పుట:Kavijeevithamulu.pdf/681

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుటను అచ్చుదిద్దలేదు

వెన్నెలకంటి సూరనార్యుఁడు.

675

     క్రతువర్గంబుల సుప్రయోగ మహిమన్ గాంచెన్విరించాన్వయో
     ర్జితపుణ్యుం డగుసిద్ధమంత్రి సుగుణ శ్రీమించె సేవించిలన్.

మ. వనరుహానాభు కుద్ధవుఁడు, వజ్రికి జీవుఁడు, వత్సధారుణీ
     శునకు యుగంథరుండు, దితినూతికి దైత్యగురుండు, విక్రమా
     ర్కునకును భట్టి రీతి నధికుం డగునన్నయగంధవారణం
     బునకుఁ బ్రధానుఁ డై నుతులఁ బొందెను సిద్ధయమంత్రి యిద్ధరిన్."

దీనిలో నింకొకవిశేషముగూడఁ దేలినది. యుగంథురుఁడని బిరుదునందినవాఁడు మొదట వత్స రాజునకు మంత్రియై యుండెననియు, నది మొదలు బుద్ధిశాలిగాఁ బ్రవర్తించినమంత్రులకు యుగంథరుఁ డన్న బిరుదు కల్గుచు వచ్చినట్లును గానుపించును. ఈసిద్ధయమంత్రి పేరయనన్న నార్యు డనునొకమహాకవితోఁ బుట్టువును బెండ్లియాడె నని చెప్పంబడి యున్నది. ఆపండితుఁ డేయేగ్రంథముల రచియించెనో దానిం దెలుపఁ జాలను కాని మఱియెచ్చటనైన నతనిపేరు కానుపించినఁ బరిశీలింపఁదగునని చెప్పి అతనివిశేషములఁ జెప్పినపద్యముంగూడ వివరించెదను.

"వ. పరిణత నవ్యకావ్య రసభావవిజృంభణ భూరివిక్రమా
      స్ఫురితచరిత్రతత్త్వసరసుం డగు పేరయనన్న నార్యసో
      దరి యగునూరమాంబిక ముదం బలరంగఁ బరిగ్రహించె
      భాస్వరకమలాజనార్దనవివాహమహోత్సవలీల మీఱఁగన్."

ఈ సిద్ధయమంత్రి పైసూరనసోమయాజికి మనుమఁ డగుటంజేసి యితనికాలముగూడఁ గొంత యూహింపఁబడవచ్చును. శా. స. 1035 సమీపకాల మనఁగా శా. స. 1030 మొదలు 1050 వఱకు ఇతని తాతకాలము. అట నుండి యేఁ బదిసంవత్సరము లితనితండ్రికిని మఱియేఁ బదిసంవత్సరములు సిద్ధనకును లెక్కించి చూడఁగా నీసిద్ధనకాలము శా. స. 1180 లు గల దగును.

(3) జన్న మంత్రి.

ఈజన్నయ యనునతఁడు కర్ణాటాధిపుఁ డగుదేవరాయనిమంత్రిగా నున్నట్లుగా నీక్రిందిపద్యమువలఁ గాన్పించును. ఆపద్య మెట్లున్నదన :-