పుట:Andhra bhasha charitramu part 1.pdf/542

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుటను అచ్చుదిద్దలేదు

ఆ చ్ఛిక ప్ర, కరణ ము. 485 హరణము లన్నిటియందును 'అనయము' అను పదమునకు ఎల ప్పడును' ఆను నర్జను సరిపోవును. 1. " అనిన విని యనుచితంబున క నయము శంకించి యును ' - భార. విరా. _9, కాని, శ. ర. లో అత్యంతను అను వర్ణము కలదు. అప్లే " మనమునఁ గలిగిన వివేకమహిమకు సేనయంబు మెచ్చి" - పర. ళ ఆ, లోకూడ. 2. ' కనకపు గుప్పలున్ మణిని కాయములున్ ఘన ధాన్యరాసులున్, వినుత గజాశ్వ సQఘములు విశ్రుత గో మహిషాదికంబు లున్, దన కధికంబుగాఁ గలిగి దాతయు భో_క్తయునైనవాఁడు నా, కన యము భర్ణ గావలయు నంచొక భామిని కోరె నేడుక కా ' - భో, ౧. ఆ. ്. ു്. ഋറ് 'అవశ్యము' ఆను నర్థము కలదు. 8. ' అది యేమి యొఱిఁగి)పు నుని యాలతాంగి త, న్ననయంబు నడుగ నిట్లనియె సత్తఁడు " - శ. ర. లో 'నుటీమణి" అని యర్థమున్నది. 'ఎల్లప్పడు నను సర్థమునుఁ గొంచెము అర్థ పరిణామము గలిగినది. 4 " ననయమ్లు వానిఁ గన్న నయన్లు గలయింతి నన యమ్లుఁ దాల్చువా నన్నఁ జెనకి ' - కా. ర. ఆ. శ. ర. లో “సతతము' అను సర్థను సరిగనున్నది. (10) ఆసి : శ. ర. దే. అల్పార్ధకము; అసికోఁత, అసిగాయము మొద లైనవి. ఈ యర్థమున 'అసి శబ్దము ఈషత్' శబ్దభవము కావచ్చును ; లేదా, ప్రాకృతమందలి ' అసఇ = అస్వత్త్వ = అభావము, అవిద్యమానత o ළුN శబ్దమునకు వికారము కావచ్చును. 'అసియాడు' అను పదమునందు ఈషత్ - కొంచెము చలించు అని యర్థము గలదు. అసిఁబోవు. " 궁, తప్పిపోవు. 'అసిఁబోవు టెట్టు నా యసిఁబోవు మొక ములఁ జిOచు నా చేయమ్లు చిలుకుటస్తు' రావూ. _9. ఆ. ' అని శ. ర. వ్యవహారమున అసిఁబోవుట యనఁగా 'తగియుండుట, ఒంటుట' అని యర్థము .గలదు. ఉదా. వానికది అసిబోదు; - వాడిట్లు చేస్తే అసి పోతుందా ? = ప్రతీ కారము కలుగదా అని గౌణార్థము. కొంచెముతో తీరునా ? అని రూఢ్య స్థము. 'అసి' అని ఇత్యర్థకమున నొక పదమున్నది. 'అని' అని యర్థము. ఉదా. అసియఅచేత నాతఁడటు లా పొసనంబును బట్టుకొన్న న య్యినుక టె చేటలం జెరిగి యింపగు బియ్యము చేసి వేడ్కతో నెసరులు నైూసి వండి వెరవేర్పడ నయ్యశనంబు భూదివె" కనులకుఁ బెట్టఁ గన్ దనిసి గ్రక్కున నా కలిదీఱునట్లుగన్, భో, s_. ఆ..'అసి' అనున దీ ప్రయోగమునఁ గ్రా;్వర్ధకను; “సవి-అనీ (క్త్వా) వంటిది. క్వార్ధకము'అసి'బ్లేము అన్' ధాతుజన్యము. 'ఉషిత్వా' శబ్దభషము. ప్రాకృతమున 'అసిఆ' ఉండి అని యర్థ ము,