పుట:PadabhamdhaParijathamu.djvu/573

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట అచ్చుదిద్దబడ్డది

కొఱ్ఱు - కొఱ్ఱె 549 కొల - కొల

  • "కొఱుత నుఱుకుఁ గాని కొడు కెన్నఁడును గార్య, తంత్రమునకుఁ జొరఁడు." భార. స్త్రీ. 1. 17.
  • 2. క్రూరుడు, దుష్టుడు.
  • "చెలువ మగని దిక్కు చేసన్నఁ జూపి యీ, కొఱుత నుఱుకు ముక్కు గోసె ననియె." విక్ర. 7. 160.
  • "వారలు (కౌరవులు) కదా మీఁదెఱుం గక కొఱుత నుఱుకు లై చెడు తెరువునం బోయెడువారు." భార. ఉద్యో. 1. 343.
  • 3. సాహసి.
  • "చుఱుకు చూపునఁ గాలిన కొఱుత నుఱుకు." కాళ. 3. 71.

కొఱ్ఱు ఇంటికంబము సేయు

  • చిన్న దానిని పెద్ద కార్యమునకు ఉపయోగించు.
  • కంబమువలె కొఱ్ఱు ఇంటికి ఆధారము కా జాలదు కదా!
  • "విన మింతకు ము న్నెన్నఁడుఁ, గని కని కొ ఱ్ఱెవ్వఁ డింటికంబము సేసెన్." ఉ. హరి. 1. 94.

కొఱ్ఱుల బెట్టు

  • కొఱత వేయు
  • పూర్వం శిక్షలలో ఒకటి - ఒక యినుపకొఱ్ఱు నాటి కొఱత వేసేవారు.
  • "వివేకశూన్యులను గొఱ్ఱులఁ బెట్టఁగ లేదు." రుక్మాం. 2. 29.
  • రూ. కొఱ్ఱుల విడు.

కొఱ్ఱెక్కి కూర్చొను

  • అడిగిన కొలదీ దిగి రాక మరింత పైకి పోవు.
  • "ఏదో పిల్ల నిస్తాను చేసుకోరా అని బతిమాలేకొద్దీ వాడు కొఱ్ఱెక్కి కూర్చొంటున్నాడు." వా.

కొలకుండ

  • 1. కొలుచునట్టి కుండ. ధాన్యాదులను బానలతో - కాగులతో కొలవడం నేటికీ ఉన్నది.
  • 2. నేల తవ్వుతున్నప్పుడు ఇంత లోతు తవ్వినా మని తెలియడానికై కొంత భాగం నడుమ తవ్వకుండా వదిలి పెడతారు. క్రింది ప్రయోగంలో ఈ అర్థం సరిపడుతుంది. కొలకొండ్ర అనగా కొలతకై వదిలివేసిన కొండ్ర = నేల - కొలకుండ అయినది.
  • "కుతలంబు నడుకొనఁ గొలకుండ గా నిల్పి, శరనిధిఁ గ్రొచ్చిరి సగరసుతులు." కుమా. 1. 52.

కొలకొల కూయు '*కల కల మని ధ్వని చేయు. ధ్వన్యనుకరణము.

  • "కొలకొలఁ గూయుఁ బై నొఱగుఁ గుత్తుకఁ గుత్తుకఁ జుట్టుఁ బాఱు చి,ల్వల క్రియ." మను. 3. 62.

కొలకొల మని

  • బిలబిల మని. ధ్వన్యనుకరణము.
  • "కొలకొల మంచు మేఁతలకు గూఁడులు వెల్వడు పక్షిరావముల్, కలమృదు వాక్యవైఖరులుగా." పారి. 2. 70.