శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 204
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 204) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [గురు]
చతుర్విధాని భూతాని సదావరాణి చరాణి చ
అవ్యక్తప్రభవాన్య ఆహుర అవ్యక్తనిధనాని చ
అవ్యక్తనిధనం విథ్యాథ అవ్యక్తాత్మాత్మకం మనః
2 యదాశ్వత్ద కనీకాయామ అన్తర్భూతొ మహాథ్రుమః
నిష్పన్నొ థృశ్యతే వయక్తమ అవ్యక్తాత సంభవస తదా
3 అభిథ్రవత్య అయః కాన్త మయొ నిశ్చేతనావ ఉభౌ
సవభావహేతుజా భావా యథ్వథ అన్యథ అపీథృశమ
4 తథ్వథ అవ్యక్తజా భావాః కర్తుః కారణలక్షణాః
అచేతనాశ చేతయితుః కారణాథ అభిసంహితాః
5 న భూః ఖం థయౌర న భూతాని నర్షయొ న సురాసురాః
నాన్యథ ఆసీథ ఋతే జీవమ ఆసేథుర న తు సంహితమ
6 సర్వనీత్యా సర్వగతం మహొ హేతుసలక్షణమ
అజ్ఞానకర్మ నిర్థిష్టమ ఏతత కారణలక్షణమ
7 తత కారణైర హి సంయుక్తం కార్యసంగ్రహ కారకమ
యేనైతథ వర్తతే చక్రమ అనాథి నిధనం మహత
8 అవ్యక్తనాభం వయక్తారం వికార పరిమన్థలమ
కషేత్రజ్ఞాధిష్ఠితం చక్రం సనిగ్ధాక్షం వర్తతే ధరువమ
9 సనిగ్ధత్వాత తిలవత సర్వం చక్రే ఽసమిన పీడ్యతే జగత
తిలపీడైర ఇవాక్రమ్య భొగైర అజ్ఞానసంభవైః
10 కర్మ తత కురుతే తర్షాథ అహంకారపరిగ్రహమ
కార్యకారణ సంయొగే స హేతుర ఉపపాథితః
11 నాత్యేతి కారణం కార్యం న కార్యం కారణం తదా
కార్యాణాం తూపకరణే కాలొ భవతి హేతుమాన
12 హేతుయుక్తాః పరకృతయొ వికారాశ చ పరస్పరమ
అన్యొన్యమ అభివర్తన్తే పురుషాధిష్ఠితాః సథా
13 సరజస తామసైర భావైశ చయుతొ హేతుబలాన్వితః
కషేత్రజ్ఞమ ఏవానుయాతి పాంసుర వాతేరితొ యదా
న చ తైః సపృశ్యతే భావొ న తే తేన మహాత్మనా
14 సరజస్కొ ఽరజస్కశ చ స వై వాయుర యదా భవేత
తదైతథ అన్తరం విథ్యాత కషేత్రక్షేత్రజ్ఞయొర బుధః
అభ్యాసాత స తదాయుక్తొ న గచ్ఛేత పరకృతిం పునః
15 సంథేహమ ఏతమ ఉత్పన్నమ అఛినథ భగవాన ఋషిః
తదా వార్తాం సమీక్షేత కృతలక్షణసంమితామ
16 బీజాన్య అగ్న్యుపథగ్ధాని న రొహన్తి యదా పునః
జఞానథగ్ధైస తదా కలేశైర నాత్మా సంబధ్యతే పునః