పుట:PadabhamdhaParijathamu.djvu/808

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట అచ్చుదిద్దబడ్డది

చెల్లు - చెవా 782 చెవి - చెవి

చెల్లుబడి అగు

  • మాట సాగు.
  • తద్వారా వచ్చిన ధీమా. ఈ 'చెల్లు' నాణ్యాల మారకం పై వచ్చినది.
  • ఏదైనా నాణెం చెల్లుతుం దంటే అది మారకంలో ఉన్న దనుట. అనగా దానికి విలువ ఉన్న దనే కదా!
  • "తన యత్యధికం బగురూపసంపదం, జెలువుఁడు కైవసం బనుచుఁ జెల్లుఁబడిం బచరించి పల్కె." కళా. 1. 173.
  • "ఆ జిల్లాలో ఆయన మాట బాగా చెల్లుబడి అవుతుంది." వా.
  • "ఆ అధికారిదగ్గఱ ఆ కార్యదర్శి మాటకు చెల్లుబడి ఉంది." వా.

చెల్లుబడి వాడు

  • మాట చెల్లువాడు, ప్రసిద్ధుడు.
  • "ఎ,వ్వాఁడును నింత చెల్లుబడివాఁడు నరేశ్వర! లంకలోపలన్, లేఁడు." భాస్క. యుద్ధ. 747.

చెల్లెలికట్ట

  • హద్దు.
  • ఆపుదల చేయున దనుట.
  • తీరము అని వాచ్యార్థము.
  • "చింతామహాంబురాశికిని జెల్లెలికట్ట." విప్ర. 1. 84.
  • చూ. చెలియలికట్ట.

చెవాకు

  • చెవి ఆకు. ముత్తైదువకు ముఖ్య మైన అయిదింటిలో ఒకటి. శృం. శకుం. 4. 78.

చెవికి చవి యగు

  • కర్ణ పర్వ మగు; విన నిం పగు.
  • "వివిధ క్షేత్రచరిత్రలు....చెవికిం జవి యొసఁగెనే." పాండు. 1. 151.

చెవికి చే దగు

  • వినుట కప్రియ మగు.
  • "కావునఁ జెవికిం జేఁ దగు, నీ వాక్యము వినఁగ జాలితేని నిహపర, శ్రీవిభవములకు...." భార. ఉద్యో. 2. 94.

చెవికి తియ్యముగా పల్కు

  • మధురముగా మాట్లాడు.
  • "కర మిద్దేవు కపోల ఫాల చిబుక గ్రైవేయసంక్రీడకుం, దిరుగం జేయుచు నొయ్య నొయ్యఁ జెవికిం దియ్యంబుగాఁ బల్కుచున్." ఉ. హరి. 1. 128.

చెవికి వేడిగ పల్కు

  • మనసు నొవ్వ బలుకు.
  • "ఇ ట్లురు లెవ రొడ్డిరో, వింత యటన్న నీ చెవికి వేఁడిగఁ బల్కుపికాళిఁ బట్టి శి,క్షింతు నటంచు." ప్రభా. 3. 132.

చెవి కెక్కు

  • గ్రహింపు కలుగు. నచ్చు, మనసు కెక్కు.
  • "మనం ఏం చెప్పినా వాడికి చెవి కెక్కదు - పెండ్లాం చెప్తే గానీ." వా.

చెవి కొఱికి పుల్లింగాలు పెట్టు

  • ఒకరిపై రహస్యంగా ఏవేవో చెప్పి ద్వేషము కలిగించు.
  • "వాడి కేం ? ఏదో తినడానికి ఉంది.