ప్రథమాశ్వాసము
53
| తా. | రాముఁడు విశ్వామిత్రునియాగమును రక్షించుటకై చని తాటకను సుబాహుఁడు మొదలైన రాక్షసులను జంపి అహల్యను రాతిరూపమునుండి నాతిం జేసి శివునివిల్లు విఱిచినందున సీతను రామునకుఁ బెండ్లి సేసెదము రమ్మని పిలువవచ్చిన జనకరాజుపక్షమునారిని దశరథుఁ డాదరించెను. | |
| లక్ష్మణ. | స్థిర... కౌశికుఁడు - స్థిర = స్థిరమైన, పరభా = శత్రుతేజమును, అద్రి = పర్వతములకు, కౌశికుఁడు = ఇంద్రుఁ డైన, “మహేంద్రగుగ్గులూలూకవ్యాళగ్రాహిషుకౌశికః” అమరము, అయ్య = తండ్రి, జనరక్షకై = పాలనమునకు, నియోగింపన్ = ఏర్పఱచుటకు, సుందరమణిన్ = సుందరులలో శ్రేష్ఠుడును, సుబాహున్ = మంచిబాహువులు గలిగినవాఁడునైన, తదగ్రసూతి = ఆనలుపురుపుత్రులలోఁ బెద్దవాడైన తిరుపతిని, తక్కుఁగలవారిన్ = తక్కిన ముగ్గురను, నిజవిద్యన్ = తననియోగవిద్యయందు, తగుశిక్షణ = తగినయుపదేశము చేసి, తాన = తానే, హల్యనుజాతదయన్ - హలి = బలరాముని, అనుజాత = తమ్ముఁడైన శ్రీకృష్ణుని, దయన్ = దయచే, శుద్ధినొంది = పవిత్రుఁడై, ఆత్మ = మనస్సును, వరసౌఖ్యంబు నొందఁగ నొనర్చి = శ్రేష్ఠసుఖములను బొందింప నెంచి, ఉగ్రధర్మము = తీష్ఠ మైన ధర్మమును, అడంచి = విడిచి, అంతన్, ఆతండ్రి తన పెద్దయాత్మజునకు, సొంపుతో నేలన్ = చక్కఁగాఁ గాపురము చేయుటకు, బొట్టె నిచ్చుట నిజము = మాబిడ్డ నిచ్చుట సత్యము. ఇంకఁ బెండ్లి కేతెండటంచునుఁ బిల్వవచ్చినట్టివారల మన్నించి యాదరించె. | |
| తా. | గోపాలమంత్రి తాను దైవధ్యానమున మనస్సునకు సుఖపెట్టదలఁచి పెద్దకుమారునకుఁ దక్కినవారికిని, తన ప్రజాపాలనభారము నీయ నిశ్చయించుకొని యుండఁగా, పెద్దకొడుకు తిరుపతిమంత్రి కొకరు కన్నె నిచ్చెద మని చెప్పవచ్చిరి. | |
| వ. | అట్లాదరించిన యతండు తత్కన్య కావృత్తాంతం బాత | 52 |
