శృంగాధికరణం
183
తటస్ధప్రశ్న
అవునయ్యా ధర్మరక్షతులశృంగారం లోకకల్యాణహెతువు గనుకనే స్వీకార్యమని మీరన్నారు. సాధారణదంపతుల్లో ధర్మసంబంధమున్నది. అది యెట్లానంటారా? దాంపత్యమే ఒక ధర్మం అదిగాక వారిమనశ్శుద్దే ఒకధర్మం చలించని ప్రేమ ధర్మంగాక మరేమిటి? అద్దాలు మనకెందు కని నాయుడికంట్లో మొగం జూసి బొట్టుపెట్టుకుంటుంది. యెంకి యిటువంటిప్రేమ ఒకధ్యర్మం.
"యేన మాలహరొ, ధర్మ: సర్వనాశాయ కల్పతే"(మను)
అని స్మృతికర్తలు నిందిస్తున్న వ్యభిచారాన్ని దీన్ని పోల్చినప్పుడు ఈదాంపత్యం యెక్క గొప్పతనం వ్యక్తమవుతున్నది. సాధారణులైనా వారిదాంపత్యమె ఒకధర్మం గనుక అదిగూడా స్వీకర్యమే నంటారా?
సిద్ధాంతం
చెప్పుతున్నాను; పాతివ్రత్యం ధర్మమంటే మేము వొప్పుకుంటాము అయితే పాతివ్రత్యానికి ఆమహిమ గృహస్థా శ్రమ మహిమ వల్ల చేకూరింది. భారతీయుడి గృహస్ధాశ్రమం, ఆ ఆశ్రమంలో నిర్వహించే ధర్మపరంపర సర్వలోకానికి ఆరాధ్యమైనవి.
"క్రియాణాం ఖలు ధర్మ్యాణాం
(కుమార)
(ధర్మ్యాలయిన క్రియలకు సత్పత్నులే మూలకారణం)
అని కాళిదాసు ఈగృహస్ధాశ్రమధర్మస్వరూపాన్ని తెలుపుతున్నాడు. లోకస్ధితిహెతుభూతమయిన ధర్మంయెక్క ఆచరణం యీఆశ్రమానికి ప్రధానం కావడం వల్ల దాంపత్యానికి అధర్మమహిమ వచ్చింది అందుకే
