పుట:Kavijeevithamulu.pdf/514

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుటను అచ్చుదిద్దలేదు

508

కవి జీవితములు.

1. శ్లో. స్వదత్తాద్ద్విగుణం పుణ్యం పరదత్తానుపాలనమ్,
        పరదత్తాపహారేణ స్వదత్తం నిష్ఫలం భవేత్.

2. శ్లో. ఏకైవ భగినీ లోకే సర్వేషామపి భూభుజామ్,
        నభోగ్యా నకరగ్రాహ్యా విప్రదత్తా వసుంధరా.

3. శ్లో. సామా న్యో౽యం ధర్మసేతు ర్నృపాణాం
        కాలే కాలే పాలనీయో భవద్భిః,
        సర్వా నేతాన్ భావినః పార్థివేంద్రాన్
        భూయో భూయో యాచతే రామచంద్రః.

అను నీశాసనార్థములవలనఁ దేలిన చారిత్రవిశేషము లెవ్వియనఁగా శా. స. 1437 సంవత్సరము నాఁటికి 1. గృష్ణరాయని కెన్ని బిరుదులున్నవో అవియును, 2. యేయేదేశములు స్వాధీనములైనవో ఆసంగతియును, 3. ఆదేశాధిపతులలో నెవ్వరు స్వాధీనులుకాలేదో ఆవృత్తాంతమును, 4. ఎందఱు బ్రాహ్మణులకుఁ గృష్ణరాయఁడు ఆసమయమున వృత్తు లిచ్చెనో ఆకథయును, 5. రాజపురోహితు లెవ్వరో ఆవివరమును దెలిసినది. కావున వానినన్నిటి నిట సంగ్రహముగా వివరించెదను.

1. కృష్ణరాయనిబిరుదులు.

1. శ్రీమన్మహా రాజాధిరాజ. 2. రాజపరమేశ్వర. 3. మూరు రాయరగండ. 4. అరిరాయవిభాడ. 5. భాషిగెతప్పు వరాయరగండ. 6. అష్టదిగ్రాజ మనోభయంకర. 7. పూర్వ, దక్షిణ, పశ్చిమసముద్రాధీశ్వర. 8. యవన రాజ్యస్థాపనాచార్య. 9. గజపతివిభాడ. 10. శ్రీవీరప్రతాప. మొత్తము 10.

2. శా. శ. 1437 సంవత్సరమునాఁటి కేయేదేశములు స్వాధీనము లైనవి.

1 ఉదయగిరి దుర్గము. 2 అద్దంకిసీమ. 3 వినుకొండసీమ. 4 బెల్లముకొండసీమ. 5 నాగార్జునకొండసీమ. 6 తంగేడుసీమ. 7 కేతవరముసీమ. 8. కొండవీటిసీమ, కొండవీటిదుర్గము. మొత్తము. 8

3. పైదేశాధిపతులలో నెవ్వరు స్వాధీనము కాలేదు. ఎవరు పట్టుఁబడినారు.

1 ప్రతాపరుద్ర గజపతి కుమారుఁడు వీరభద్రుఁడు. 2 కుమారహం వీరమహాపాత్రునికొడుకు వీరభద్రుఁడు. 3. రాచూరి మల్లఖానుఁడు. 4. ఉద్దండభానుఁడు. 5 పూసపాటి రాచిరాజు. 6. శ్రీనాథరాజు లక్ష్మీపతిరాజు. 7 జన్యాముల కసవాపాత్రుఁడు. 8 పశ్చిమ బాలచంద్ర మహాపాత్రుఁడు. మొత్తము. 8.