కొండుభొట్టీయము
ప్రథమాంకము
పంచమరంగము
(కొండిభొట్లు యింటి పెరట్లో పెంకిటిసాల, పొయి మీద నీళ్ళకాగు. పొయ్యిలో నిప్పు లేదు. నీరుకాయ పంచ అంగవస్త్రం ధరించి కొండుభొట్లు, నీళ్ళ కాగులోకి తన జుత్తు వదుల్తాడు. గావంచాతో తడిజుత్తు తుడుచు కుంటూ అంటాడు.)
కొండి : తల వెంట్రుకలకి శీతోష్ణాలు తెలియకుండా చేసిన భగవంతుడి ప్రజ్ఞ ఏమని పొగడనూ. లేకపోతే సీతకాలంలో తెల్లవారగట్లే చన్నీళ్లలో మునగడానికి మనిషా, మానా?
(వీభూతిబురిక గూట్లోంచి తీసి బాలరామాయణం చదువుతూ నుదుటికి జెబ్బలకీ గుండెకీ రాసుకొంటాడు. )
కూజంతం... రామరామేతి..... మధురం మధు రాక్షరం ఆరుహ్యకవితాశా ఆఆఖాం| వందేవా...ల్మీకికోకిలం. యఃఎర్భ సతతం రామ....
చప్పుడౌతుంది. లేచాడు గాబోలు. (గట్టిగా)
చరితామృత సాగరం అతృప్తస్తం మునిం వందే ప్రాచేత సమకల్మషం! గోష్పదీకృత వారాసిం మశకీకృతరాక్షసం
(రామమూర్తి ప్రవేశించును)
అబ్బీ మేష్టరుల్లేచాడ్రా?
రామ్మూ: మేష్టరుగారు యేటికి స్నానానికెళ్ళారు.
కొండి : యీచల్లో యేట్లో యలా స్నానం చాస్తాడ్రా? ఉద్దండ పిండంలా వున్నాడు.
రామ్మూ : మీకంటే యెవరైనా నయం.
కొండి : తండ్రిం తప్పట్టకూడదు; తెలిసిందా. మాతృదేవోభవ! పితృదేవోభవ! అని వేదం ఘోషిస్తూంది.
రామ్మూ : రాత్రి ఎక్కడకెళ్లారు.
కొండి : పెద్దల్ని పిన్నలు ప్రశ్నలడగకూడదు. యాభై యేళ్ళు దాటి తుదకి నీకా నేను సమాధానం చెప్పడం! నా బ్రతుకు అంతకొచ్చిందీ!
అంజనానందనం దేవం జానకీ శోకనాశనం!
కపీశ మక్షహంతారం వందే లంకాభయంకరం!
గురుజాడలు
473
కొండుభొట్టీయము