శల్య పర్వము - అధ్యాయము - 9

వికీసోర్స్ నుండి
వ్యాస మహాభారతము (శల్య పర్వము - అధ్యాయము - 9)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [స]
తత పరాభగ్నం బలం థృష్ట్వా మథ్రరాజః పరతాపవాన
ఉవాచ సారదిం తూర్ణం చొథయాశ్వాన మహాజవాన
2 ఏష తిష్ఠతి వై రాజా పాణ్డుపుత్రొ యుధిష్ఠిరః
ఛత్త్రేణ ధరియమాణేన పాణ్డురేణ విరాజతా
3 అత్ర మాం పరాపయ కషిప్రం పశ్యా మే సారదే బలమ
న సమర్దా హి మే కషిప్రం పశ్య మే సారదే బలమ
న సమర్దా హి మే పార్దాః సదాతుమ అథ్య పురొ యుధి
4 ఏవమ ఉక్తస తతః పరాయాన మథ్రరాజస్య సారదిః
యత్ర రాజా సత్యసంధొ ధర్మరాజొ యుధిష్ఠిరః
5 ఆపతన్తం చ సహసా పాణ్డవానాం మహథ బలమ
థధారైకొ రణే శల్యొ వేలేవొథ్ధృతమ అర్ణవమ
6 పాణ్డవానాం బలౌఘస తు శల్యమ ఆసాథ్య మారిష
వయతిష్ఠత తథా యుథ్ధే సిన్ధొర వేగ ఇవాచలమ
7 మథ్రరాజం తు సమరే థృష్ట్వా యుథ్ధాయ విష్ఠితమ
కురవః సంన్యవర్తన్త మృత్యుం కృత్వా నివర్తనామ
8 తేషు రాజన నివృత్తేషు వయూఢానీకేషు భాగశః
పరావర్తత మహారౌథ్రః సంగ్రామః శొణితొథకః
సమార్చ్ఛచ్చ చిత్రసేనేన నకులొ యుథ్ధథుర్మథః
9 తౌ పరస్పరమ ఆసాథ్య చిత్రకార్ముకధారిణౌ
మేఘావ ఇవ యదొథ్వృత్తౌ థక్షిణొత్తర వర్షిణౌ
10 శరతొయైః సిషిచతుస తౌ పరస్పరమ ఆహవే
నాన్తరం తత్ర పశ్యామి పాణ్డవస్యేతరస్య వా
11 ఉభౌ కృతాస్త్రౌ బలినౌ రదచర్యా విశారథౌ
పరస్పరవధే యత్తౌ ఛిథ్రాన వేషణతత్పరౌ
12 చిత్రసేనస తు భల్లేన పీతేనా నిశితేన చ
నకులస్య మహారాజ ముష్టిథేశే ఽచఛినథ ధనుః
13 అదైనం ఛిన్నధన్వానం రుక్మపుఙ్ఖైః శిలాశితైః
తరిభిః శరైర అసంభ్రాన్తొ లలాటే వై సమర్పయత
14 హయాంశ చాస్య శరైస తీక్ష్ణైః పరేషయామ ఆస మృత్యవే
తదా ధవజం సారదిం చ తరిభిస తరిభిర అపాతయత
15 స శత్రుభుజ నిర్ముక్తైర లలాటస్దస తరిభిః శరైః
నకులః శుశుభే రాజంస తరిశృఙ్గ ఇవ పర్వతః
16 స ఛిన్నధన్వా విరదః ఖడ్గమ ఆథాయ చర్మ చ
రదాథ అవతరథ వీరః శైలాగ్రాథ ఇవ కేసరీ
17 పథ్భ్యామ ఆపతతస తస్య శరవృష్టిమ అవాసృజత
నకులొ ఽపయ అగ్రసత్తాం వై చర్మాణా లఘువిక్రమః
18 చిత్రసేనరదం పరాప్య చిత్రయొధీ జితశ్రమః
ఆరురొహ మహాబాహుః సర్వసైన్యస్య పశ్యతః
19 సకుణ్డలం సముకుటం సునసం సవాయతేక్షణమ
చిత్రసేనశిరః కాయాథ అపాహరత పాణ్డవః
స పపాత రదొపస్దాథ థివాకరసమప్రభః
20 చిత్రసేనం విశస్తం తు థృష్ట్వా తత్ర మహారదాః
సాథ్ధు వాథస్వనాంశ చక్రుః సింహనాథాంశ చ పుష్కలాన
