- 74
సంస్కృతన్యాయములు
మణికంకణన్యాయము :
కంకణ మనుటతోడనే అందుఁ మణులుకూడ గలవని స్ఫురించును. అయినను మఱల మణిశబ్దప్రయోగ మొనర్తురు.
పర్వతాధిత్యకా, పర్వతోపత్యకాన్యాయములవలె.
మణిప్రభామణిమతిన్యాయము :
మణిప్రభను మణి యనియు మణిని మణిప్రభ యనియు భ్రమించి తుదకు వాస్తవము నెఱింగికొనుట. ఇయ్యదియే పరమాచార్యులచే నిట్లు వచింప బడియున్నది:-
"మణిప్రదీపప్రభయో ర్మణిబుద్ధ్యాభిధావతోః, మిథ్యాజ్ఞానావిశేషేపి విశేషోఽర్థక్రియాం ప్రతి||
దీపోఽపవరకస్యాన్తర్వర్తతే తత్ప్రభా బహిః, దృశ్యతే ద్వార్యథాఽన్యత్ర తద్దద్దృష్టా మణేః ప్రభా||
దూరే ప్రభాద్వయం దృష్ట్వామణిబుద్ధ్యాభిధావతోః, ప్రభాయాం మణిబుద్ధిస్తు మిథ్యాజ్ఞానం ద్వయోరపి||
నలభ్యతే మణి ర్దీపప్రభాం ప్రత్యభిధావతా, ప్రభాయాం ధావతావశ్యం లభ్యేతైవన మణి ర్మణేః||
దీపప్రభామణిభ్రాన్తి ర్విసంవాదిభ్రమః స్మృతః, మణిప్రభామణిభ్రాన్తిః సంవాదిభ్రమ ఉచ్యతే||"
