హరి - నక్షత్రకా! నా కంఠము గత్తిరించుచున్నను నసత్య మాడుటకు నామనంబొప్పదు గదా!
నక్ష - హరిశ్చంద్రా! నీ మేలు గోరి నే నింత వచించెద వినుము.
ఉ. పుట్టిన నాఁటనుండియును బొంకి యెఱుంగవ? యే నెఱుంగు ది
ప్పట్టుని గూడులేని దురవస్థల నుంటివి గాన నీ మనం
బెట్టిటొ తెంపుజేసికొని యీ యుపదేశము నాలకింపు మే
నొట్టిడుకొం దసత్యమున కొప్పితివంచు వచింప నేరికిన్.
చంద్ర - నక్షత్రేశ్వరా! నీ వంటి మునికుమారుడు చెప్పవలసిన నీతులా యివి?
నక్ష - చంద్రమతీ! నీవును నీ పెన్మిటికిం దగినట్టు దొరికినావు. పో,
శా. మీనిప్పచ్చరముం దలంచి కరుణన్ మీ బాగుకై యింతగా
నే నేమో హితమున్ వచించితిని, మీ కే లేని యీ బాధ నా
కా? నీ పెన్మిటి నీ వెటైన విను నా కౌనేమి పోనేమి సు
స్నానంబో జపమో తపంబో సదనుష్ఠానంబొ యోజింపుమా.
చంద్రమతీ! నానీతులు మీరు విననక్కఱలేదు. ఊరక యడ్డుపుల్లలు వేసినట్లు కాదు. మాకు రావలసినసొమ్ము గవ్వలతో గూడ లెక్కపెట్టి మా కిప్పింపుము. నే నింక క్షణమాగను, మీమీది మోమాటముచే నే నింకను నాలస్యము చేసినచో సహజముగా ముక్కోపియైన మాగురువుగారు నాగొంతుక కొఱుకక మానడు. హరిశ్చంద్రా! నీ పెద్దఱికం బాలోచింపను. మా సొమ్ము గుమ్మరించి మఱి నడువుము.
(చేయి పట్టుకొని నిలవేయుచున్నాడు)
హరి - (నిట్టూర్పు విడిచి) దేవీ! ఈ ఋణబాధ కడుంగడు దుర్భరముగద! చూడు,
మ. సరివారి న్నగుబాటు పిమ్మట మనశ్చాంచల్య రోగం, బనం
తర మాహారమునం దనిష్ట, మటుమీదన్ దేహజాడ్యం, బటన్
మరణంబే శరణంబు, పెక్కుదినము ల్మంచాన జీర్ణించి; యిం
తిరొ! యీ ప్రాణులకున్ ఋణవ్యధలకంటెన్ దుస్సహం బేదికన్.
దేవీ! మందభాగ్యుండనైన నే నిప్పుడేమి చేయుదును? నిరవశేషముగా ఋణము దీర్చివేసికొని సంతోషించు భాగ్యము నాకు లేకపోయెనే?
చంద్ర - నాథా! మీ రిప్పట్టున ధైర్యము వహించి నా మనవి యాలింపుడు.