పుట:Little Masters Sulabha Vyakaranamu.pdf/71

71

తెలుగు సంధులు

తెలుగునందు అ - ఇ - ఉ లను కురుచ అచ్చులకు తక్క ఇతర అచ్చులకు సంధిలేదు.

1. అకారసంధి :

అత్తునకు సంధి బహుళముగానగు. అత్తు అనగా హ్రస్వ అకారము. ఇదేవిధముగ ఉత్తు = హ్రస్వ ఉకారము - ఇత్తు - హ్రస్వ ఇకారము. అత్తు - ఉత్తు - ఇత్తు. వీనిని సంస్కృతమున తవర కరణములందురు. హ్రస్వమగు అకారమునకు సంధి బహుళముగనగును, అని సూత్రార్దము.

బహుళ గ్రహణముచేత -
నిత్యముగా సంధి జరుగుట -
అయ్య - అమ్మ, అన్న - ఆకు మొదలగు పదములకు సంధి నిత్యము

           రామ + అయ్య - రామయ్య
           రామ + అమ్మ - రామమ్మ
           రామ + అన్న - రామన్న
           చింత + ఆకు - చింతాకు మొదలైనవి.

వైకల్పికముగా, జరుగుట, అనగా ఒకసారి సంధి జరుగుట, మరియొకసారి సంధి జరుగకుండుట.

       ఉదా :- మేన + అత్త = మేనత్త (సంధి)
                     మేనయత్త (యడాగమము)
               చూడక + ఉండెను = చూడకుండెను (సంధి)
                     చూడక యుండెను (యడాగమము)

సులభ వ్యాకరణము