పుట:Little Masters Sulabha Vyakaranamu.pdf/130

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట ఆమోదించబడ్డది

130

1) కందర్ప దర్పహరులగు, సుందర దరహాసరుచులు,

2) సుధాహరున్, హరున్.

రసాను గుణమగు ప్రకృష్టవర్ణ విన్యాసము అనుప్రాసమున నొప్పును. పలుకు కమ్మదనము నెరిగినవారు ఛేకులు. అట్టివారి కిష్టమైనది, కనుక నిది ఛేకాను ప్రాసము.

ఇందు దర్పదర్ప - దరదర అను వ్యంజనముల జంట అవ్యవధానముగా, ఆవృత్తమైనది.

3. లాటానుప్రాసము:

తాత్పర్యవిశేషము తోచుచు, శబ్దార్ధములు పునరుక్తములైనచో, నది లాటాను ప్రాసము. నేటి గుజరాతులోని, మధ్యదక్షిణ ప్రాంతములు, పూర్వము లాటదేశమని, పిలువబడుచుండెను. ఆ దేశీయులకు, ఈ అలంకారము ఇష్టము. అందువల్ల ఈ అలంకారమునకు, ఈ పేరు కలిగిన దని కొందరు పండితుల అభిప్రాయము.

ఉదా : కమలాక్షు నర్చించు, కరములు, కరములు
         శ్రీనాధు, వర్ణించు, జిహ్వ జిహ్వ
రెండవ కరములు - జిహ్వ శ్రేష్ఠత్వమును దెలుపుచున్నవి.
        ఆతని గుణములు గుణములు
        ఆతని యా కీర్తి కీర్తి, అమలంబగు, నా చాతురి చాతురి, యందురు.
        ఖ్యాతయశుండైన, రుద్రుగాంచు కవీశుల్.

రెండవసారి ప్రయోగింపబడిన గుణములు, కీర్తి - చాతురి, యుత్కృష్ట సూచకములు.

సులభ వ్యాకరణము