పుట:Yogasanamulu.djvu/171

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట ఆమోదించబడ్డది

170

లంక సూర్యనారయణ


అశ్వనీముద్ర యని మరియొక ముద్రను కూడ వెలిసి కొనవలయును. గుర్రము మల విసర్జనానంతరము గుదమును ఒత్తుచు పీడించును. అట్లు చేయుట వలన సాధకుని అపాన వాయువు పీడింప బడుట వలన పైకి పోయి ప్రాణవాయువుతో సంయోగము పొందును. అందువలన బిందువు ఊర్ధ్వ ముఖముగా పయనించును. యోగి ఉర్ద్వ రేతస్కుడగును.

ఉన్మనీముద్ర:


స్థిరమైన మనసు కలవాడై సాధకుడు అరమోడ్పు కన్నులతో నాసికాగ్రమున దృష్టి వుంచి మనసును నిరోధించి అనగా ప్రాణ వాయువు యొక్క మననమును నిలిపి యింద్రియములను నిరోధించి స్వ స్వారూపమందు కా యేంద్రియ మనసున నియమించిన వాడే ఉన్మనీముద్ర యందున్న యోగి. ఈ ఉన్మనీ ముద్ర సాధకునికి ఉత్తమ స్థితిని కల్పించి సమాధి స్థితికి చేరువ చేయు చున్నది.


ప్రాణాయామము


ఆసనములు, బంధములు, ముద్రలు తెలిసి కొనిన పిదప మనస్సును లయము చేయుటకు సాధనమయిన ప్రాణాయామము గురించి తెలిసి కొన వలయును. ప్రాణమును నిరోధించుటయే ప్రాణాయామము. ఈ విశ్వమున సర్వమును ఉత్పత్తి నందుట, వృద్ధి చెందుట, లయమగుటయు ప్రాణ శక్తి వలననే జరుగు చున్నది. అందు వలన ఈ జత్తున జరుగు