శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 276
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 276) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [య]
అతత్త్వజ్ఞస్య శాస్త్రాణాం సతతం సంశయాత్మనః
అకృతవ్యవసాయస్య శరేయొ బరూహి పితామహ
2 [భీ]
గురు పూజా చ సతతం వృథ్ధానాం పర్యుపాసనమ
శరవణం చైవ విథ్యానాం కూతస్దం శరేయ ఉచ్యతే
3 అత్రాప్య ఉథాహరన్తీమమ ఇతిహాసం పురాతనమ
గాలవస్య చ సంవాథం థేవర్షేర నారథస్య చ
4 వీతమొహక్లమం విప్రం జఞానతృప్తం జితేన్థ్రియమ
శరేయః కామం జితాత్మానం నారథం గాలవొ ఽబరవీత
5 యైః కైశ్చైత సంమతొ లొకే గుణైస తు పురుషొ నృషు
భవత్య అనపగాన సర్వాంస తాన గుణాఁల లక్షయామ్య అహమ
6 భవాన ఏవంవిధొ ఽసమాకం సంశయం ఛేత్తుమ అర్హతి
అమూఢశ చిరమూఢానాం లొకతత్త్వమ అజానతామ
7 జఞానే హయ ఏవం పరవృత్తిః సయాత కార్యాకార్యే విజానతః
యత కార్యం న వయవస్యామస తథ భవాన వక్తుమ అర్హతి
8 భగవన నాశ్రమాః సర్వే పృదగ ఆచార థర్శినః
ఇథం శరేయ ఇథం శరేయ ఇతి నానా పరధావినః
9 తాంస తు విప్రస్దితాన థృష్ట్వా శాస్త్రైః శాస్త్రాభినన్థినః
సవశాస్త్రైః పరితుష్టాంశ చ శరేయొ నొపలభామహే
10 శాస్త్రం యథి భవేథ ఏకం వయక్తం శరేయొ భవేత తథా
శాస్త్రైశ చ బహుభిర భూయః శరేయొ గుహ్యం పరవేశితమ
11 ఏతస్మాత కారణాచ ఛరేయః కలిలం పరతిభాతి మామ
బరవీతు భగవాంస తన మే ఉపసన్నొ ఽసమ్య అధీహి భొః
12 [నారథ]
ఆశ్రమాస తాత చత్వారొ యదా సంకల్పితాః పృదక
తాన సర్వాన అనుపశ్య తవం సమాశ్రిత్యైవ గాలవ
13 తేషాం తేషాం తదాహి తవమ ఆశ్రమాణాం తతస తతః
నానారూపగుణొథ్థేశం పశ్య విప్రస్దితం పృదక
నయన్తి చైవ తే సమ్యగ అభిప్రేతమ అసంశయమ
14 ఋజు పశ్యంస తదా సమ్యగ ఆశ్రమాణాం పరాం గతిమ
యత తు నిఃశ్రేయసం సమ్యక తచ చైవాసంశయాత్మకమ
15 అనుగ్రహం చ మిత్రాణామ అమిత్రాణాం చ నిగ్రహమ
సంగ్రహం చ తరివర్గస్య శరేయ ఆహుర మనీషిణః
16 నివృత్తిః కర్మణః పాపాత సతతం పుణ్యశీలతా
సథ్భిశ చ సముథాచారః శరేయ ఏతథ అసంశయమ
17 మార్థవం సర్వభూతేషు వయవహారేషు చార్జవమ
వాక చైవ మధురా పరొక్తా శరేయ ఏతథ అసంశయమ
18 థేవతాభ్యః పితృభ్యశ చ సంవిభాగొ ఽతిదిష్వ అపి
