పుట:Neti-Kalapu-Kavitvam.pdf/218

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట ఆమోదించబడ్డది

శృంగారాధికరణం

183


తటస్థప్రశ్న

అవునయ్యా ధర్మరక్షకులశృంగారం లోకకల్యాణహేతువు గనుకనే స్వీకార్యమని మీరన్నారు. సాధారణదంపతుల్లో ధర్మసంబంధ మున్నది. అది యెట్లానంటారా? దాంపత్యమే ఒక ధర్మం అదిగాక వారిమనశ్శుద్దే ఒకధర్మం. చలించని ప్రేమ ధర్మంగాక మరేమిటి? అద్దాలు మనకెందు కని నాయుడికంట్లో మొగం జూసి బొట్టుపెట్టుకుంటుంది. యెంకి యిటువంటిప్రేమ ఒకధర్మం.

"యేన మూలహరో, ధర్మః సర్వనాశాయ కల్పతే"

(మను)

అని స్మృతికర్తలు నిందిస్తున్న వ్యభిచారాన్నీ దీన్ని పోల్చినప్పుడు ఈదాంపత్యం యెక్క గొప్పతనం వ్యక్తమవుతున్నది. సాధారణులైనా వారిదాంపత్యమే ఒకధర్మం గనుక అదిగూడా స్వీకార్యమే నంటారా?

సిద్ధాంతం

చెప్పుతున్నాను; పాతివ్రత్యం ధర్మమంటే మేము వొప్పుకుంటాము. అయితే పాతివ్రత్యానికి ఆమహిమ గృహస్థా శ్రమ మహిమ వల్ల చేకూరింది. భారతీయుడి గృహస్థాశ్రమం. ఆ ఆశ్రమంలో నిర్వహించే ధర్మపరంపర సర్వలోకానికి ఆరాధ్యమైనవి.

"క్రియాణాం ఖలు ధర్మ్యాణాం

 సత్పత్న్యో మూలకారణం "

(కుమార)

(ధర్మ్యాలయిన క్రియలకు సత్పత్నులే మూలకారణం)

అని కాళిదాసు ఈగృహస్థాశ్రమధర్మస్వరూపాన్ని తెలుపుతున్నాడు. లోకస్థితిహేతుభూతమయిన ధర్మంయొక్క ఆచరణం యీఆశ్రమానికి ప్రధానం కావడం వల్ల దాంపత్యానికి అధర్మమహిమ వచ్చింది. అందుకే