మూడవ యధ్యాయము
31
“ఉ. శ్రీరమణీ గృహాంగణము చెన్ను వహింప నలంకరింపఁగాఁ
దోరణముం బ్రదీపమును దోహలి యై యొడఁగూర్చె నాదగం
జేరి యురంబు నందుఁ దులసీవనమాలయుఁ గౌస్తుభంబు నొ
ప్పారగ నుల్లసిల్లు హరి యున్నమ తిక్కని ధన్యు జేయుతన్"
అని హరి యురంబు వర్ణించి యున్నాడు. మఱియొకచో "కల్పక పరాభవకరణ ధురీణదీర్ఘ బాహుం డెలమిన్" అని చెప్పఁ బడియుండుటచేఁ దిక్కన యాజానుబాహుం డని స్ఫురించు చున్నది. వెండియు నొకచోట "జలజసుభగనేత్రుం" అని పద్యప్రారంభమున నుండుటచే మనోజ్ఞము లైనవిశాల నయనంబులు గలవాఁ డనుట ద్యోతక మగుచున్నది. తిక్కన ప్రతీకంబులఁ గూర్చి యింతకన్న మఱేమియుఁ గేతన సెప్పఁడయ్యె. “వియస్మణితేజుఁడు, అతిదినకరతేజుండు, మార్తాండసమానతేజుఁడు, నిజప్రభాదూషితవాసరేశుఁడు, పవిత్రమూర్తి" అనునట్టి విశేషంబు లచ్చ టచ్చటఁ బ్రయోగింపఁబడి యున్నవి. వీనిచేఁ బ్రకాశించు నగరుణరుచి గలవాఁ డని తేలుచున్నది. దీర్ఘబాహుఁ డని తొల్లి వాకొనియుండుటచే దాని కనురూపంబుగ నున్నతకాయుం డనుట తెల్లము. మఱియుఁ దిక్కన యతని పితృపితామహులవలె సైన్యాధిపతి, ఈవిషయము 'తిక్కదండా దీశా, తిక్క చమూపా' అని కేతన వాడియుండుసంబుద్దులచేఁ దేట పడును. వాహినీ పతిత్వమున కున్నతకాయులే యర్హు లనుట ప్రసిద్ధము. కాఁబట్టి తిక్కన కేవలకుబ్జుండుగాక మనుజసామాన్యమైన శరీరపరిమాణంబు గలిగి యుండె ననుట స్పష్టమగు చున్నది. ఇప్పుడు మనకుఁ దిక్కన విశాలవక్షుఁ డనియు, దీర్ఘబాహుఁ డనియు, విశాలనేత్రుఁ డనియు, నతితేజస్వి యనియు నేర్పడెను. అతఁ డతిసుందరమూర్తి యని కేతన ప్రత్యా శ్వాసాద్యంత పద్యమునందును నుడివి యున్నాఁడు.
“తనదుర్వారతరప్రతాపమునఁ జిత్రస్నేహముల్ గట్టి నే
యు నితం డెట్టినిదగ్దుఁడో తలఁపుఁ డోహొ యంచు లోకంబు గో
