శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 323
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 323) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [భీస్మ]
తతొ ఽతీతే మహాకల్పే ఉత్పన్నే ఽఙగిరసః సుతే
బభూవుర నిర్వృతా థేవా జాతే థేవపురొహితే
2 బృహథ బరహ్మ మహచ చేతి శబ్థాః పర్యాయ వాచకాః
ఏభిః సమన్వితొ రాజన గుణైర విథ్వాన బృహస్పతిః
3 తస్య శిష్యొ బభూవాగ్ర్యొ రాజొపరిచరొ వసుః
అధీతవాంస తథా శాస్త్రం సమ్యక చిత్రశిఖన్థిజమ
4 స రాజా భావితః పూర్వం థైవేన విధినా వసుః
పాలయామ ఆస పృదివీం థివమ ఆఖన్థలొ యదా
5 తస్య యజ్ఞొ మహాన ఆసీథ అశ్వమేధొ మహాత్మనః
బృహస్పతిర ఉపాధ్యాయస తత్ర హొతా బహూవ హ
6 పరజాపతిసుతాశ చాత్ర సథస్యాస తవ అభవంస తరయః
ఏకతశ చ థవితశ చైవ తరితశ చైవ మహర్షయః
7 ధనుషాక్షొ ఽద రైభ్యశ చ అర్వావసు పరావసూ
ఋషిర మేధాతిదిశ చైవ తాన్థ్యశ చైవ మహాన ఋషిః
8 ఋషిః శక్తిర మహాభాగస తదా వేథ శిరాశ చ యః
కపిలశ చ ఋషిశ్రేష్ఠః శాలిహొత్ర పితామహః
9 ఆథ్యః కఠస తైత్తిరిశ చ వైశమ్పాయన పూర్వజః
కణ్వొ ఽద థేవహొత్రశ చ ఏతే షొడశ కీర్తితాః
సంభృతాః సర్వసంభారాస తస్మిన రాజన మహాక్రతౌ
10 న తత్ర పశుఘాతొ ఽభూత స రాజైవం సదితొ ఽభవత
అహింస్రః శుచిర అక్షుథ్రొ నిరాశీః కర్మ సంస్తుతః
ఆరణ్యక పథొథ్గీతా భాగాస తత్రొపకల్పితాః
11 పరీతస తతొ ఽసయ భగవాన థేవథేవః పురాతనః
సాక్షాత తం థర్శయామ ఆస సొ ఽథృశ్యొ ఽనయేన కేన చిత
12 సవయం భాగమ ఉపాఘ్రాయ పురొథాశం గృహీతవాన
అథృశ్యేన హృతొ భాగొ థేవేన హరి మేధసా
13 బృహస్పతిస తతః కరుథ్ధః సరువమ ఉథ్యమ్య వేగితః
ఆకాశం ఘనన సరువః పాతై రొషాథ అశ్రూణ్య అవర్తయత
14 ఉవాచ చొపరిచరం మయా భాగొ ఽయమ ఉథ్యతః
గరాహ్యః సవయం హి థేవేన మత పరత్యక్షం న సంశయః
15 ఉథ్యతా యజ్ఞభాగా హి సాక్షాత పరాప్తాః సురైర ఇహ
కిమర్దమ ఇహ న పరాప్తొ థర్శనం స హరిర విభుః
16 తతః స తం సముథ్ధూతం భూమిపాలొ మహాన విభుః
పరసాథయామ ఆస మునిం సథస్యాస తే చ సర్వశః
17 ఊచుశ చైనమ అసంభ్రాన్తా న రొషం కర్తుమ అర్హసి
నైష ధర్మః కృతయుగే యస తవం రొషమ అచీకృదాః
18 అరొషణొ హయ అసౌ థేవొ యస్య భాగొ ఽయమ ఉథ్యతః
న స శక్యస తవయా థరష్టుమ అస్మాభిర వా బృహస్పతే
