పుట:తెలుగు భాషాచరిత్ర.pdf/183

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుటను అచ్చుదిద్దలేదు

168 తెలుగు భాషా చరిత్ర

నాల్గురకాలైన వాటిని చూశా౦. వచ్చువాండు, వచ్చేడివాండు, వచ్చెవాండు, వచ్చివా౦డు. ఆ నాల్గూ ఈ యుగంలో కనివిస్తున్నాయి గాని ఈ యుగంలో -ఇ, -ఏ ల తోడి రూపాలే విరివిగా కనిపిస్తాయి. Ø-తోడివి చాలా అరుదు, -ఎడి తోడివి క్వాచిత్కంగా ఉంటాయి. ఈ -ఎడి తరుచుగా -ఇడి అయిపోయింది.

(అ) _ఎడి/-ఇడి : సిద్ధ (సాధ్యంబు) లనియెడి అష్ట భోగస్వామ్యాలు (SII 4.800.22.1518), యేలెడికాలమందు (పై. 10.579. 7,1413), దేవరం గొలి చిడిసానులు (పై. 6.668 15, 1437) మొ.వి.

(ఆ) -ఏ/-ఎ = తోటజేశె తోంటబంటు (SII 5.24.19, 1884), బొమ్మ విహళ్లి అనే గ్రామము (పై. 4.789.150, 1518), వుండే అట్టుగానున్ను (పై. 4.780.208, 1518), చెల్లె చతుశ్శీమలూను (పై. 4.800.20,1518, 6.695.2,1519), నడరే భోగబిహాణం (పై. 6.695.3, 1519) మొ.వి. అనుధాతువుకు 'నే' అనే విశేషణ రూపం కనిపిస్తుంది. తిరుపతినే ఊరి ఉత్తరాన (పై. 5.102.4, 1442).

(ఇ) -ఇ ఇది గుంటూరు- తూ. గోదావరి మధ్యలో విరివిగా కనివిస్తుంది. విశాఖలో క్వాచిత్కంగా కనిపిస్తుంది.

శ్రీబ్రు౦దావనం సేసి భావనకు (SII 5.104.18, 1428) తూ. గోదావరి,

కల్యాణ మవధరించ్చియ్యప్పటికి (పై. 5.118.50, 1416), తూ.గోదావరి,

ఆ తోంట సేసి వల్లలసేటి గుండాయ (పై. 5.145,11,1418) ప.గోదావరి,

చెల్లివచ్చి క్షేత్రము (పై. 4.772,8,4497) కృష్టా,

దేవరకు కట్టించి బద్రం (పై. 4.778.6, 1488) కృష్ణ,

సింగవరము అని అగ్రహారమున్ను (పై. 4.789.152,1518) కృష్ణ,

ప్రతిష్టచేశి కాలమందు (పై. 4.686.17, 1580) గుంటూరు,

వగరికి పెట్టి కట్నములు కానికలు (పై. 4.699.24, 1546) గుంటూరు,

వెల్లిగండ్లు అని గ్రామము (పై. 4.702.107, 1518) గుంటూరు,

సేవచేసి అందుకై (పై. 6.1088.10, 1459) విశాఖ,

తారు పాలింపి దేశాలంగల (పై. 6.1168.12 1422) విశాఖ.

ఈ యుగంలో విశాఖకు దక్షిణంలో కోస్తాజిల్లాలో -ఇ, -ఎ ప్రత్యయాలు తప్ప తక్కినవీ అరుదు.