పుట:VrukshaSastramu.djvu/484

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట ఆమోదించబడ్డది

280

పెద్ద ఇప్ప చెట్టును మన్యములందు నెక్కువగా పెరుగుచున్నది. ఆకులు బల్లెపాకారము. పువ్వుల కాడలు పొడుగుగ నుండును. ఈ చెట్టును చాల లాభ కారియగు చున్నది. దీని పువ్వులను పేదవారలు పోగు చేసికొని, ఎండ బెట్టి ఆహార పదార్థముగ ఉపయోగించు చున్నారు. గింజల నుండి తీసిన చమురును వారు నేతికిని, కొబ్బరి నూనెకును బదులుగ కూడ వాడు కొందురు. దానితో దీపములు కూడ బెట్టు కొందురు. అది సబ్బు చేయుటకును బనికి వచ్చును. ఈ నూనెయు బెరడును ఉడక బెట్టిన ఆకులను గజ్జి మొదలగు వ్యాధులను పోగొట్టుటకు ఉపయోగింతురు. దీని కలపయు జాల గట్టిగా నుండును.

తుమ్మిక కుటుంబము

తుమ్మిక చెట్టు కొండ ప్రదేశములందు పెరుగురు.

ప్రకాండము
- ఇరువది, ఇరువది అయిదు అడుగులెత్తున పెరుగును. బెరడు గొగ్గి గొగ్గిలుగా నుండును. కొమ్మలు చాల గలవు. లేత కొమ్మల మీద మెత్తని రోమములు గలవు.
ఆకులు
- ఇంచు మించి అభిముఖ చేరిక, కణూపు పుచ్చములు లేవు. కురుచ తొడిమ. లఘు పత్రములు. నిడివి చౌకాపాకారము.; సమాంచలము. లేత వానిపై రోమములు గలవు.
పుష్పమంజరి
- పురుష పుష్పములు కణుపు సందులనున్న వృతము మీద మూడో, నాలుగో యుండును. ఉప వృతములును దాని వద్ద రే