యస్య పరసాథం కురుతే స వై తం థరష్టుమ అర్హతి
19 [ఏథ్త]
వయం హి బరహ్మణః పుత్రా మానసాః పరికీర్తితాః
గతా నిఃశ్రేయసార్దం హి కథా చిథ థిశమ ఉత్తరామ
20 తప్త్వా వర్షసహస్రాణి చత్వారి తప ఉత్తమమ
ఏకపాథస్దితాః సమ్యక కాష్ఠ భూతాః సమాహితాః
21 మేరొర ఉత్తరభాగే తు కషీరొథస్యానుకూలతః
స థేశొ యత్ర నస తప్తం తపః పరమథారుణమ
కదం పశ్యేమహి వయం థేవం నారాయణం తవ ఇతి
22 తతొ వరతస్యావభృదే వాగ ఉవాచాశరీరిణీ
సుతప్తం వస తపస్విప్రాః పరసన్నేనాన్తర ఆత్మనా
23 యూయం జిజ్ఞాసవొ భక్తాః కదం థరక్ష్యద తం పరభుమ
కషీరొథధేర ఉత్తరతః శవేతథ్వీపొ మహాప్రభః
24 తత్ర నారాయణ పరా మానవాశ చన్థ్ర వర్చసః
ఏకాన్తభావొపగతాస తే భక్తాః పురుషొత్తమమ
25 తే సహస్రార్చిషం థేవం పరవిశన్తి సనాతనమ
అతీన్థ్రియా నిరాహారా అనిష్పన్థాః సుగన్ధినః
26 ఏకాన్తినస తే పురుషాః శవేతథ్వీపనివాసినః
గచ్ఛధ్వం తత్ర మునయస తత్రాత్మా మే పరకాశితః
27 అద శరుత్వా వయం సర్వే వాచం తామ అశరీరిణీమ
యదాఖ్యాతేన మార్గేణ తం థేశం పరతిపేథిరే
28 పరాప్య శవేతం మహాథ్వీపం తచ చిత్తాస తథ థిథృక్షవః
తతొ నొ థృష్టివిషయస తథా పరతిహతొ ఽభవత
29 న చ పశ్యామ పురుషం తత తేజొ హృతథర్శనాః
తతొ నః పరాథురభవథ విజ్ఞానం థేవ యొగజమ
30 న కిలాతప్త తపసా శక్యతే థరష్టుమ అఞ్జసా
తతః పునర వర్షశతం తప్త్వా తాత్కాలికం మహత
31 వరతావసానే సుశుభాన నరాన థథృశిరే వయమ
శవేతాంశ చన్థ్రప్రతీకాశాన సర్వలక్షణలక్షితాన
32 నిత్యాఞ్జలి కృతాన బరహ్మ జపతః పరాగ ఉథఙ ముఖాన
మానసొ నామ స జపొ జప్యతే తైర మహాత్మభిః
తేనైకాగ్ర మనస్త్వేన పరీతొ భవతి వై హరిః
33 యా భవేన మునిశార్థూలభాః సూర్యస్య యుగక్షయే
ఏకైకస్య పరభా తాథృక సాభవన మానవస్య హ
34 తేజొ నివాసః స థవీప ఇతి వై మేనిరే వయమ
న తత్రాభ్యధికః కశ చిత సర్వే తే సమతేజసః
35 అద సూర్యసహస్రస్య పరభాం యుగపథ ఉత్దితామ
సహసా థృష్టవన్తః సమ పునర ఏవ బృహస్పతే
36 సహితాశ చాభ్యధావన్త తతస తే మానవా థరుతమ
కృతాఞ్జలిపుతా హృష్టా నమ ఇత్య ఏవ వాథినః
37 తతొ ఽభివథతాం తేషామ అశ్రౌష్మ విపులం ధవనిమ
బలిః కిలొపహ్రియతే తస్య థేవస్య తైర నరైః
38 వయం తు తేజసా తస్య సహసాహృత చేతసః
న కిం చిథ అపి పశ్యామొ హృతథృష్టి బలేన్థ్రియాః
