సంవేశన చిత్రరతాధ్యాయము (Modus sexualis) నకు ముందు మహర్షి దేశసాత్మ్యము ననుసరించిన ఆయా దేశీయములగు ప్రవర్తనములను విశదపరచినాడు.‘ప్రకృత్యా మృద్యో రతిప్రియా అశుచి రుచయో నిరాచారాశ్చాంద్య్రః' (2.5.28) అని ఆంధ్ర స్త్రీ లక్షణమును చెప్పినాడు. దేశ సాత్మ్యముల వివరించు సందర్భముల కొక్కోకుడు వాత్స్యాయను ననుసరించినాడు. పద్మశ్రీ నూతన మార్గమును త్రొక్కినాడు. మాళ్వ దేశ సాత్మ్యమును గూర్చి వాత్స్యాయనుడు 'పరిష్వంగ చుంబన నఖదంత చూషణ ప్రధానాః క్షత వర్ణితాః ప్రహనం సాధ్యాః అభీర్యశ్చ' (2.5.24) అని వాత్స్యాయనుడు, కొక్కోకుడు, చూషణమును వదలినారు. అనంగరంగకర్త వారికి కరతాడనాదికములన్న ఇష్టమనినాడు. ఆంధ్ర స్త్రీలను వాడవకము (The art of holding the Linga by SPINCTER CUNNI Muscles) అని అందరు నంగీకరించినారు. (రతిరహస్యము - V-14) కర్ణాటక స్త్రీల సాత్మ్యమును గూర్చి నాగరసర్వస్వమును పూర్వగ్రంథములు ప్రసంగింపలేదు. కోసల స్త్రీలకు యోనికండూతి విశేషమనియును, కామతంత్రము నెరిగినవారని అనంగ రంగము, వీరు చండవేగలని అపద్రవ్య ప్రధానలు (Artificial Phallus) అని వాత్స్యాయనుడు (2.5.27). పాటలీపుత్ర స్త్రీలను గురించి కామసూత్రములందు ఎట్టి ప్రసంగమును లేదు. అనంగరంగకర్త నాగరీలక్షణములనే పాటలీపుత్ర స్త్రీల సాత్మ్యముగ చెప్పి ఉన్నాడు. వంగదేశమునకు పశ్చిమమున నున్నది స్త్రీ రాజ్యమని వ్యాఖ్యాత అభిప్రాయము. వారు ఖరవేగలు అపద్రవ్య ప్రియలు అని వాత్స్యాయనుని అభిప్రాయము. 'సకల చతుష్షష్టి ప్రయోగ రాగిణ్యో అశ్లీల పరుష వాక్యప్రియాః శయనే చ సరభసోషక్రమా మహారాష్ట్రన్' (2.5.28) అని మహారాష్ట్ర స్త్రీ లక్షణమును వాత్స్యాయనుడు వచించినాడు. దానినే కొక్కోకుడు గ్రహించినాడు. వీరికి గాఢరమేచ్ఛ కలదనియును, ఆలింగన చుంబనాదికము లందు ఆసక్తికలవారనియును, సంభోగమునకు ముందు కరికరక్రీడ (Titilation) ను వాంఛింతురనియును పలికినాడు. వంగగౌడ లౌహిత్య కామరూప స్త్రీలకు నాగరసర్వస్వ కర్త అధరామృతపానశక్తి విశేషమని వాత్స్యాయనుని కంటె నధికముగ చెప్పి ఉన్నాడు. ఉత్కళులను గూర్చి వాత్స్యాయనుడు గాని, పద్మశ్రీ గాని పలుకలేదు. ఉత్కళదేశ స్త్రీలకు ఔపరిష్టక రతి (Fellatio and cunninglingus) యందాసక్తి విస్తారమని రతిరహస్యకర్త అభిప్రాయము. కామరూప స్త్రీలను గూర్చి విశేషాంశములను వాత్స్యాయనుడు పలుకలేదు. కొక్కోకుడు వారికిని, నేపాళ చీనాదేశము వారికిని, శృంగారి దృష్టి వైశిత్యము విశేషమని పలికినాడు. వనవాసస్త్రీలు మృదుల హృదయలనియును, అసభ్య వైవాహిక ధర్మమును పరిత్యజింతురని పలికినాడు.
సంస్కృతి
139