| 2. | ఉత్తరమీమాంస - వ్యాసప్రతిపాదకము - జ్ఞానప్రాధాన్యము. | |
1) ప్రపంచము సత్యము. మిథ్యకాదు. 2) దాని కాద్యంతములు లేవు 8) వేదము లాద్యంతములు లేనివి. 4) అవి నీతిమతబోధకములు. 5) ఆత్మ ఆద్యంతము లేనిది. 6) తమతమ కర్మానుసారముగా ఆత్మలకు పునర్జన్మకలదు. 7) యజ్ఞములు వేదవిహితమైన కర్మలు చేయుటవలన ఆత్మలకు స్వర్గము లభించును. 8) యజ్ఞములు స్వర్గసుఖమునేగాక ప్రాపంచికసుఖమును నిచ్చును. 9) ద్విజులకు మాత్రమే యజ్ఞాది కర్మలు చేయుటకు అధికారము గలదు.
భాట్టమతము
ఇది పూర్వమీమాంస సంబంధమైనది. ఆత్మ జడరూపమున చేతనరూపమున నున్నది. అది మెఱుపుతీగవలె ప్రకాశనరూపముగను, అప్రకాశరూపముగను నున్నది. చేతనముయొక్క ఆభాస సహిత అజానానందమయకోశము ఆత్మ అభాసమును దాటి కర్మజ్ఞానము గలుగుటయే మోక్షము.
ప్రాభాకరమతము
ఇందు ఆనందమయకోశమే ఆత్మవిజ్ఞానమయకోశమం దుండుబుద్ధి ఆత్మయొక్క జ్ఞానగుణము. ఆనందమయకోశమునందుండు చేతనము గుప్తమై యున్నది. వివేకము లేనివాని కది ప్రతీతము లేదు. సుషుప్తియందు ఆత్మకు జ్ఞానము లేదు. గావున ఆత్మ జడ మనబడెను. ఆత్మస్వరూపమైన నిత్యజ్ఞానము జీవునియందు లేదు. అనిత్యజ్ఞాన మున్నది. ఆనందమయకోశము ఆత్మ గాదు. బుద్ధి దాని గుణముగా నున్నది. భాట్టమతము ద్వితీయాశ్వాసమున మీమాంస తృతీయాశ్వాసమున ప్రసక్తము లైనవి.
జైమిని కర్మమీమాంసమతమును వ్యాపకము చేసినవాడు కుమారిలభట్టు. అతని ప్రశంస పంచమాశ్వాసమున గలదు.
