పుట:Satya harishchandriiyamu.pdf/105

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట ఆమోదించబడ్డది

బీయమ మాటపొందికయు నెల్గుఁదెఱంగు యుదంతమెల్ల ని
స్సీ యనరాదుగాని స్పృహియించును జంద్రమతీ సతీ మణిన్‌

అవిగాక యిక్కాంత కష్టోదంతంబెల్ల మందభాగ్యుండనైన నాకే తగిలి వచ్చుచున్నది. చనిపోయిన యీ కుఱ్ఱడు మా లోహితుడు కాదు గదా? ఛీ! ఛీ! నా పాడు తలంపున కెట్టి దురూహ పొడమినది? కొడుకా! లోహితా నీకమంగళము ప్రతిహతమగుగాక. ఇంక నా వెడగుదలంపుల మానివేసి నా విధియందు నే నప్రమత్తుడై మెలంగెద. (ప్రకాశముగా) ఓ మానినీ! నీవెవ్వతవైన మాకేమి గాని, నా యాజ్ఞ లేకుండ నిక్కాటి కీశవమేల కొనివచ్చితివి? ముందు చెప్పుము.

చంద్ర - పూజ్యుడా! శవదహనమునకు గూడ నొకరి యాజ్ఞ కావలయునా?

హరి - ఏమీ! బొత్తిగా నిచ్చటి కాటిచట్టముల గుర్తెఱుంగకున్నావే! ఎవ్వరు గాని దహింపవలసిన శవమును దెచ్చి ముందు మాకు జూపి, చెల్లింప వలసిన సుంకమును చెల్లించిగాని దహనకార్యం బుపక్రమింపరు. నీవు బలు తెగువ దానివిలా గున్నావు కాని

 
చ. పదపద యిప్పటికైనఁ దెఱవా! తడవయ్యెను మాకు నేల ని
ల్చెదవిఁక? నీ కుమారుని కళేబర మావల బాఱవైచునం
త దనుకఁ బోవె? శూలినయినన్‌ దలగోయక యూరకుందునా
ముదితవుగాననే బ్రతికిపోయితి వింక దొలంగు మిచ్చటన్‌.

చంద్ర - ఓ దయామయా! ఎఱుగక చేసిన నా నేరమును మన్నింపుము. నేనిప్పుడు శరీర మాత్ర విభవనై యున్నాను. విప్రు నింట నూడిగము చేసి కొనినగాని, గ్రాసవాసంబులు జరుగని నిరుపేదరాలను, నేనే మూలమునఁ గాటి సుంకమునుఁ జెల్లింపగలను?

హరి - (స్వగతము) అకటా! నేనెంత కాఠిన్యము వహింపవలసి వచ్చెను. (ప్రకాశముగా) మానినీ! నీవు పేదరాలవైన మాకేమి? భాగ్యవంతురాలవైన మాకేమి? భాగ్యమున్నను రావలసిన సుంకము కంటె నెక్కుడు మేమపేక్షింపము. మాడయొకటి, పిండంబు, దండులంబులును, నొక పాతయు మా కిచ్చినంగాని నేనీ శవమును దహింపనీయను. నన్నుఁ గఠినాత్ముండని యెంచినను సరే, కులధర్మంబు నీటింబుచ్చి యీ రీతిం గాటి కాపరితనముచే జీవించు నీ చండాల దాసునకుం గరుణ యెక్కడిది? పొమ్ము.

చంద్ర - అయ్యో! ఎవ్వరైననేమి? దీనరక్షణము తప్పుగాదు కదా!

హరి - తప్పో యొప్పో మాకడఁ జెప్పకుము. పొమ్ము శవమును బాఱ వైచెదఁ చూడుము. (అని పాఱవైవఁ బోవును)