21 విశస్తం భరాతరం థృష్ట్వా కర్ణ పుత్రౌ మహారదౌ
సుషేణః సత్యసేనశ చ ముఞ్చన్తౌ నిశితాఞ శరాన
22 తతొ ఽభయధావతాం తూర్ణం పాణ్డవం రదినాం వరమ
జిఘాంసన్తౌ యదా నాగం వయాఘ్రౌ రాజన మహావనే
23 తావ అభ్యధావతాం తీక్ష్ణౌ థవావ అప్య ఏనం మహారదమ
శరౌఘాన సమ్యగ అస్యన్తౌ జీమూతౌ సలిలం యదా
24 స శరైః సర్వతొ విథ్ధః పరహృష్ట ఇవ పాణ్డవః
అన్యత కార్ముకమ ఆథాయ రదమ ఆరుహ్య వీర్యవాన
అతిష్ఠత రణే వీరః కరుథ్ధ రూప ఇవాన్తకః
25 తస్య తౌ భరాతరౌ రాజఞ శరైః సంనతపర్వభిః
రదం విశకలీకర్తుం సమారబ్ధౌ విశాం పతే
26 తతః పరహస్య నకులశ చతుర్భిశ చతురొ రణే
జఘాన నిశితైస తీక్ష్ణైః సత్యసేనస్య వాజినః
27 తతః సంధాయ నారాచం రుక్మపుఙ్ఖం శిలాశితమ
ధనుశ చిచ్ఛేథ రాజేన్థ్ర సత్యసేనస్య పాణ్డవః
28 అదాన్యం రదమ ఆస్దాయ ధనుర ఆథాయ చాపరమ
సత్యసేనః సుషేణశ చ పాణ్డవం పర్యధావతామ
29 అవిధ్యత తావ అసంభ్రాన్తౌ మాథ్రీపుత్రః పరతాపవాన
థవాభ్యాం థవాభ్యాం మహారాజ శరాభ్యాం రణమూర్ధని
30 సుషేణస తు తతః కరుథ్ధః పాణ్డవస్య మహథ ధనుః
చిచ్ఛేథ పరహసన యుథ్ధే కషురప్రేణ మహారదః
31 అదాన్యథ ధనుర ఆథాయ నకులః కరొధమూర్చ్ఛితః
సుషేణం పఞ్చభిర విథ్ధ్వా ధవజమ ఏకేన చిచ్ఛిథే
32 సత్యసేనస్య చ ధనుర హస్తావాపం చ మారిష
చిచ్ఛేథ తరసా యుథ్ధే తత ఉచ్చుక్రుశుర జనాః
33 అదాన్యథ ధనుర ఆథాయ వేగఘ్నం భారసాధనమ
శరైః సంఛాథయామ ఆస సమన్తాత పాణ్డునన్థనమ
34 సంనివార్య తు తాన బాణాన నకులః పరవీరహా
సత్యసేనం సుషేణం చ థవాభ్యాం థవాభ్యామ అవిధ్యత
35 తావ ఏనం పరత్యవిధ్యేతాం పృదక్పృదగ అజిహ్మగైః
సారదిం చాస్య రాజేన్థ్ర శరైర వివ్యధతుః శితైః
36 సత్యసేనొ రదేషాం తు నకులస్యా ధనుస తదా
పృదక శరాభ్యాం చిచ్ఛేథ కృతహస్తః పరతాపవాన
37 స రదే ఽతిరదస తిష్ఠన రదశక్తిం పరామృశత
సవర్ణథణ్డామ అకుణ్ఠాగ్రాం తైలధౌతాం సునిర్మలామ
38 లేలిహానామ ఇవ విభొ నాగకన్యాం మహావిషామ
సముథ్యమ్య చ చిక్షేప సత్యసేనస్య సంయుగే
39 సా తస్య హృథయం సంఖ్యే బిభేథ శతధా నృప
స పపాత రదాథ భూమౌ గతసత్త్వొ ఽలపచేతనః
40 భరాతరం నిహతం థృష్ట్వా సుషేణః కరొధమూర్ఛితః
అభ్యవర్షచ ఛరైస తూర్ణం పథాతిం పాణ్డునన్థనమ
41 నకులం విరదం థృష్ట్వా థరౌపథేయొ మహాబలః
సుత సొమొ ఽభిథుథ్రావ పరీప్సన పితరం రణే
42 తతొ ఽధిరుహ్య నకులః సుత సొమస్య తం రదమ
శుశుభే భరతశ్రేష్ఠొ గిరిస్ద ఇవ కేసరీ
సొ ఽనయత కార్ముకమ ఆథాయ సుషేణం సమయొధయత
