- 336
సంస్కృతన్యాయములు
ఆవసరకాలమున చేయదగినపనిని వదలి కాలాస్తతమునతద్విషయము విచారిఅంచుట వ్యర్ర్హమని న్యాయాతియము. "కృతే కార్యే కిం ముహుర్తప్రశ్నేన?; కృతక్షౌరస్య నక్ధత్రపరీక్షా, న హి వివాహాన న్తరం వరపరీక్షాశ్రయతో మున్నగువానిని జూడుము.
ముని ర్మమతే మూర్ఖో ముద్యతే
ఒక ముని బ్రహ్మను మననము చేయగా నొక మూర్ఖుడు ముక్తుడైనాడట. (మునిర్తృక ధ్యానాదివిధిఫలమైన సాక్షాత్కారము మునికే సంభవింప వలయునుగాని మఱొక మూర్ఖునకు కలుగదు.)
"కృష్ణతాడనా ద్ధంతభంగ:; కాచి న్నిషాడీ తనయం ప్రసూతే కశ్చిన్నిషాదస్తు కషాయపాయీ" అను వాని విధమున.
మనం: కిసలాయతే
రోకలి చిగిర్చె నన్నట్లు. (అసంభవ మని భావము.)
"గుండ్రాతికి కాళ్ళు వచ్చి గునగున నడచెన్" మాదిరి. మూషికభక్షితబీజాదా వంకురాదిజననప్రార్ధనా
ఎలుకలు తినిన విత్తనములలో నుండి అంకురములు మొలకెత్తుటకై చాల ప్రయత్నము చేసినట్లు.
"దగ్ర్హబీజాంకుర" న్యాయమును జూడుము.
