ప్రథమాశ్వాసము
43
| | తల్లులను, మువ్వురన్ = కౌసల్య, కైక, సుమిత్రలను, తండ్రినిన్ = దశరథుని, ముదమందఁ జేయుచున్ (వెనుక కన్వయము); అందు = ఆనలువురుకొడుకులలో, అగ్రజుండు = పెద్దవాఁడు (రాముఁడు), గుణాధికతను = విశేషగుణములచే, పొలిచెన్ = ప్రకాశించెను. ఆరీతి = అట్లు, తత్పుత్రులు నల్వురు = రామలక్ష్మణభరతశత్రుఘ్నులు, అచ్యుతభుజములయట్లు = విష్ణుదేవుని నాలుగుభుజములవలె, బల్మి = బలమును, వేదములచందమునను = చతుర్వేదములవలె, పవిత్రతలను, కమలసంభవుముఖములగతిన్ = బ్రహ్మదేవుని నాల్గుమోములరీతిని, చదువులన్ = విద్యలను, జలధులపగిదిన్ = నాలుగుసముద్రములయట్లు, గాంభీర్యములను = గంభీరభావనలను, కాంచన్, తగుటలు = తగియుండుటలు, జనంబు వినుతింప, నెగడిరి. అంత. | |
| తా. | రామలక్ష్మణభరతశత్రుఘ్నులు ఓర్పున, కాంతిని, నాఁనాఁటికి, ఏఁటేఁట నొకవింతచెలువము గానుపింప, తల్లిదండ్రుల కానందముం గల్పించుచుండిరి. ఆందుఁ బెద్దవాఁడు గుణాధిక్యమును వహించెను. ఆనలుగురు, విష్ణుదేవుని బాహువులవలె బలిమిని, వేదములవలెఁ బవిత్రతలను, బ్రహ్మముఖమువలె విద్యలచేతను, సముద్రములవలె గాంభీర్యముల జనులు పొగడఁ బెరిఁగిరి. | |
| లక్ష్మణ. | క్షమన్ = భూమియందు, రుచిరాజిన్ = కాంతిపఙ్క్తిగల, సుసంతన = ఆగోపాలుని చక్కనికుమారుఁడు (తిరుపతి మంత్రి). అట్లు, నాఁనాఁటికిన్ = దితిక్రమమున, మెఱయన్ = ప్రకాశించుచుండగా, ఏఁటేఁటన్, ఒకొకకొమరుగాన్ = ఒక్కొక్కకొమారుని చొప్పున, మితలక్షణము లొప్పన్ = శాస్త్ర్రోక్తలక్షణములు కలుగునటుల, కాంచెన్, మాత = తల్లియైన రాజమ్మ, లసత్+సుధాంశుమండలముఖులన్ = వెలుఁగుచున్న చంద్రమండలముల వంటి మోములు గల, మువ్వురన్ =ముగ్గురు కుమారులను, కనియెననుట. తండ్రిన్ = గోపాలమంత్రిని, ముదముందఁ జేయుచు, అందగ్రజుండు = తిరుపతియను పుత్రుఁడు, గుణాధికతను, పొలిచెను. ఆరీతిన్, తత్పుత్రులు నల్వురు = తిరుపతి, రామకృష్ణ, లక్ష్మణ, రామనామములు గలనల్గురు, కాంచఁదగుటలు = పొందఁదగియుండుటలు, జనంబు వినుతింపన్, నెగడిరి = వృద్ధినొందిరి. | |