అసంత్యాగశ చ భృత్యానాం శరేయ ఏతథ అసంశయమ
19 సత్యస్య వచనం శరేయః సత్యజ్ఞానం తు థుష్కరమ
యథ భూతహితమ అత్యన్తమ ఏతత సత్యం బరవీమ్య అహమ
20 అహంకారస్య చ తయాగః పరనయస్య చ నిగ్రహః
సంతొషశ చైకచర్యా చ కూతస్దం శరేయ ఉచ్యతే
21 ధర్మేణ వేథాధ్యయనం వేథాఙ్గానాం తదైవ చ
విథ్యార్దానాం చ జిజ్ఞాసా శరేయ ఏతథ అసంశయమ
22 శబ్థరూపరసస్పర్శాన సహ గన్ధేన కేవలాన
నాత్యర్దమ ఉపసేవేత శరేయసొ ఽరదీ పరంతప
23 నక్తంచర్యా థివా సవప్నమ ఆలస్యం పైశునం మథమ
అతియొగమ అయొగం చ శరేయసొ ఽరదీ పరిత్యజేత
24 కర్మొత్కర్షం న మార్గేత మరేషాం పరినిన్థయా
సవగుణైర ఏవ మార్గేత విప్రకర్షం పృదగ్జనాత
25 నిర్గుణాస తవ ఏవ భూయిష్ఠమ ఆత్మసంభావినొ నరాః
థొషైర అన్యాన గుణవతః కషిపన్త్య ఆత్మగుణ కషయాత
26 అనుచ్యమానాశ చ పునస తే మన్యన్తే మహాజనాత
గుణవత్తరమ ఆత్మానం సవేన మానేన థర్పితాః
27 అబ్రువన కస్య చిన నిన్థామ ఆత్మపూజామ అవర్ణయన
విపశ్చిథ గుణసంపన్నః పరాప్నొత్య ఏవ మహథ యశః
28 అబ్రువన వాతి సురభిర గన్ధః సుమనసాం శుచిః
తదైవావ్యాహరన భాతి విమలొ భానుర అమ్బరే
29 ఏవమాథీని చాన్యాని పరిత్యక్తాని మేధయా
జవలన్తి యశసా లొకే యాని న వయాహరన్తి చ
30 న లొకే థీప్యతే మూర్ఖః కేవతాత్మ పరశంసయా
అపి చాపిహితః శవభ్రే కృతవిథ్యః పరకాశతే
31 అసన్న ఉచ్చైర అపి పరొక్తః శబ్థః సముపశామ్యతి
థీప్యతే తవ ఏవ లొకేషు శనైర అపి సుభాసితమ
32 మూఢానామ అవలిప్తానామ అసారం భాసితం బహు
థర్శయత్య అన్తరాత్మానం థివా రూపమ ఇవాంశుమాన
33 ఏతస్మాత కారణాత పరజ్ఞాం మృగయన్తే పృదగ్విధామ
పరజ్ఞా లాభొ హి భూతానామ ఉత్తమః పరతిభాతి మామ
34 నాపృష్టః కస్య చిథ బరూయాన న చాన్యాయేన పృచ్ఛతః
జఞానవాన అపి మేధావీ జథవల లొకమ ఆచరేత
35 తతొ వాసం పరీక్షేత ధర్మనిత్యేషు సాధుషు
మనుష్యేషు వథాన్యేషు సవధర్మనిరతేషు చ
36 చతుర్ణాం యత్ర వర్ణానాం ధర్మవ్యతికరొ భవేత
న తత్ర వాసం కుర్వీత శరేయొ ఽరదీ వై కదం చన
37 నిరారమ్భొ ఽపయ అయమ ఇహ యదా లబ్ధొపజీవినః
పుణ్యం పుణ్యేషు విమలం పాపం పాపేషు చాప్నుయాత
38 అపామ అగ్నేస తదేన్థొశ చ సపర్శం వేథయతే యదా
తదా పశ్యామహే సపర్శమ ఉభయొః పాపపుణ్యయొః