43 తావ ఉభౌ శరవర్షాభ్యాం సమాసాథ్య పరస్పరమ
పరస్పరవధే యత్నం చక్రతుః సుమహారదౌ
44 సుషేణస తు తతః కరుథ్ధః పాణ్డవం విశిఖైస తరిభిః
సుత సొమం చ వింశత్యా బాహ్వొర ఉరసి చార్పయత
45 తతః కరుథ్ధొ మహారాజ నకులః పరవీరహా
శరైస తస్య థిశః సర్వాశ ఛాథయామ ఆస వీర్యవాన
46 తతొ గృహీత్వా తీక్ష్ణాగ్రమ అర్ధచన్థ్రం సుతేజనమ
స వేగయుక్తం చిక్షేప కర్ణ పుత్రస్య సంయుగే
47 తస్య తేనా శిరః కాయాజ జహార నృపసత్తమ
పశ్యతాం సర్వసైన్యానాం తథ అథ్భుతమ ఇవాభవత
48 స హతః పరాపతథ రాజన నకులేన మహాత్మనా
నథీవేగాథ ఇవారుగ్ణస తీరజః పాథపొ మహాన
49 కర్ణ పుత్రవధం థృష్ట్వా నకులస్య చ విక్రమమ
పరథుథ్రావ భయాత సేనా తావకీ భరతర్షభ
50 తాం తు సేనాం మహారాజ మథ్రరాజః పరతాపవాన
అపాలయథ రణే శూరః సేనాపతిర అరింథమః
51 విభీస తస్దౌ మహారాజ వయవస్దాప్య చ వాహినీమ
సింహనాథం భృశం కృత్వా ధనుః శబ్థం చ థారుణమ
52 తావకాః సమరే రాజన రక్షితాథృఢ ధన్వనా
పరత్యుథ్యయుర అరాతీంస తే సమన్తాథ విగతవ్యదాః
53 మథ్రరాజం మహేష్వాసం పరివార్య సమన్తతః
సదితా రాజన మహాసేనా యొథ్ధుకామాః సమన్తతః
54 సాత్యకిర భిమ సేనశ చ మాథ్రీపుత్రౌ చ పాణ్డవౌ
యుధిష్ఠిరం పురస్కృత్య హరీనేషేధమ అరింథమమ
55 పరివార్య రణే వీరాః సింహనాథం పరచక్రిరే
బాణశబ్థరవాంశ చొగ్రాన కష్వేడాం చ వివిధాన థధుః
56 తదైవ తావకాః సర్వే మథ్రాధిపతిమ అఞ్జసా
పరివార్య సుసంరబ్ధాః పునర యుథ్ధామ అరొచ్చయన
57 తతః పరవవృతే యుథ్ధం భీరూణాం భయవర్ధనమ
తావకానాం పరేషాం చ మృత్యుం కృత్వా నివర్తనమ
58 యదా థేవాసురం యుథ్ధం పూర్వమ ఆసీథ విశాం పతే
అభీతానాం తదా రాజన యమ రాష్ట్రవివర్ధనమ
59 తతః కపిధ్వజొ రాజన హత్వా సంశప్తకాన రణే
అభ్యథ్రవత తాం సేనాం కౌరవీం పాణ్డునన్థనః
60 తదైవ పాణ్డవాః శేషా ధృష్టథ్యుమ్నపురొగమాః
అభ్యధావన్త తాం సేనాం విసృజన్తః శితాఞ శరాన
61 పాణ్డవైర అవకీర్ణానాం సాంమొహః సమజాయత
న చ జాజ్ఞుర అనీకాని థిశొ వా పరథిశస తదా
62 ఆపూర్యమాణా నిశితైః శరైః పాణ్డవ చొథితైః
హతప్రవీరా విధ్వస్తా కీర్యమాణా సమన్తతః
కౌరవ్య అవధ్యత చమూః పాణ్డుపుత్రైర మహారదైః
63 తదైవ పాణ్డవీ సేనా శరై రాజన సమన్తతః
రణే ఽహన్యత పుత్రైస తే శతశొ ఽద సహస్రశః
64 తే సేనే భృశసంతప్తే వధ్యమానే పరస్పరమ
వయాకులే సమపథ్యేతాం వర్షాసు సరితావ ఇవ
65 ఆవివేశ తతస తీవ్రం తావకానాం మహథ భయమ
పాణ్డవానాం చ రాజేన్థ్ర తదా భూతే మహాహవే