శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 283

వికీసోర్స్ నుండి
వ్యాస మహాభారతము (శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 283)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [పరాషర]
పరతిగ్రహాగతా విప్రే కషత్రియే శస్త్రనిర్జితాః
వైశ్యే నయాయార్జితాశ చైవ శూథ్రే శుశ్రూసయార్జితాః
సవలాప్య అర్దాః పరశస్యన్తే ధర్మస్యార్దే మహాఫలాః
2 నిత్యం తరయాణాం వర్ణానాం శూథ్రః శుశ్రూసుర ఉచ్యతే
కషత్రధర్మా వైశ్య ధర్మా నావృత్తిః పతతి థవిజః
శూథ్ర కర్మా యథా తు సయాత తథా పతతి వై థవిజః
3 వానిజ్యం పాశుపాల్యం చ తదా శిల్పొపజీవనమ
శూథ్రస్యాపి విధీయన్తే యథా వృత్తిర న జాయతే
4 రఙ్గావతరణం చైవ తదారూపొపజీవనమ
మథ్య మాంసొపజీవ్యం చ విక్రయొ లొహచర్మణొః
5 అపూర్విణా న కర్తవ్యం కర్మ లొకే విగర్హితమ
కృతపూర్విణస తు తయజతొ మహాన ధర్మ ఇతి శరుతిః
6 సంసిథ్ధిః పురుషొ లొకే యథ ఆచరతి పాపకమ
మథేనాభిప్లుత మనాస తచ చ న గరాహ్యమ ఉచ్యతే
7 శరూయన్తే హి పురాణే వై పరజా ధిగ థన్థ శాసనాః
థాన్తా ధర్మప్రధానాశ చ నయాయధర్మానువర్తకాః
8 ధర్మ ఏవ సథా నౄణామ ఇహ రాజన పరశస్యతే
ధర్మవృథ్ధా గుణాన ఏవ సేవన్తే హి నరా భువి
9 తం ధర్మమ అసురాస తాత నామృష్యన్త జనాధిప
వివర్ధమానాః కరమశస తత్ర తే ఽనవావిశన పరజాః
10 తేషాం థర్పః సమభవత పరజానాం ధర్మనాశనః
థర్పాత్మనాం తతః కరొధః పునస తేషామ అజాయత
11 తతః కరొధాభిభూతానాం వృత్తం లజ్జా సమన్వితమ
హరీశ చైవాప్య అనశథ రాజంస తతొ మొహొ వయజాయత
12 తతొ మొహపరీతాస తే నాపశ్యన్త యదా పురా
పరస్పరావ అమర్థేన వర్తయన్తి యదాసుఖమ
13 తాన పరాప్య తు స ధిగ థణ్డొ న కారణమ అతొ ఽభవత
తతొ ఽభయగచ్ఛన థేవాంశ చ బరాహ్మణాంశ చావమన్య హ
14 ఏతస్మిన్న ఏవ కాలే తు థేవా థేవవరం శివమ
అగచ్ఛఞ శరణం వీరం బహురూపం గణాధిపమ
15 తేన సమ తే గగనగాః సపురాః పాతితాః కషితౌ
తిస్రొ ఽపయ ఏకేన బానేన థేవాప్యాయిత తేజసా
16 తేషామ అధిపతిస తవ ఆసీథ భీమొ భీమపరాక్రమః
థేవతానాం భయకరః స హతః శూలపాణినా
17 తస్మిన హతే ఽద సవం భావం పరత్యపథ్యన్త మానవాః
పరావర్తన్త చ వేథా వై శాస్త్రాణి చ యదా పురా
18 తతొ ఽభయసిఞ్చన రాజ్యేన థేవానాం థివి వాసవమ
సప్తర్షయశ చాన్వయుఞ్జన నరాణాం థన్థ ధారణే
19 సప్తర్షీణామ అదొర్ధ్వం చ విపృదుర నామ పార్దివః
రాజానః కషత్రియాశ చైవ మన్థలేషు పృదక పృదక
20 మహాకులేషు యే జాతా వృత్తాః పూర్వతరాశ చ యే
తేషామ అదాసురొ భావొ హృథయాన నాపసర్పతి
21 తస్మాత తేనైవ భావేన సానుషఙ్గేన పార్దివాః
ఆసురాణ్య ఏవ కర్మాణి నయసేవన భీమవిక్రమాః
22 పరత్యతిష్ఠంశ చ తేష్వ ఏవ తాన్య ఏవ సదాపయన్తి చ
భజన్తే తాని చాథ్యాపి యే బాలిశతమా నరాః
23 తస్మాథ అహం బరవీమి తవాం రాజన సంచిన్త్య శాస్త్రతః
సంసిథ్ధాధిగమం కుర్యాత కర్మ హింసాత్మకం తయజేత
24 న సంకరేణ థరవిణం విచిన్వీత విచక్షణః
ధర్మార్దం నయాయమ ఉత్సృజ్య న తత కల్యానమ ఉచ్యతే
25 స తవమ ఏవంవిధొ థాన్తః కషత్రియః పరియబాన్ధవః
పరజా భృత్యాంశ చ పుత్రాంశ చ సవధర్మేణానుపాలయ
26 ఇష్టానిష్ట సమాయొగొ వైరం సౌహార్థమ ఏవ చ
అద జాతిసహస్రాణి బహూని పరివర్తతే
27 తస్మాథ గుణేషు రజ్యేదా మా థొషేషు కథా చన
నిర్గుణొ యొ హి థుర్బుథ్ధిర ఆత్మనః సొ ఽరిర ఉచ్యతే
28 మానుషేషు మహారాజ ధర్మాధర్మౌ పరవర్తతః
న తదాన్యేషు భూతేషు మనుష్యరహితేష్వ ఇహ
29 ధర్మశీలొ నరొ విథ్వాన ఈహకొ ఽనీహకొ ఽపి వా
ఆత్మభూతః సథా లొకే చరేథ భూతాన్య అహింసయన
30 యథా వయపేతథ ధృల లేఖం మనొ భవతి తస్య వై
నానృతం చైవ భవతి తథా కల్యానమ ఋచ్ఛతి