పుట:Little Masters Sulabha Vyakaranamu.pdf/64

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట ఆమోదించబడ్డది

64

     ఉదా : సుర + ఇంద్ర = సురేంద్ర (అ+ఇ) = ఏ
                 రమా + ఈశ = రమేశ (ఆ+ఈ) = ఏ
                 రాజ + ఉత్తమ = రాజోత్తమ (అ+ఉ) = ఓ
                 గంగా + ఉదకము = గంగోదకము (ఆ+ఉ) = ఓ
                 దేవ + ఋషి = దేవర్షి (అ+ఋ) = అర్
                 మహా + ఋషి = మహార్షి (ఆ+ఋ) = ఆర్
              ఇది ఏకాదేశ సంధి.

3) వృద్ధి సంధి :

ఐ - ఔ - అర్ అను వర్ణములు వృద్ధులు. వీని వలన ఏర్పడిన సంధి వృద్ధి సంధి.

అకారమునకు ఏ - ఐ లు పరమగునపుడు ఐకారమును, ఓ - ఔలు పరమైనపుడు ఔ కారమును వచ్చును. ఋకారము పరమైన అర్ - ఏకాదేశమగును.

అ + ఏ = ఐ ----- అ + ఐ = ఐ

అ + ఓ = ఔ ----- అ + ఔ = ఔ

అ + ఋ = అర్.

     ఉదా : లోక + ఏక = లోకైక (అ + ఏ = ఐ)
                 సకల + ఐశ్వర్య = సకలైశ్వర్య (అ + ఐ = ఐ)
                 పావ + ఓఘ = పాపౌఘ (అ + ఓ = ఔ)
                 రమా + ఔదార్య - రమౌదార్య (అ + ఔ = ఔ)

ఋణము (అప్పు అను అర్దము) అనుపదము పరమైన అర్ వచ్చును. కావున నిది వృద్ధిసంధిగా గుర్తించవలెను.

సులభ వ్యాకరణము