పుట:Narasabhupaleeyamu.pdf/88

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట అచ్చుదిద్దబడ్డది

88

కావ్యాలంకారసంగ్రహము


రాజికరాంబుశీకరపరంపరలుం దెలిమబ్బుజల్లులుం
దేజముతో ధరించె సుదతీమకరాంక నృసింహభూవరా.

93

ద్రవ్యాభావఫలోత్ప్రేక్ష —

చ.

తనరు నసంఖ్యవాజిగజదారుణ మై తగు నాదుమ్రోల నేఁ
డెనిమిదిసైంధవేధముల నీడుగఁ దాల్చుట యె ట్లటంచు నా
కినుక నభంబు లే కునికికిన్ బలె శ్రీనరసింహుజైత్రవా
హిని యనిలోన నింగి కెగయించు సుదంచితరేణుపుంజముల్.

94


క.

ధరవాచ్యోత్ప్రేక్ష కుదా, హరణము లిని గొన్ని కడను యన్యకృతులయం
దరయఁగ దగు గమ్యోత్ప్రే, క్ష రచింపఁగ లేదు నేర్పు చాలమి నిందున్.

95

అతిశయోక్తి —

క.

ఉపమేయ మింతదడవక, యుపమానమె నుడువ నతిశయోక్తి కవి మహా
నిపుణోక్తిమూల మై తగు, నపరిమితప్రౌఢి నదియు నైదువిధము లై.

96


తే.

పరఁగ సంబంధమం దసంబంధ మనఁగ, మఱి యసంబంధమందు సంబంధ మనఁగ
భేదమందు నభేద మభేద భేద, భావమును గార్యహేతువిపర్యయ మన.

97

సంబంధాసంబంధాతిశయోక్తి —

మ.

అలఘుప్రౌఢిమ నీదుదానవిభవం బౌలించి యాలించి ని
చ్చలు దా నస్ఫురణం బడంగె సురభూజశ్రేణికిం గల్గె నా
బలభిద్వారణగండకాషకలనప్రత్యగ్రలగ్నాధికో
జ్జ్వలదానం బొకవేళ గల్గు నరసక్ష్మాపాలచూడామణీ.

98

అసంబంధసంబంధాతిశయోక్తి —

ఉ.

చందనశైలసానువులఁ జాలఁ జెలంగుభుజంగబాలికా
బృందము శ్రీనృసింహవిభుఁ బేర్కొని పాడఁ దదీయగానని
ష్యందము లానువేడ్క బెరయంగఁ గురంగతురంగ మేగమిన్
మందగతిప్రసంగములు మానవు దక్షిణగంధవాహముల్.

99

భేదాభేదాతిశయోక్తి —

క.

అగు నొకటి కర్ణభూషణ; మగు నొక్కటి కర్ణవైరిహరిచందనపుం
జిగురును నీచే చిగురుం, బొగ డొందుట కిదియె భేదము నృసింహనృపా.

100

అభేదభేదాతిశయోక్తి —

సీ.

అమృతమూ ర్తికిఁ గళంకావాప్తి యె ట్లని, మిహికాంశునిఁ గళంగరహితుఁ జేయ
లోకబాంధవున కుగ్రాకార మె ట్లని, భానుఁ బార్వణశీతభానుఁ జేయ