పుట:రసాభరణము.pdf/29

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట అచ్చుదిద్దబడ్డది


క.

చేవ చెడి తనవిరోధిం
దా వేఁడుట దైన్య మండ్రు తనకు నభీష్టం
బేవంక వచ్చునో యని
యావేదనఁ బొరలుచుండు టది చింత యగున్.


దైన్యమున కుదాహరణము—


క.

మత్పతిఁ గృష్ణుని బిలువఁగ
నుత్పలనయన చని తడసె నోమన్మథ నేఁ
డుత్పలబంధునితీవ్రస
ముత్పతనము మాన్పుమయ్య మ్రొక్కెద నీకున్.


చింత కుదాహరణము—


క.

గురుజనములు చేరినఁ జె
చ్చెరఁ జూడదు పలుక దెంత చీరిన నభ్యం
తరయుతుఁ డగుపురుషోత్తము
కరుణ వడయు పనికి నతివ గతి యూహించున్.


క.

భీతిని దుఃఖావేశత
నాతత మగు చింతనముల నగుమూర్ఛకుఁ బే
రై తనరు మోహ మనునది
భూతవిషయమైన యెఱుకపో స్మృతి యనఁగాన్.


మోహమున కుదాహరణము—


చ.

ప్రకటమనోభవాతపనిరంతరదీర్ఘదివంబు లెట్టకే
లకుఁ గడతేర్చి దూతిఁ దగులాగునఁ బిల్వఁగఁ బంచి యొక్కగో
పిక యభిరామవేషమునఁ బ్రీతి నలంకృతిచేసి కృష్ణుఁ డిం
చుక వడి రాకయున్నయెడ సోమకరావళి దాఁకి మూర్ఛిలున్.


స్మృతి కుదాహరణము—


క.

ఉరమునఁ బాయకయున్నది
సిరి దా మున్నేమి తపము చేసెనొ జలజో
దరుమే నించుక సోఁకినఁ
బరితోషము మేను నిండి పాయదు నాకున్.


క.

ధృతియగు సంజ్ఞానాభీ
ప్సితసిద్ధుల నితరవాంఛ శిధిల మగుట స
న్నుతుల మనోరాగాదుల
మతి సంకోచనము కలిమి మఱి వ్రీడయగున్.


ధృతి కుదాహరణము—


క.

నీవల్లభుఁ డరయఁగ ల
క్ష్మీవల్లభుఁ డమ్మ మేలు మేలు లతాంగీ
నీవు కృతకృత్యురాలవు
పో వీక్షించెద వసారముగ జగ మెల్లన్.


వ్రీడ కుదాహరణము—


క.

వాడల వాడల వనితలు
వేడుకపడి చూడవచ్చి విలసితపింఛా
చూడునిఁ గృష్ణుని జూడఁగఁ
దోడనె నయనములు గప్పెఁ దొంగలిఱెప్పల్.


క.

ఘనమగు రాగద్వేషా
ద్యనవస్థానంబు చపలకాఖ్యము హర్షం
బన నొప్పు నుత్సవాదులఁ
జను ఘర్మజలాదికృత్యసక్తిఁ దలంపన్.