ముథితమనాభ్యనన్థత