పొదలఁ బూవులు గోయఁ బోయెనో లేక - వెదుక నొండొకజాడ వెడలెనో కాక?
సరసులఁ గ్రీడింపఁ జనియెనో కాక - కర ముగ్రమగుభీతిఁ గ్రాఁగెనో కాక?
డాసినపులులకై డాఁగెనో కాక- యీసునఁ గొని యొక్కఁ డేగెనో కాక?
యేచందమో నాకు నింతయుఁ దెలియ - దేచందమున సీత యిందులో లేదు?"
అని వితర్కించుచు నాపర్ణశాలఁ - జనఁ జొచ్చి లోపల సకలంబు వెదకి
జానకి నాపర్ణశాలలోపలను - గానక ప్రాణముల్ కలఁగి కంపించి
మన సెల్ల చెడి మేను మ్రాన్పడి బోధ - మనురవి శోకాబ్ధి నస్తమించుటయు
భ్రాంతియన్ చీఁకటి ప్రబలమై పర్వి - యంతరంగము గప్పి యక్షులు గప్పి
మరలెడి ధృతిఁ గప్పి మానంబుఁ గప్పి - నెరసిన వికలుఁడై నేలకు వ్రాలి1190
“వదలక సీతకై వగచెడి నన్నుఁ - బ్రిదిలి పోనీక నొప్పించె నీవగలు;
యీవల నా కిపు డేత్రోవ వచ్చె - నేవెంట ధరియింతు నింక నీవగల?
నేమెయి వచ్చితి మిక్కాననముల - కేమాట లాడుదు నితనితో నింక
నే నన్న నితనికి నితఁడు నాతమ్ముఁ - డేను నీతఁడు గూడి యెట్లు వ్రేఁగెదము?"
అని విచారము బుద్ధి నణుమాత్ర మైన - నునుపనేరక రాముఁ డుల్లంబుఁ గలఁగి
శ్రీరాముఁడు ప్రలాపించుట
మదనవేదనల నున్మత్తుచందమునఁ - బెదరి చూచుచుఁ దనపెం పెల్ల మఱచి
తనుమధ్య నీవింత తడవెందుఁ బోయి - తని చూచు నిందు రమ్మని చేరఁ బిలుచుఁ
బ్రియ మొప్పఁ బైఁబడుఁ బెనచిరాఁ దిగుచు - బయలు కౌఁగిటఁ జేర్చుఁ బలుమాఱు వగచు
నొయ్యన నూరార్చు నొకకొంతవడికి - నొయ్యన దనలోన నొకకొంత దెలియు
“నక్కటా! సౌమిత్రి! యవనీతనూజ - యెక్కడఁ బోయెనో యేమైనయదియొ?1200
వెలఁదియడ్గులచొప్పు వెదకియుఁ గాన - జలజాక్షి యీపర్ణశాలలో లేదు
ఏదెసఁ బోయెనో యిందీవరాక్షి? - కాదొకో యిది దండకావనభూమి?
యీదెస గాదొకొ యిది పర్ణశాల? - కాదొకో రాముఁడ? కానొకొ నేను?
ఐన నాప్రాణంబు లకట! యీబొంది - లోన నెట్లున్నవి లోలాక్షిఁ బాసి?
పూని యీయెడఁ బ్రాణములతగుల్ రోసి - తానును దివి కేఁగ దలఁచితి నేనిఁ?
వ్రతము చెల్లింపక వచ్చె వీఁ డెట్టి - సుతుఁ డంచు నను గణించునే దశరథుఁడు?
కాదేని వ్రతము సాంగంబుగాఁ దీర్చి - మేదిని పాలింపు మిన్నక పురికి
జనినచో మిథిలుఁ డచ్చటికి రా నతనిఁ - గనుఁగొనఁగా సిగ్గు గాదొకో నాకు?
నటుగాన నన్ను నీయడవిలో విడిచి - పటుబుద్ధిఁ బురి కేగి భరతుని గాంచి
తనయనుమతి సర్వధరణిఁ బాలింపు - మని చెప్పి కైకకు నాసుమిత్రకును1210
గౌసల్యకును జనకజ చన్నతెఱఁగు- నాసుద్దియును దెల్పు నను మది నిల్పు”
మని రాఘవుఁడు ఱెప్ప లల్లన వ్రాల్చెఁ - జనకజ మును పర్ణశాలలోనుండి