39 ఏకస తు శబ్థొ ఽవిరతః శరుతొ ఽసమాభిర ఉథీరితః
జితం తే పున్థరీకాక్ష నమస తే విశ్వభావన
40 నమస తే ఽసతు హృషీకేశ మహాపురుష పూర్వజ
ఇతి శబ్థః శరుతొ ఽసమాభిః శిక్షాక్షర సమీరితః
41 ఏతస్మిన్న అన్తరే వాయుః సర్వగన్ధవహః శుచిః
థివ్యాన్య ఉవాహ పుష్పాని కర్మణ్యాశ చౌషధీస తదా
42 తైర ఇష్టః పఞ్చ కాలజ్ఞైర హరిర ఏకాన్తిభిర నరైః
నూనం తత్రాగతొ థేవొ యదా తైర వాగ ఉథీరితా
వయం తవ ఏనం న పశ్యామొ మొహితాస తస్య మాయయా
43 మారుతే సంనివృత్తే చ బలౌ చ పరతిపాథితే
చిన్తా వయాకులితాత్మానొ జాతాః సమొ ఽఙగిరసాం వర
44 మానవానాం సహస్రేషు తేషు వై శుథ్ధయొనిషు
అస్మాన న కశ చిన మనసా చక్షుషా వాప్య అపూజయత
45 తే ఽపి సవస్దా మునిగణా ఏకభావమ అనువ్రతాః
నాస్మాసు థధిరే భావం బరహ్మ భావమ అనుష్ఠితాః
46 తతొ ఽసమాన సుపరిశ్రాన్తాంస తపసా చాపి కర్శితాన
ఉవాచ సవస్దం కిమ అపి భూతం తత్రాశరీరకమ
47 థృష్టా వః పురుషాః శవేతాః సర్వేన్థ్రియవివర్జితాః
థృష్టొ భవతి థేవేశ ఏభిర థృష్టైర థవిజొత్తమాః
48 గచ్ఛధ్వం మునయః సర్వే యదాగతమ ఇతొ ఽచిరాత
న స శక్యొ అభక్తేన థరష్టుం థేవః కదం చన
49 కామం కాలేన మహతా ఏకాన్తిత్వం సమాగతైః
శక్యొ థరష్టుం స భగవాన పరభా మన్థల థుర్థృశః
50 మహత కార్యం తు కర్తవ్యం యుష్మాభిర థవిజసత్తమాః
ఇతః కృతయుగే ఽతీతే విపర్యాసం గతే ఽపి చ
51 వైవస్వతే ఽనతరే విప్రాః పరాప్తే తరేతాయుగే తతః
సురాణాం కార్యసిథ్ధ్యర్దం సహాయా వై భవిష్యద
52 తతస తథ అథ్భుతం వాక్యం నిశమ్యైవం సమ సొమప
తస్య పరసాథాత పరాప్తాః సమొ థేశమ ఈప్సితమ అఞ్జసా
53 ఏవం సుతపసా చైవ హవ్యకవ్యైస తదైవ చ
థేవొ ఽసమాభిర న థృష్టః స కదం తవం థరష్టుమ అర్హసి
నారాయణొ మహథ భూతం విశ్వసృగ ఘవ్యకవ్య భుక
54 [భీస్మ]
ఏవమ ఏకత వాక్యేన థవిత తరిత మతేన చ
అనునీతః సథస్యైశ చ బృహస్పతిర ఉథారధీః
సమానీయ తతొ యజ్ఞం థైవతం సమపూజయత
55 సమాప్తయజ్ఞొ రాజాపి పరజాః పాలితవాన వసుః
బరహ్మశాపాథ థివొ భరష్టః పరవివేశ మహీం తతః
56 అన్తర భూమిగతశ చైవ సతతం ధర్మవత్సలః
నారాయణ పరొ భూత్వా నారాయణ పథం జగౌ
57 తస్యైవ చ పరసాథేన పునర ఏవొత్దితస తు సః
మహీతలాథ గతః సదానం బరహ్మణః సమనన్తరమ
పరాం గతిమ అనుప్రాప్త ఇతి నైష్ఠికమ అఞ్జసా