పుట:Dhanurvidyaa vilaasamu (1950).pdf/25

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట అచ్చుదిద్దబడ్డది

అని మంత్రలక్షణము నుపదేశించెను. ముక్తాదిభేదములు గాక ధనుర్వేదము మతాంతరముగా—

“ఆధానం చైవ సంధానం విమోక్ష సంహృతి స్తథా
ధనుర్వేదశ్చతుర్థేతి వదంతీతి పరే జగుః”

అని బాణము నెత్తుటయు ఎక్కుపెట్టుటయు తెగగొని యేయుటయు లక్ష్యవేధము అని నాల్గుక్రియల నుద్ద్యోతించు విభాగములు గల వని కొంద ఱూహింతురు. మఱికొందఱు శస్త్రము ప్రతిశస్త్రము అస్త్రము పరమాస్త్రము అని చతుర్విధముగా విభజించిరి. వసిష్ఠసంహితయు సారంగధరుని వీరచింతామణి, కోదండచతుర్భుజము, కోదండమండనము, హరిహరచతురంగము, రాజవిజయము, వైశంపాయనుని నీతిప్రకాశికయు నిప్పుడు మనకు లభింపఁగలవు. పరశురామసంహిత, రాజవిలాసము, భోజుని ధనుస్సంహిత, ఈశానసంహిత, విశ్వామిత్రసంహిత, లోహార్ణవము, లోహరత్నాకరము మొదలగునవి యుత్పన్నము లయ్యె. సోమేశ్వరుని యభిలషితార్థచింతామణిలోను కెెలది బసవేంద్రుని శివతత్త్వరత్నాకరమునను, వీరమిత్రోదయభాగ మగు లక్షణప్రకాశమున దైవజ్ఞవిలాసమున రాజనీతిఖండమునను అగ్నిపురాణమునను విష్ణుధర్మోత్తరమునను ధనుర్వేదమును గుఱించి విస్తరించు నధ్యాయములు గలవు. ఇవియన్నియు మనకు లభించునవియే. శుక్రనీతిలో గజాశ్వరాజనీతిఖండములు గాక ధనుర్వేదము విస్తరముగాఁ జెప్పఁబడియె. అందు యవక్షారగంధకాదిమిశ్రితమగు నస్త్రబాణక్రమములు యంత్రముచ్యములు వర్ణింపఁబడియె. ఖడ్గాదినానాయుధలక్షణము లద్భుతముగా వివరింపఁబడియె. ఉదాహరణముగా నీపంఙ్తిఁ జూడఁదగును. ఖడ్గమును బ్రశంసించుచు జమదగ్నికి శుక్రాచార్యుడు—

అసిరేవ పరం శస్త్రం స్వహస్తే నిత్యశో౽క్షయమ్
అమోఘాకార సదృశం సర్వశత్రుక్షయప్రదమ్
ఉత్తానే వాథ కుబ్జేవా బలేసాచీగతే పివా