131
4. యమకము :
అర్ధ భేదముగల, అక్షరముల సముదాయము (అచ్చులు - హల్లులు కూడ) మరల మరల ప్రయోగించబడిన యెడల, యమకమనబడును.
(I) ఆమనికిన్, మనికియైన, యారామమునన్.
(II) లేమా ! దనుజుల గెలువగ
లేమా ! నీవేలకడిగి లేచితి, విటురా
లేమాను, మానలే, నౌ
లేమా ! విల్లందు కొమ్ము లీలంలన్.
(I) ఇచట పురము - మనికి అను అక్షరములు సమూహము, అర్ధభేదముతో మరల వాడబడుట చేత నిది యమకాలంకారము.
(II) ఇందు లేమా, అను అక్షరముల సమూహము, అర్ధభేదముతో, మరల మరల, ప్రయోగించుట చేత యమకాలంకారము.
ఛేకాను ప్రాసమునకు - యమకమునకు, భేదమేమన, యమకమున అక్షరముల సమూహము మరల మరల వచ్చుటలో వ్యవధానముండ వచ్చును. ఛేకాను ప్రాసమున నట్టి వ్యవధానము పనికిరాదు.
5, ముక్త పదగ్రస్తము :
విడిచిన, పదభాగముల, అవ్యవధానముగా, మరల గ్రహించుచు, రచింపబడిన యెడల, ముక్తపదగ్రస్తమగును. ముక్త = విడువబడిన, పద = పదమును, గ్రస్త = మరల గ్రహించుట అని అర్ధము.
సులభ వ్యాకరణము