కావ్యము
బాలకాండము
21
నడరెడువేడ్కతో నాడంగఁ జూచి - తడయక రాముపైఁ దగఁ గ్రూర ముంచి
విరిగినకాలితో వెసఁ గైకనగరి - కరిగి తద్వృత్తాంత మంతయుఁ దెలుపఁ
దరమిడి కైకేయి దశరథాధిపున - కెఱిఁగింప నంతయు నెఱిఁగి భూవిభుఁడు
అల వసిష్ఠుని నయోధ్యకును రావించి - వలగొని మ్రొక్కి "యో వరమునిచంద్ర!
వీరికి వేదాదివిద్యలన్నియును - నేరుపుఁ" డనుచు నానృపుఁ డప్పగింప
ననఘుఁ డమ్మునినాథుఁ డట్ల కావించె - జననాథుతనయు లాసంయమికరుణఁ 600
గరిహయారోహణక్రమము లెఱింగి - వరరథారోహణవైఖరు ల్దెలిసి
యఖిలవేదంబులు నఖిలశాస్త్రములు - నఖిలశస్త్రాస్త్రవిద్యలు నేర్చి రంత
వారిలో రాముఁ డవార్యశౌర్యమున - సారవివేకాదిసద్గుణావళులఁ
దేజరిల్లుచు విష్ణుదేవుండు గాన - రాజిల్లె నాదశరథుఁడును నంతఁ
విశ్వామిత్రుఁడు దశరథునికడకు వచ్చుట
గొడుకుల పెండ్లిండ్ల కొమరొప్పఁజేయ - నడరి చింతింప విశ్వామిత్రుఁ డంత
వచ్చి నిల్చుటయు దౌవారికు ల్దెలిసి - వచ్చి యాదశరథవరు నర్థిఁ జూచి
"యవధారు దేవ విశ్వామిత్రమౌని - తివిరి వాకిట నేగుదెంచియున్నాఁడు"
అనవుడు దశరథుం డాప్తులతోడ - మునివసిష్టుఁడు దాను ముదముతో నపుడు
పరమేష్టి కెదురేగుపాకశాసనుని - కరణి నెదుర్కొని ఘనశక్తి నెఱఁగి
యమ్ముని గొనిపోయి యర్ఘ్యపాద్యముల - నెమ్మి బూజించిన నృపు జూచి యతఁడు610
"కుశలమే ప్రజలకు గుశలమే నీకుఁ! - గుశలమే నీముద్దుకొడుకుగుఱ్ఱలకు?
విశదవ్రతాచార వినుతవసిష్ట - కుశలమే? మునులార! కుశలమే?" యనిన
"నేమిటఁ గొఱఁత లే దేము ధన్యులము - నామందిరము పావనమ్ము చెన్నొంద
భావితమూర్తి! యోపరమమునీంద్ర! - నీవు విచ్చేసితి నేఁడు మాకడకుఁ
గాన లోకములఁ బ్రఖ్యాతుఁడ నైతి - మానవాధిపులలో మాన్యుండ నైతి,
వచ్చినకార్యంబు వలనొప్పఁజెప్పఁ - డిచ్చమైఁ జేసెద నేకార్యమైన"
ననిన విశ్వామిత్రుఁ డారాజుఁ జూచి - “జననాథ! దశరాత్రజన్నంబుఁ దొడరి
కౌశికుడు యజ్ఞరక్షణార్థమై దశరథునితో రామునిఁ బంపుమనుట
కోరి యేఁ జేయుచోఁ గ్రూరరాక్షసులు - దారుణాకారు లిద్దఱు వచ్చివచ్చి
మాయాగశాలలో మాంసరక్తములు - పాయక గురియుచు బ్రబలవిఘ్నములు
సేయుచు నున్నారు; క్షితిపాల! మాకు - నాయాగమధ్యంబునం దల్గరాదు;620
అటుగాన నీపుత్త్రు నభిరామరాముఁ - బటుసత్త్వుఁ గ్రతు వొప్ప బాలించుకొఱకు
గొనిపోవ వచ్చితిఁ గ్రూరులు దనుజు - లనిఁ జావ రొరులచే నతనిచేఁ గాని
యితనిమహత్వ మే నెఱుగుదు బ్రహ్మ - సుతుఁడైన యీవసిష్ఠుండును నెఱుఁగు;