39 అపశ్యన్తొ ఽననవిషయం భుఞ్జతే విఘసాశినః
భుజ్ఞానం చాన్న విషయాన విషయం విథ్ధి కర్మణాం
40 యత్రాగమయమానానామ అసత్కారేణ పృచ్ఛతామ
పరబ్రూయాథ బరహ్మణొ ధర్మం తయజేత తం థేశమ ఆత్మవాన
41 శిష్యొపాధ్యాయికా వృత్తిర యత్ర సయాత సుసమాహితా
యదావచ ఛాస్త్ర సంపన్నా కస తం థేశం పరిత్యజేత
42 ఆకాశస్దా ధరువం యత్ర థొషం బరూయుర విపశ్చితమ
ఆత్మపూజాభికామా వై కొ వసేత తత్ర పణ్డితః
43 యత్ర సంలొథితా లుబ్ధైః పరాయశొ ధర్మసేతవః
పరథీప్తమ ఇవ శైలాన్తం కస తం థేశం న సంత్యజేత
44 యత్ర ధర్మమ అనాశఙ్కాశ చరేయుర వీతమత్సరాః
చరేత తత్ర వసేచ చైవ పుణ్యశీలేషు సాధుషు
45 ధర్మమ అర్దనిమిత్తం తు చరేయుర యత్ర మానవాః
న తాన అనువసేజ జాతు తే హి పాపకృతొ జనాః
46 కర్మణా యత్ర పాపేన వర్తన్తే జీవితేస్పవః
వయవధావేత తతస తూర్ణం ససర్పాచ ఛరణాథ ఇవ
47 యేన ఖత్వాం సమారూఢః కర్మణానుశయీ భవేత
ఆథితస తన న కర్తవ్యమ ఇచ్ఛతా భవమ ఆత్మనః
48 యత్ర రాజా చ రాజ్ఞశ చ పురుషాః పరత్యనన్తరాః
కుతుమ్బినామ అగ్రభుజస తయజేత తథ రాస్త్రమ ఆత్మవాన
49 శరొత్రియాస తవ అగ్రభొక్తారొ ధర్మనిత్యాః సనాతనాః
యాజనాధ్యాపనే యుక్తా యత్ర తథ రాస్త్రమ ఆవసేత
50 సవాహా సవధా వసత్కారా యత్ర సమ్యగ అనుష్ఠితాః
అజస్రం చైవ వర్తన్తే వసేత తత్రావిచారయన
51 అశుచీన్య అత్ర పశ్యేత బరాహ్మణాన వృత్తి కర్శితాన
తయజేత తథ రాస్త్రమ ఆసన్నమ ఉపసృష్టమ ఇవామిషమ
52 పరీయమాణా నరా యత్ర పరయచ్ఛేయుర అయాచితాః
సవస్దచిత్తొ వసేత తత్ర కృతకృత్య ఇవాత్మవాన
53 థణ్డొ యత్రావినీతేషు సత్కారశ చ కృతాత్మసు
చరేత తత్ర వసేచ చైవ పుణ్యశీలేషు సాధుషు
54 ఉపసృష్టేష్వ అథాన్తేషు థురాచారేష్వ అసాధుషు
అవినీతేషు లుబ్ధేషు సుమహథ థన్థ ధారణమ
55 యత్ర రాజా ధర్మనిత్యొ రాజ్యం వై పర్యుపాసితా
అపాస్య కామాన కామేశొ వసేత తత్రావిచారయన
56 తదా శీలా హి రాజానః సర్వాన విషయవాసినః
శరేయసా యొజయన్త్య ఆశు శరేయసి పరత్యుపస్దితే
57 పృచ్ఛతస తే మయా తాత శరేయ ఏతథ ఉథాహృతమ
న హి శక్యం పరధానేన శరేయః సంఖ్యాతుమ ఆత్మనః
58 ఏవం పరవర్తమానస్య వృత్తిం పరనిహితాత్మనః
తపసైవేహ బహులం శరేయొ వయక్తం భవిష్యతి