| |
పీడి బాడబ సంపుట వేష్టి నాల్గు
సమరతులను నీచోచ్చలఁ జనును వరుస.
|
|
| తా. |
ఉత్తానరతసమూహమునందుగల గ్రామ్య, నాగరక బంధములు రెం
డును సమరతమునందును, ఉత్ఫుల్లక, జృంభిత, ఇంద్రాణి బంధములు మూడును
నుచ్చరతమునందును, సంపుటకము, పీడితము, వేష్టితము, బాడబకబంధములు
నాలుగును నీచరతియందును నుపయోగింపవలెను.
|
|
1 గ్రామ్య, 2 నాగరక బంధముల లక్షణములు
| శ్లో. |
ఉత్తానితయోషిత ఏవ భవేదుపవిష్టవరోరుగమూరుయుగమ్।
తద్గ్రామ్యమథాస్య బహిః కటితో యది యాతి తదా కిల నాగరకమ్॥
|
|
| చ. |
చిలుకలకొల్కి పాన్పుపయి జల్వమరం బవళించియుండఁగా
నలువుగ దానియూరువులు నందకుమారుఁడు నైజజానుసీ
మలఁ దగనిల్పి పల్మరును మారునికేళిని గూడెఁ గావునన్
దెలియఁగ గ్రామ్యబంధమని తెల్పిరి దీని ముదంబు మీఱగన్.
|
|
| తా. |
స్త్రీ పానుపునందు పండుకొనియుండ నాస్త్రీయొక్క తొడలను
కృష్ణమూర్తి తనయొక్క మోకాళ్లయందుంచుకొని పలుమారు రతి సల్పెను కనుక
నాభావమును వాత్స్యాయనాదులు గ్రామ్యబంధ మని తెల్పిరి.
|
|
| మ. |
యమునాసైకతసీమలందుఁ గడునొయ్యారంబునన్ రాధికా
రమణి న్బూవులసెజ్జఁ జేర్చి చెలువారం దత్పదాంభోజయు
గ్మముఁ దా గజ్జలఁ జేర్చి యూరువుల దత్కాంతోరువు ల్చేర మో
దమున న్గూడిన నాగరాఖ్యమను బంధం బండ్రు ధాత్రీజనుల్.
|
|
| తా. |
కృష్ణమూర్తి యమునానదీతీరమునం దున్న యిసుకదిబ్బలయందు
పుష్పవేదికపయి రాధికనుంచి యారాధయొక్క పాదములు రెండును తన గజ్జల
యందుంచుకొని తనయొక్క రెండుతొడలచే నాపెయొక్క తొడలను బిగించి
రమించిన భావమే నాగరాఖ్యబంధ మందురు.
|
|
3 ఉత్ఫుల్లక బంధలక్షణము
| శ్లో. |
కరయుగ్మధృతత్రికమూర్ధ్వలసజ్జఘనం పతిహస్తనివిష్టకుచమ్।
స్ఫిగ్బింబబహిర్ధృతపార్ష్లియుగం హ్యుత్ఫుల్లకముక్తమిదం కరణమ్॥
|
|
