68
8. లాదేశ సంధి :
పదాంత మందలి తకారమునకు లకారము పరమైనచో లకారము ఆదేశమగును.
జగత్ + లీల = జగల్లీల
విద్యుత్ + లత = విద్యుల్లత
వసత్ + లక్ష్మి = వసల్లక్ష్మి
9. విసర్గసంధి :
సంస్కృత పదముల చివరనున్న విభక్తి ప్రత్యయము 'న్' కారము. ఉప సర్గపదములలోని 'న్' ముందుగ రేఫగా మారును. మరల ఆ రేఫము విసర్గమగును.
రామః అనుశబ్దము మొదట రామ+న్
తరువాత = రామ + ర్‌రామః
దీనిని విసర్గ అందురు. వివిధ వర్ణములు విసర్గకు పరమగునపుడు ఆ విసర్గ పొందు మార్పులను సూచించునది విసర్గ సంధి
1. విసర్గమునకు (సకారాంతము) క ఖ ప ఫ లు పరమగునపుడు విసర్గ మారదు.
మనః + కమలము = మనఃకమలము
మనః + ఖేదము = మనఃఖేదము
తపః + పుంజము = తపఃపుంజము
తపః + ఫలము = తపఃఫలము
2. అకారము పూర్వమందున్న విసర్గమునకు హ్రస్వ అకారము - వర్గ తృతీయ చతుర్థ పంచమాక్షరములు - య - ర - ల - వ - హ - లు పరమైనచో, విసర్గ ఉకారముగా మారును. గుణము వచ్చి తుదకు ఓ కారమగును.
సులభ వ్యాకరణము
