పుట:Narasabhupaleeyamu.pdf/84

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట అచ్చుదిద్దబడ్డది

84

కావ్యాలంకారసంగ్రహము


క.

అలహేతుఫలనిమిత్తం, బులకు న్గమ్యత్వ మైనభువి హేతుఫలం
బులు లేక రుచిర మగు నని, యలవడ గమ్యత్వ మిందు నగదిత మయ్యెన్.

65


క.

కావున నేఁబదియా ఱగు, నావాచ్యో త్ప్రేక్షగమ్య యటువలెనే భే
దావహ మగుచు నిమిత్త, ద్వైవిధ్యమునందు గమ్యదాస్థితిలేమిన్.

66


క.

హేతుస్వరూపఫలములు, నాతతగతి నెన్మి దెన్మి దయి యనియు నిమి
త్తాతివ్యాప్తిఁ బదాఱుగ, నేతఱి గమ్యయును నల్వదెనిమిది యయ్యెన్.

67


వ.

ఇందు నేఁబదియాఱు భేదంబులం బొల్చువాచ్యోత్ప్రేక్షకుం గొన్నినామధేయంబు
లెఱింగించెద. ఊపాత్తగుణనిమిత్తజాతిభావస్వరూపోత్ప్రేక్షయు, నుపాత్తక్రియా
నిమిత్తజాతిభావస్వరూపోత్ప్రేక్షయు, నుపాత్తగుణనిమి త్తజాత్యభావస్వరూపో
త్ప్రేక్షయు, నుపాత్త క్రియానిమిత్తజాత్యభావస్వరూపోత్ప్రేక్షయు, ననుపాత్త
నిమిత్తజాతిభావస్వరూపోత్ప్రేక్షయు, నుపాత్తగుణనిమిత్తజాతిభావహేతూత్ప్రే
క్షయు, నుపాత్తక్రియానిమిత్తజాతిభావహేతూత్ప్రేక్షయు, నుపాత్తగుణనిమిత్త
జాత్యభావహేతూత్ప్రేక్షయు, నుపీత్త క్రియానిమిత్తజాత్యభావహేతూత్ప్రే
క్షయు, నుపాత్తగుణనిమిత్తజాతిభావఫలోత్ప్రేక్షయు, నుపాత్తక్రియానిమిత్త
జాతిభావఫలోత్ప్రేక్షయు, నుపాత్తగుణనిమి త్తజాత్యభావఫలోత్ప్రేక్షయు,
నుపాత్తక్రియానిమిత్తజాత్యభావఫలోత్ప్రేక్షయు ననఁ జతుర్దశభేదంబులఁ బొల్చు
జాత్యుత్ప్రేక్ష ఇట్లు గుణోత్ప్రేక్షయుఁ క్రియోత్ప్రేక్షయు ద్రవ్యోత్ప్రేక్షయుఁ
బరస్పరచతుర్దశభేదంబులం బొంద వాచ్యోత్ప్రేక్ష యేఁబదియా ఱగుజాతి యనఁగ
సముదాయంబును గ్రియ యనఁగఁ గృత్యంబును గుణం బనఁగ రూపాదియు ద్రవ్యం
బనఁగ నొకవస్తువు నగునేతదధికాధ్యవసాయమూలంబు లగు నేఁబదియాఱుభేదం
బులకు నుదాహరణంబు లొనరించినఁ జాల యగు ననుభయంబున దిఙ్మాత్రంబుగ
లక్ష్యంబులు నిరూపించెద నె ట్లనిన.

68

ఉపాత్తగుణనిమిత్తజాతిభావస్వరూపోత్ప్రేక్ష —

క.

భవదీయ బాహుపీఠం, దవిలినభూదేవి యుచితధనలాభమహో
త్సవకృతకుంకుమరుచివై, భవ మన నీశౌర్యశోభ పరఁగు నృసింహా.

69

ఉపాత్తక్రియానిమిత్తజాతిభావస్వరూపోత్ప్రేక్ష —

క.

నిరుపమరణదీక్షావ్రత, విరచిత మగువిజయలక్ష్మి వేణియుఁ బోలెం
బరఁగుఁ గరాళభవత్కర, కరవాలమతల్లి యోబఘనునరసింహా.

70

అనుపాత్తనిమిత్తజాతిభావస్వరూపోత్ప్రేక్ష —

క.

నీచరణకమలనఖరుచి, వీచికలు నతారివీరవిభవము మగుడం
బ్రోచుసమీచీనసుధా, వీచికలనఁ బొల్చు నోబవిభునరసింహా.

71