35
మత్తకోకిలము :- బల్లిదుండగు కంసు చేతను బాధ నొందుచునున్న మీ
తల్లిఁ గాచిన భంగిఁ గాచితి ధార్తరాష్ట్రుల చేత నేఁ
దల్లడంబునఁ జిక్కకుండఁగ దావకీన గుణవ్రజం
బెల్ల సంస్తుతి సేసి చెప్పఁగ నెంతదాన జగత్పతీ ! (1-188)
కం. జననము నైశ్వర్యంబును ధనమును విద్యయును గల మదచ్ఛన్ను లకిం
చన గోచరుఁడగు నిన్నున్, వినుతింపఁగ లేరు నిఖిల విబుధస్తుత్యా ! (1-189)
వ. మఱియు భక్తిధనుండును, నివృత్త ధర్మార్థ కామ విషయుండును, ఆత్మారాముండును, రాగాది రహితుండును, కైవల్యదాన సమర్థుండును, కాలరూపకుండును, నియామకుండును, నాద్యంత శూన్యుండును, విభుండును, సర్వసముండును, సకలభూత నిగ్రహానుగ్రహకరుండు నైన నిన్నుఁ దలంచి నమస్కరించెద నవధరింపుము. మనుష్యుల విడంబించు భవదీయ విలసనంబు నిర్ణయింప నెవ్వఁడు సమర్థుండు ? నీకుఁ బ్రియాప్రియులు లేరు ; జన్మ కర్మశూన్యుండవైన నీవు తిర్యగాది జీవులయందు వరాహాది రూపంబులను మనుష్యులందు రామాది రూపంబులను ఋషులయందు వామనాది రూపంబులను, జలచరంబులయందు మత్స్యాది రూపంబులను నవతరించుట లోక విడంబనార్థంబు గాని జన్మకర్మసహితుండవగుటం గాదు. (1-190)
ఉ. కోపము తోడ నీవు దధికుంభము భిన్నము సేయుచున్నచో
గోపిక త్రాటఁ గట్టిన వికుంచిత సాంజన బాష్పతోయ ధా
రా పరిపూర్ణ వక్త్రముఁ గరంబులఁ బ్రాముచు వెచ్చనూర్చుచుం
బాఁపఁడవై నటించుట కృపాపర ! నా మదిఁ జోద్యమయ్యెడున్. (1-191)
కం. మలయమునఁ జందనము క్రియ, వెలయఁగ ధర్మజుని కీర్తి వెలయించుటకై
యిలపై నభవుఁడు హరి యదు, కులమున నుదయించె నండ్రు కొంద ఱనంతా ! (1-192)
కం. వసుదేవ దేవకులు తా,పస గతి గతభవమునందుఁ బ్రార్థించిన సం
తసమునఁ బుత్త్రత నొందితి, వసురుల మృతికంచుఁ గొంద ఱండ్రు మహాత్మా ! (1-193)
కం. జలరాశిలో మునింగెడి, కలము క్రియన్ భూరిభార కర్శిత యగు నీ
యిలఁ గావ నజుఁడు కోరినఁ , గలిగితివని కొంద ఱండ్రు గణనాతీతా ! (1-194)
తే.గీ. మఱచి యజ్ఞాన కామకర్మములఁ దిరుగు, వేదనాతురునకుఁ దన్నివృత్తిఁ జేయ
శ్రవణ చింతన వందనార్చనము లిచ్చు, కొఱకు నుదయించితండ్రు నిన్ గొంద ఱభవ ! (1-195)