పుట:PadabhamdhaParijathamu.djvu/572

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట అచ్చుదిద్దబడ్డది

కొఱ - కొఱ 548 కొఱు - కొఱు

  • తల నవ్వ పెట్టినప్పుడు చేతితో కాక కొఱవితో గోక్కుంటే నవ్వమాట దేవు డెఱుగును ముందు తలా కాలి పోతుంది కదా!
  • "కొఱవి గొని వెఱ్ఱినే తల గోకి కొనఁగ." భార. అర. 5.
  • "ఎఱిఁగి యెఱిఁగి తన యౌఁదల, కొఱవిం గొని గోకఁ దివురు కుమతియుఁ గలఁడే." పాండు. 5. 254.
  • "ఇట్టి చలపాది నౌట న న్నెఱిఁగి యెఱిఁగి, యెట్లు గైకొనె దమయంతి నీ నలుండు, కొఱవి చేఁ బూని తల గోకుకొనఁ దలంచెఁ, గటకటా గర్వమున మీఁదు గానఁ డయ్యె." నలచ. 4. 252.

కొఱవిదయ్యము

  • బగ్గుబగ్గు మని మండుతూ చీకటిలో కనిపించే నేలమీది మంట లాంటిది.
  • అది దయ్యం కాకున్నా దయ్య మని పాతనమ్మకం.

కొఱవి వీచినభంగి

  • కొఱవి త్రిప్పినట్లు.
  • గిరగిర తిరుగుతూ మిఱుమిట్లు గొల్పుతూ అనుట.
  • "అంగుళీయకఖచితో,ర్వను సమవర రత్నోజ్వల, వినుతద్యుతు లెసఁ గెఁ గొఱవి వీచినభంగిన్." కుమా. 12. 158.

కొఱసంది

  • ఆయువుపట్టు.
  • "పఱతెంచి కరిమదము నే డ్తెఱ దొండం బెత్తి వ్రేయ దెప్పఱికమునన్, గొఱసంది దాకి నేలకు, నొఱిగిన..." నిర్వ. 10. 29.

కొఱుకుకు పోవ బడిగల్లు వడు

  • ఆశపడి పోగా అనర్థము కలుగు అని భావము.
  • మేతకు పోగా కాలికి బండ తగులుకొన్నట్లు.
  • దొంగమేత మరిగిన పశువులకు మెడకు మెడకొయ్య వేయడం, కాలికి ఒక గుదిబండను గొలుసుతో కట్టివేయడం అలవాటు. అది మరీ తిరగకుండా ఉండుటకై ఈ శిక్ష.
  • "చింత యెఱుఁగక యేఁగుదెంచితిఁ గొఱుకుడుఁ, బోవ బడిగల్లు వడియె నో పొలతి యనియె." కళా. 3. 105.

కొఱుకుడు పడని

  • అవగాహన కాని. అతిగహన మైన.
  • "అధివాస్తవికకవిత్వం అందరికీ కొఱుకుడు పడదు." వా.

కొఱుకునకు లేక

  • తిండికి లేక.
  • "కొఱుకునకు లేక మూషికకోటి చేర, కునికి మార్జాలజాల మాతని నికాయ, సీమ వీక్షింపఁగా..." శుక. 3. 242.
  • చూ. పంటి కిందికి లేదు, చాలదు.

కొఱుత నుఱుకు

  • ఎంత సాహస మైనా చేయు.